Staurolit
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Inne nazwy |
granatyt |
|---|---|
| Skład chemiczny |
zasadowy krzemian glinu i żelaza |
| Twardość w skali Mohsa |
7 – 7,5 |
| Przełam |
łuskowy, nierówny |
| Łupliwość |
wyraźna jednokierunkowa |
| Układ krystalograficzny |
jednoskośny |
| Gęstość |
3,65 – 3,83 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
czarna, brązowa, czerwona |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty, woskowy, żywiczny |
| Inne |
dyspersja – 0,023 |
_-_Pestsovye_Keivy,_Keivy_Mountains,_Kola_Peninsula,_Murmanskaja_Oblast%27,_Northern_Region,.jpg)
Staurolit (granatyt) – minerał z gromady krzemianów. Minerał pospolity. Nazwa pochodzi od greckich słów stauros i lithos, co oznacza kamień krzyżowy.
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Kryształy o pokroju słupkowym. Często występują zbliźniaczenia przenikające się w płaszczyźnie zrostu pod kątem zbliżonym do prostego (tzw. „krzyż grecki”) lub pod kątem 60° (tzw. „krzyż św. Andrzeja”). Zawsze tworzy kryształy wrosłe. Niekiedy występuje w formie skupień ziarnistych. Jest kruchy, przeświecający, rzadko przezroczysty.
- Widmo absorpcyjne – nie diagnostyczne
- Luminescencja – brak
- Inkluzje – liczne wrostki kwarcu, rutylu, turmalinu i grafitu
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Tworzy się dzięki regionalnym przeobrażeniom skał osadowych, najczęściej łupków ilastych. Spotykany w łupkach mikowych, łupkach kwarcytowych i gnejsach. Współwystępuje z granatami szczególnie z almandynem, kwarcem, muskowitem, biotytem, paragonitem, dystenem.
Miejsca występowania:
- na świecie: Rosja – Płw. Kola, Ural, Ałtaj, Włochy, Czechy, Niemcy, Szwajcaria, Austria, USA – Georgia, Nowy Meksyk, Tennessee, Namibia, Madagaskar. Skały metamorficzne w Alpach, Brazylii i USA.
- w Polsce: w Górach Opawskich (w okolicach Głuchołaz), Masyw Śnieżnika, Góry Złote w Sudetach.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- W jubilerstwie ograniczone zastosowanie ze względu na ciemne barwy i nieprzezroczystość.
- Poszukiwany jako kamień kolekcjonerski ze względu na interesujące formy krystaliczne.
- Ma znaczenie naukowe – wskaźnik charakteru i stopnia przeobrażeń skał.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Autor: Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Leksykon przyrodniczy. Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1995, s. 206. ISBN 83-7129-194-9.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- artykuł o staurolicie na stronie WebMineral.com (ang.)
- artykuł o staurolicie na stronie Mindat.org (ang.)