Przejdź do zawartości

Stare Miasto (Będzin)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Śródmieście - Stare Miasto (Stary Będzin)
Dzielnica Będzina
Ilustracja
Plac 3 Maja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

będziński

Miasto

Będzin

Wysokość

254 m n.p.m.

Położenie na mapie Będzina
Położenie na mapie
50°19′19,46″N 19°07′58,07″E/50,322072 19,132797
Stary Rynek w Będzinie. Stan pocz. XX w.

Śródmieście – Stare Miasto czyli Stary Będzin – centralna i najstarsza część Będzina. Obejmuje dawne XIV-wieczne miasto Będzin (1358 r.) w obrębie dawnych murów miejskich wraz ze Wzgórzem Zamkowym (Stare Miasto, Stary Będzin) oraz obecną dzielnicę Śródmiejską (Śródmieście), rozbudowaną poza murami w kierunku dworca kolejowego wzdłuż ulic: al. Kołłątaja, Małachowskiego, Modrzejowskiej, Potockiego, Piłsudskiego, Kościuszki i in. Obecne Śródmieście rozciąga się pomiędzy ulicą Małobądzką (dzielnica Małobądz) za linię kolejową od wschodu (Warpie). W kierunku południowym przechodzi w tzw. Nowy Będzin (dlatego ta część miasta określana jest wspólną nazwą Stary Będzin - taką nazwę nosiła obecna stacja kolejowa Będzin Miasto).

Zabudowa tej dzielnicy składa się głównie ze starych zabytkowych kamienic. Mieści się tu większość budynków użyteczności publiczności. W południowej jej części powstała dzielnica przemysłowa (ul. Kościuszki).

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W ciągu XIX i XX w. wokół miasta lokacyjnego Będzina zaczęły tworzyć się gęsto zabudowane przedmieścia. Rozwijały się one w kierunku dworca kolejowego (wzdłuż ulic Modrzejowskiej i Małachowskiego z wytoczonym około 1870 r. nowym placem targowym, dziś pl. 3 Maja), wzdłuż al. Kołłątaja. Tutaj powstało większość budynków użyteczności publicznej, jak Magistrat, Starostwo, ochronka, poczta, banki, Gimnazjum Zgromadzenia Kupców oraz żydowskie „Jawne”. W wyniku modernizacji miasta w latach 70. znaczna część tych terenów uległa znacznym przekształceniom urbanistycznym.

W południowej części znajdowały się liczne zakłady przemysłowe, jak Fabryka Pilników, Mostostal, Centrostal, ŚZPC "Hanka", oraz po drugiej stronie torów Fabryka Przewodów Energetycznych. Niektóre z tych zakładów kontynuują kilkudziesięcioletnią tradycję.

Ulice Starego Będzina

[edytuj | edytuj kod]

Stare Miasto

  • Berka Joselewicza (d. ul. Targowa)
  • Bohaterów Getta Warszawskiego (wyburzona)
  • Czeladzka
  • Góra Zamkowa
  • Górna
  • Kamienne Schodki
  • Kazimierza Wielkiego, plac (d. Stary Rynek, pl. Wolności)
  • Kościelna
  • Kołłątaja Hugona, aleja (d. Sławkowska, gen. A. Zawadzkiego)
  • Kościuszki Tadeusza
  • Moniuszki Stanisława (d. Św. Jana)
  • Plebańska
  • Podwale
  • Podzamcze
  • Rybna
  • Rybny Rynek
  • Zamkowa
  • Zawale

Śródmieście

  • 11 Listopada (d. Waltera Szolca)
  • 3 Maja, plac
  • Bema Józefa
  • Gawlika Stanisława (d. osiedle Huty "Będzin")
  • Jasna
  • Kołłątaja Hugona, aleja
  • Krótka (zlikwidowana)
  • Lustigera, plac kardynała Jeana-Marie
  • Małachowskiego Stanisława
  • Modrzejowska (d. F. Dzierżyńskiego)
  • Piłsudskiego Józefa (d. L. Waryńskiego)
  • Podjazie
  • Potockiego Ignacego (d. M. Buczka)
  • Sączewskiego Michała (d. 22 Lipca)
  • Sienkiewicza Henryka
  • Zaułek (wyburzona)
  • Zawale
  • Zawodzie

Nowy Będzin

  • Kościuszki Tadeusza
  • Ludowa
  • Słowiańska.