BKS Stal Bielsko-Biała

BKS Stal (pełna nazwa: Bialski Klub Sportowy Stal Bielsko-Biała) – wielosekcyjny, klub sportowy, powstały w 1922 w Białej (obecnie część Bielska-Białej).

Klub powstał w odrodzonej po I wojnie światowej Polsce, z inicjatywy mieszkańców miasta, a także sympatyków sportu, na fali tworzenia klubów umożliwiających uprawianie wielu dyscyplin oraz rywalizację sportową. Dodatkowym czynnikiem motywującym była chęć stworzenia klubu o polskim rodowodzie - w sąsiednim Bielsku prężnie działały niemieckie kluby, które dominowały w regionie. BKS powstał na bazie Towarzystwa Sportowego „Szczerbiec”, w którym uprawiano turystykę, gimnastykę sportową na wzór wojskowy oraz tenis stołowy. W klubie od samego początku największy nacisk kładziono na sekcję piłki nożnej. Już w 1927, po 5 latach działalności, powstał w Białej stadion, na którym drużyna rozgrywa mecze do dnia dzisiejszego. Stadion został w całości sfinansowany ze środków klubowych. Pierwszym prezesem bialskiego klubu został Rudolf Kobiela.

W okresie międzywojennym piłkarska drużyna BKSu nie odnosiła żadnych znaczących sukcesów, natomiast w klubie prężnie rozwijały się sekcje lekkoatletyki, kolarstwa, tenisa stołowego, a przede wszystkim turystyki, która stanowiła początek polskiego ruchu turystycznego w Beskidach, tym samym przeciwstawiając się niemieckiej dominacji w tej dziedzinie, a także przyczyniająca się do rozwoju sekcji narciarstwa przy Polskim Towarzystwie Narciarskim w Białej. Klub stawiał sobie najwyższe cele i dążył do podwyższenia stopnia zawodowstwa, a także rozwoju nowych sekcji, plany te jednak zniweczyła II wojna światowa, kiedy to wielu działaczy oraz zawodników stanęło w obronie ojczyzny.

Po wojnie klub szybko się odrodził. Ponownie najprężniej działającą sekcją była piłka nożna. Przełom lat 40 i 50 to prawdziwy rozkwit bialskiego klubu. W najlepszym okresie działania istniały aż 22 sekcje sportowe, a klubem jak i poszczególnymi sekcjami w ramach sportu związkowego, zaczęły się opiekować bielskie zakłady przemysłu elektro-maszynowego. Głównym patronatem objęła klub Bielska Fabryka Maszyn Włókienniczych „Befama”, a prezesem klubu był jej dyrektor naczelny Eugeniusz Główka. Pomoc finansowa ze strony „Befamy” zaowocowała rozwojem bazy treningowej, a przede wszystkim przebudowaniem stadionu. Stworzenie nowoczesnego obiektu sportowego umożliwiło w 1961 rozegranie towarzyskiego meczu lekkoatletycznego pomiędzy juniorskimi reprezentacjami Polski i Włoch. Stworzenie sztucznego lodowiska na bocznym boisku treningowym pozwoliło na treningi hokeistom, którzy przez kilka lat walczyli o prymat na Śląsku (wicemistrzostwo Śląska juniorów w 1949 roku). W połowie lat 50 odnotowano pierwszy poważny sukces w historii klubu. Żeńska drużyna siatkarek, powstała zaledwie w 1951, awansowała do I ligi siatkówki kobiet. Natomiast już w 1955 drużyna odniosła pierwszy krajowy sukces w tej sekcji, zdobywając puchar CRZZ w największej masowej imprezie siatkarskiej w Polsce oraz puchar GKKF, odpowiednik późniejszego Pucharu Polski. Lata 60 nie przyniosły klubowi większych sukcesów w ani piłce nożnej, ani w siatkówce. Bliskimi awansu do II ligi byli tenisiści stołowi. Dobrze prezentowała się natomiast sekcja ciężarowców. Tytuły mistrzów Polski wywalczyli Włodzimierz Torbus, Antoni Pietruszek, który został w swojej wadze rekordzistą świata i kilku innych zawodników.

Lata 70 to nowy opiekun „Stali”, jeden z największych zakładów na terenie miasta - istniejącego od 1951 już jako Bielsko-Biała – Fabryka Samochodów Małolitrażowych (FSM), a przede wszystkim jej zakład nr 1. Prezesem klubu został dyrektor naczelny fabryki Ryszard Dziopak, a później dyrektor zakładu nr 1 FSM Karol Stekla. Nowy patronat opłacił się. Piłkarze dwukrotnie awansowali do II ligi - w 1973 (po 5 latach drużyna spadała) oraz 1981. Siatkarki, które opuściły ligę w 1958, powróciły do niej 1979 i grają nieprzerwanie do dnia dzisiejszego. Ten okres to również czas, kiedy bielski w bielskim klubie pracowało grono wybitnych trenerów: Antoni Piechniczek (piłka nożna), Jerzy Matlak (siatkówka kobiet), Włodzimierz Torbus (podnoszenie ciężarów), Leszek Gracz (tenis stołowy). W latach 80 po raz kolejny rozbudowano infrastrukturę sportową. Powstała hala sportowa, hotel, gabinety odnowy biologicznej. Coraz prężniej działa sekcja siatkówki kobiet, która w 1987 sięgnęła po wicemistrzostwo Polski, a od 1988 przez 4 sezony regularnie zdobywała mistrzostwo Polski oraz trzykrotnie Puchar.

Obecnie prężnie działają tylko sekcje siatkówki kobiet i piłki nożnej. Połowa lat 80 i 90 to ciężki okres dla sekcji piłkarskiej BKSu. Po spadku z II ligi w 1983 roku, klub już nigdy nie grał tak wysoko w rozgrywkach na szczeblu centralnym. Ze zmiennym szczęściem piłkarze radzili sobie w klasie okręgowej, IV i III lidze. W ostatnim sezonie zespół wywalczył utrzymanie w IV lidze, co dawało miejsce w zreorganizowanej nowej III lidze, grupie śląsko-opolskiej. Znacznie lepiej radzi sobie sekcja siatkówki kobiet. Od 1987 roku do 1998 (oprócz 1995) siatkarki z Bielska-Białej zawsze zajmowały miejsce w pierwszej trójce, oraz zdobyły tytułu mistrzowskie w sezonach 1989/1990, 1990/1991^[1]. Kolejne tytuły przyszły w sezonach 1995/96, 2002/2003, 2003/2004 i 2009/2010. W klubie występowało i występuje wiele reprezentantek Polski. Trzy ówczesne siatkarki BKSu: Katarzyna Skorupa, Katarzyna Gajgał, Anna Barańska oraz dwie byłe Anna Podolec i Milena Sadurek brały udział w Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie w 2008 roku^[2]. Z pozostałych sekcji obecnie pozostała sekcja tenisa ziemnego, zajmująca się głównie szkoleniem dzieci i młodzieży, oraz sekcja podnoszenia ciężarów i trójboju siłowego, której reprezentanci występują w turniejach indywidualnych.

• 2. miejsce w rozgrywkach II ligi w sezonach 1973/74 i 1981/1982.
• Wicemistrzostwo Polski Juniorów w sezonie 1979/1980.

• Mistrzostwa Polski:
  • 1.miejsce (8): 1988, 1989, 1990, 1991, 1996, 2003, 2004, 2010
  • 2.miejsce (5): 1987, 1992, 1994, 1995, 2009
  • 3.miejsce (5): 1993, 1997, 2000, 2007, 2011
• Puchar Polski
  • Zdobywca pucharu (8 - rekord): 1955, 1979, 1988, 1989, 1990, 2004, 2006, 2009
  • Finalista Pucharu Polski (10): 1977, 1987, 1991, 1994, 1995, 1997, 1998, 2001, 2002, 2007
• Superpuchar Polski
  • Zdobywca Superpucharu (2): 2006, 2010

• Nazwa: Stadion Miejski w Bielsku-Białej (dawniej Stadion BKS Stal)
• Adres: ul. Rychlińskiego 19
• Rok budowy: 1927 (przebudowany w latach 50. XX wieku)
• Pojemność: 3 000 widzów
• Boisko: 105 x 70 m
• Oświetlenie 1400 lx

Pierwotnie stadion należał do bialskiego klubu BKS Stal i prócz funkcji piłkarskiej pełnił funkcję stadionu lekkoatletycznego. W latach 70 stadion przejął FSM, był jego właścicielem do 2006 roku kiedy to stadion został przejęty przez miasto i od tego czasu jego właścicielem jest Bielsko-Bialski Ośrodek Sportu i Rekreacji (BBOSiR). 22 września 2008 roku rozpocznie się modernizacja stadionu - zostanie zamontowane oświetlenie oraz podgrzewana murawa. W lutym 2008 roku zostały zaprezentowane projekty, a także wizualizacje nowego, całkowicie zmodernizowanego Stadionu Miejskiego.

W 2007 roku hala została rozbudowana. Dobudowano nową trybunę.

• Wymiary: 42 x 24 [metr|m]
• Pojemność: 1000 miejsce (550 balkon, 450 piętro)

• Pokoje:
  • Jednoosobowe (2)
  • Dwuosobowe (19)
  • Trzyosobowe (3)
• Atrakcje:
  • Sauna
  • Siłownia
  • Restauracja
  • Salakonferencyjna
  • Świetlica
• Parking strzeżony

Największymi sukcesami klubu było dwukrotne zajęcie 2. miejsca (w jednej z dwóch grup) w II lidze w sezonach 1973/74 i 1981/1982

• do 1955 - klasa A
• 1955 - pierwszy awans do III ligi
• 1955 - 1972 - na przemian A klasa, ligi okręgowe, III liga i liga międzywojewódzka
• 1973 - 1978 - II liga
• 1978 - 1981 - liga międzywojewódzka
• 1981 - 1983 - II liga
• 1983 - ligi od okręgowej, przez IV ligę do III ligi
• do 2018 - nowa III liga
• od 2018 - klasa okręgowa
• od 2024 - V liga

Bramkarze Mateusz Rosół Rafał Magaczewski

Obrońcy Łukasz Antczak Dariusz Rucki Jakub Mrozek Wojciech Góral Przemysław Suchowski Marek Profic

Pomocnicy Damian Mrożek Damian Baron Witold Szczepanik Krystian Papatanasiu Robert Basiura

Napastnicy Michał Matejko Mateusz Malinka Adam Kozielski Bartosz Wojtków Mariusz Gałgan Szymon Gilewicz

Sztab szkoleniowy Marek Mandla (trener) Sławomir Białek (II trener) Jan Linnert (kierownik drużyny) Edward Iwanicki (masażysta)

• 1955-1958 - I liga
• 1958-1974 - II liga
• 1974 - awans do II ligi
• 1976 - awans do I ligi

Rozgrywająca Dorota Wilk Marta Szymańska

Przyjmująca Karolina Ciaszkiewicz Natalia Strózik Monika Czypiruk-Solarewicz Koleta Łyszkiewicz

Środkowa Aleksandra Trojan Danijela Nikić Małgorzata Lis Sylwia Pelc Paulina Stroiwąs

Libero Mariola Wojtowicz

Atakująca Helena Horká Laura Tomsia

Sztab szkoleniowy Mirosław Zawieracz(trener) Adam Malik(II trener) Elżbieta Handzlik (masażystka) Adam Malik (statystyk)

• Józef Gomoluch – reprezentant Polski
• Józef Kopicera – reprezentant Polski
• Józef Młynarczyk – 3. miejsce na Mistrzostwach Świata w Hiszpanii 1982, uczestnik Mistrzostwach Świata w 1986 w Meksyku
• Henryk Spodzieja – reprezentant Polski
• Tadeusz Małnowicz – reprezentant Polski
• Grzegorz Więzik

• Anna Werblińska – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Karolina Ciaszkiewicz – reprezentantka Polski
• Eleonora Dziękiewicz – reprezentantka Polski
• Katarzyna Gajgał – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Paulina Maj – reprezentantka Polski
• Agata Mróz – reprezentantka Polski, dwukrotna Mistrzyni Europy
• Milena Sadurek – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Agata Sawicka – reprezentantka Polski
• Katarzyna Skorupa – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Joanna Staniucha-Szczurek – reprezentantka Polski
• Magdalena Śliwa – reprezentantka Polski, dwukrotna Mistrzyni Europy
• Dorota Świeniewicz – reprezentantka Polski, dwukrotna Mistrzyni Europy
• Anna Podolec – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Aleksandra Przybysz – reprezentantka Polski, dwukrotna Mistrzyni Europy

• Wiktor Olszowski – reprezentant Polski

• Antoni Pietruszek – rekordzista świata

• Antoni Piechniczek – selekcjoner reprezentacji Polski
• Henryk Spodzieja – reprezentant kraju
• Bronisław Waligóra – trener m.in. Widzewa Łódź

• Wiktor Krebok – trener reprezentacji mężczyzn w latach 1994-1996, wywalczył awans na IO w Atlancie 1996
• Jerzy Matlak – jeden z najlepszych trenerów w Polsce

• Oficjalna strona BKSu Aluprof Bielsko-Biała
• Zdjęcia satelitarne: Stadion Miejski w Bielsku-Białej oraz Hala Sportowa BKS