Sianokosy
Sianokosy – koszenie trawy na siano, jego suszenie na pokosach lub ostwiach i zwiezienie siana do miejsc zabezpieczonych przed opadami[1]. Dawniej trawę koszono za pomocą kos, obecnie w tym celu powszechnie wykorzystuje się różnego typu kosiarki. W Polsce okres sianokosów zaczyna się w maju lub na początku czerwca[1]. Dawne ręczne koszenie łąk, było uważane za jedną z najcięższych prac w rolnictwie[1].
Zebrane siano zwozi się do gospodarstw i przechowuje w zabezpieczonym od opadów miejscu np. w stodołach, odrynach, pod wiatami, w stogach, dawniej brogach, obecnie często wytwarza się sianokiszonki. W niektórych regionach na łąkach podmokłych część siana zostawiano na polach w stogach i zwożono do gospodarstwa w miarę potrzeb dopiero zimą.
W Biebrzańskim Parku Narodowym odbywają się Mistrzostwach Europy w Koszeniu Bagiennych Łąk dla Przyrody „Biebrzańskie Sianokosy”.
Polskie obyczaje związane z sianokosami
[edytuj | edytuj kod]Na Kaszubach „odczarowywano” łąki, dzwoniąc w kosy i grając na instrumentach. Pleciono wieńce sobótkowe.
Zespoły ludowe, np. Zielawa z Rossoszy i Narwianie mają w repertuarze inscenizacje sianokosów.
W kulturze
[edytuj | edytuj kod]- sianokosy malowało wielu malarzy, np. Pieter Bruegel (starszy) w 1565, impresjonista Paul Peel, Camille Pissarro, Léon Augustin Lhermitte, a w Polsce Józef Brandt, Juliusz Kossak – Powrót do sianokosów, dzieci generała Hauke.
- w powieści Chłopi Władysław Reymont opisał sianokosy w rozdziale 11 tomu „Wiosna”
- w powieści Anna Karenina Lew Tołstoj umieścił plastyczny opis sianokosów
- na Litwie mężczyźni tradycyjnie śpiewają przy sianokosach
- litewski kompozytor Mikas Petrauskas skomponował operetkę „Sianokosy”
