Rybnicka Jesień Kabaretowa „Ryjek”

Rybnicka Jesień Kabaretowa „Ryjek” – festiwal premier kabaretowych, organizowany od 1996 roku^[1]. Uchodzi on za jeden z najbardziej znanych polskich festiwali kabaretowych^[2]. Odbywa się on w Klubie Energetyka i Teatrze Ziemi Rybnickiej w Rybniku. Głównym dyrektorem festiwalu jest Michał Wojczak, dyrektorem artystycznym Łukasz Żak, a dyrektorem organizacyjnym Piotr Sobik. Organizatorem festiwalu jest Teatr Ziemi Rybnickiej^[1].

Jest to jedyny festiwal kabaretowy w Polsce, podczas którego uczestnicy prezentują wyłącznie premierowe skecze^[3]. Ich temat jest wcześniej podany przez organizatorów. Głównymi nagrodami są Złote Koryta przyznawane osobno przez: kabarety, publiczność oraz tajnego jurora. Do 2016 roku dwa kabarety zdołały otrzymać wszystkie trzy Złota Koryta w jednym roku (Kabaret Niemy w 1997 oraz Kabaret Ani Mru-Mru w latach 2010 i 2013)^[1]. Do 2015 roku przyznało 80 Złotych Koryt^[3].

Inicjatorem festiwali był Aleksander Chwastek, założyciel jednoosobowego kabaretu YNDYWYDUALNEGO i członek kabaretu NIC. Pierwsza edycja festiwalu odbyła się w 1996 roku. Głównym sponsorem festiwalu była Elektrownia Rybnik. Pierwszą edycję zorganizował kabaret Nic, w skład którego wchodzili Aleksander Chwastek, Tadeusz Kolorz i Robert Korólczyk. W następnych latach głównym organizatorem festiwalu był Aleksander Chwastek. Po jego śmierci w 2004 roku organizacją dziewiątej edycji „Ryjka” zajęli się Stanisław Wójtowicz, Robert Korólczyk i Bartosz Demczuk^[4].

Do 2015 roku w Rybnickiej Jesieni Kabaretowej „Ryjek” wzięło udział ponad stu artystów, którzy przedstawili 1340 skeczy^[3]. Na przestrzeni lat wystąpili m.in. Ani Mru-Mru, Grupa MoCarta, Jurki, Kabaret Ciach, Kabaret Młodych Panów, Kabaret Moralnego Niepokoju, Kabaret Skeczów Męczących, Limo, Łowcy.B, Neo-Nówka, Paranienormalni, Smile oraz soliści i stand-uperzy: Grzegorz Halama, Tomasz Jachimek, Łukasz Lodkowski, Rafał Pacześ, Katarzyna Piasecka^[1]. Na „Ryjku” premierę miały takie skecze jak: „Niebo” Neo-Nówki, „Gwiezdne Wojny po Śląsku” Paranienormalnych oraz piosenka „Ja wiedziałem że tak będzie” Grzegorza Halamy, która trafiła na Listę Przebojów Programu Trzeciego^[3].

Z powodu pandemii COVID-19 w 2020 roku nie odbyła się 25. edycja festiwalu^[5]. Jubileuszową edycję poprowadzono rok później^[6]. W 2023 roku odbyła się 27. edycja festiwalu^[7].

• Karolina Buczkowska. Kulturowa turystyka eventowa. „Współczesne formy turystyki kulturowej”. 1, 2009. 

• Strona oficjalna Rybnickiej Jesieni Kabaretowej „Ryjek”