Rudniki (gmina Rędziny)
50°52′40″N 19°14′45″E/50,877778 19,245833
| wieś | |
 Cementownia „Rudniki” | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
1636 |
| Strefa numeracyjna |
34 |
| Kod pocztowy |
42-240[2] |
| Tablice rejestracyjne |
SCZ |
| SIMC |
0144644 |
Położenie na mapie gminy Rędziny  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego  | |
| 50°52′40″N 19°14′45″E/50,877778 19,245833[1]
| |
Rudniki – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Rędziny. Według danych z 2011 roku miejscowość miała 1 636 mieszkańców[3].
W miejscowości działają dwa duże zakłady przemysłowe: Cementownia Rudniki „Cemex” oraz Zakłady Chemiczne „Rudniki”. Do 1989 roku funkcjonował także kamieniołom Lipówka, który został później zrekultywowany i pełni obecnie funkcje rekreacyjne i przyrodnicze.
Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 91 (ul. Częstochowska i ul. Warszawska) oraz linia kolejowa nr 1 ze stacją Rudniki koło Częstochowy. W okolicach wsi położone jest lotnisko Częstochowa-Rudniki.
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1261 roku. W roku 1490 Rudniki należały do starostwa olsztyńskiego[4].
W drugiej połowie XIX wieku w miejscowości zaczęły funkcjonować zakłady wapienne[4]. W latach 1897–1898 zbudowano cementownię[5].
Podczas I wojny światowej siedziba gminy Rudniki.
11 września 1942 w Rudnikach Niemcy dokonali publicznej egzekucji 20 osób.
W latach 1954–1972 siedziba gromady Rudniki.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa częstochowskiego.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Barokowa kolumna maryjna z końca XVIII wieku z przedstawieniem Wniebowzięcia Matki Boskiej, kapliczka z XIX wieku z figurą św. Jana Nepomucena, piece wapienne z XIX wieku, willa właściciela Włodzimierza Kanigowskiego-Kłobukowskiego i budynki mieszkalne w zespole pofabrycznym. W 2022 do rejestru zabytków (nr rej. A/967/2022) wpisano baterię dwóch wolnostojących pieców wapienniczych szybowych[6].
W Rudnikach mieszkała i zmarła malarka Alfonsa Kanigowska.
Religia
[edytuj | edytuj kod]18 września 1987 powołano parafię Miłosierdzia Bożego w Rudnikach, a 4 października 1987 roku została erygowana przez biskupa Stanisława Nowaka. Jej terytorium zostało wydzielone z parafii w Rędzinach.
Wybrane obiekty
[edytuj | edytuj kod]- Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Jana Pawła II (ul. Szkolna 11)
- Urząd Pocztowy w Rudnikach (ul. Ogrodowa 8)
- Gminny Zakład Komunikacyjny (ul. Dworcowa 8)
- Ochotnicza Straż Pożarna w Rudnikach (ul. Strażacka 1)
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0144650 | Glinianki | część wsi |
| 0144667 | Lipówka | część wsi |
| 0144673 | Nowe Rudniki | część wsi |
| 0144680 | Wodnica | część wsi |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 118153
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1098 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Wieś Rudniki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-04-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b Bogdan Snoch: Rudniki. Gazeta Częstochowska. [dostęp 2020-10-10].
- ↑ Historia – Stowarzyszenie Producentów Cementu. polskicement.pl. [dostęp 2019-04-16].
- ↑ Michał Bulsa, Decyzje dotyczące wpisów i skreśleń w rejestrze zabytków nieruchomych województwa śląskiego w 2022 roku, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2023, t. 15, s. 385.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rudniki 7.) al. R. Mostowskie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 935.
