Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
O prostej
p
{\displaystyle p}
mówimy, że jest pochyłą do prostej
q
,
{\displaystyle q,}
jeśli:
p
{\displaystyle p}
jest różna od
q
,
{\displaystyle q,}
p
{\displaystyle p}
przecina
q
,
{\displaystyle q,}
p
{\displaystyle p}
nie jest prostopadła do
q
.
{\displaystyle q.}
Definicja bardziej zwięzła:
Pochyłą do prostej
q
{\displaystyle q}
nazywamy prostą
p
{\displaystyle p}
przecinającą prostą
q
{\displaystyle q}
pod kątem różnym od prostego[1]
Można także definiować prostą pochyłą do płaszczyzny:
Pochyłą do płaszczyzny
α
{\displaystyle \alpha }
nazywamy prostą
p
{\displaystyle p}
przecinającą płaszczyznę
α
{\displaystyle \alpha }
pod kątem różnym od prostego[1]
Geometria euklidesowa. Prosta
p
{\displaystyle p}
pochyła do prostej
q
{\displaystyle q}
i prosta prostopadła
r
{\displaystyle r}
do prostej
q
{\displaystyle q}
w geometrii euklidesowej.
Jeśli prosta
p
{\displaystyle p}
jest pochyła do prostej
q
,
{\displaystyle q,}
a prosta
r
{\displaystyle r}
jest prostopadła do prostej
q
,
{\displaystyle q,}
to proste
p
{\displaystyle p}
i
r
{\displaystyle r}
przecinają się.
Punkt
C
{\displaystyle C}
przecięcia prostych
p
{\displaystyle p}
i
r
{\displaystyle r}
znajduje się w odległości
A
B
cos
α
{\displaystyle {\frac {AB}{\cos \alpha }}}
od punktu
A
{\displaystyle A}
przecięcia prostych
p
{\displaystyle p}
i
q
{\displaystyle q}
i w odległości
A
B
ctg
α
{\displaystyle AB\operatorname {ctg} \alpha }
od punktu
B
{\displaystyle B}
przecięcia prostych
q
{\displaystyle q}
i
r
.
{\displaystyle r.}
Jeśli dwie pochyłe do prostej
p
{\displaystyle p}
tworzą z tą prostą różne kąty ostre, to przecinają się.
Geometria hiperboliczna. Prosta prostopadła
r
{\displaystyle r}
do prostej
q
{\displaystyle q}
równoległa do pochyłej
p
.
{\displaystyle p.}
Jeśli prosta
p
{\displaystyle p}
jest pochyła do prostej
q
,
{\displaystyle q,}
to istnieje taka prosta
r
{\displaystyle r}
prostopadła do
q
,
{\displaystyle q,}
która jest równoległa do
p
{\displaystyle p}
[a] .
Dowód. Niech
A
{\displaystyle A}
niech będzie punktem przeciecia prostych
p
{\displaystyle p}
i
q
,
{\displaystyle q,}
a
α
{\displaystyle \alpha }
niech będzie kątem ostrym między nimi. Jeśli
B
{\displaystyle B}
jest takim punktem prostej
q
,
{\displaystyle q,}
że
α
=
Π
(
A
B
)
,
{\displaystyle \alpha =\Pi (AB),}
gdzie
Π
(
A
B
)
{\displaystyle \Pi (AB)}
jest kątem rówmnoległości odpowiadającym odcinkowi AB i kąt ostry między prostą
p
{\displaystyle p}
i półprostą AB jest równy
α
.
{\displaystyle \alpha .}
Wtedy prosta
r
{\displaystyle r}
prostopadła do prostej
q
{\displaystyle q}
przechodząca przez punkt
B
{\displaystyle B}
jest równoległa do
p
.
{\displaystyle p.}
Z dowodu poprzedniej własności wynika, że istnieją proste prostopadłe do prostej
p
,
{\displaystyle p,}
które nie są równoległe do pochyłej
q
{\displaystyle q}
i nie przecinają jej[b] . Własność tę ma prostopadła do
q
{\displaystyle q}
przechodząca przez każdy punkt
C
{\displaystyle C}
półprostej otwartej B\A [c] Punkty takiej prostopadłej najpierw zbliżają się do pochyłej, do momentu, gdy obie proste mają wspólną prostopadłą, a następnie oddalają się od pochyłej i odległość ta dąży do nieskończoności[2] .
↑ W rzeczywistości istnieją dwie proste prostopadłe do
q
{\displaystyle q}
i równoległe do
p
,
{\displaystyle p,}
położone symetrycznie względem punktu przecięcia prostych
p
{\displaystyle p}
i
q
.
{\displaystyle q.}
↑ Czyli są nadrównoległe.
↑ B\A jest półprostą złożoną z punktów prostej AB leżących po przeciwnej stronie punktu
B
{\displaystyle B}
niż punkt
A
.
{\displaystyle A.}
↑ a b Математическая энциклопедия . Виноградов И.М. (red.). T. 3. Москва: Советская энциклопедия, 1982, s. 884. (ros. ) .
↑ Иовлев Н.Н.: Введение в элементарную геометрию и тригонометрию Лобачевского . Москва-Ленинград: 1930, s. 40. (ros. ) .
Математическая энциклопедия . Виноградов И.М. (red.). T. 3. Москва: Советская энциклопедия, 1982. (ros. ) . Brak numerów stron w książce
Иовлев Н.Н.: Введение в элементарную геометрию и тригонометрию Лобачевского . Москва-Ленинград: 1930. (ros. ) . Brak numerów stron w książce