Przejdź do zawartości

Polska Nagroda Filmowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Polska Nagroda Filmowa
Ilustracja
Rycina statuetki Orła
Przyznający

Polska Akademia Filmowa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Warszawa

Pierwsze rozdanie

1999

Ostatnie rozdanie

2024

Strona internetowa

Polska Nagroda Filmowa, znana także jako Orzeł – doroczna nagroda filmowa przyznawana przez Polską Akademię Filmową w wielu kategoriach; pierwsze rozdanie odbyło się 21 czerwca 1999.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Polskie Nagrody Filmowe po raz pierwszy rozdano 21 czerwca 1999 w kinie „Capitol” w Warszawie; nagrody wręczono w dwunastu kategoriach, za rok 1998, a galę wręczenia nagród poprowadzili Piotr Machalica i Maria Pakulnis. Organizatorem, oraz inicjatorem powstania oraz przyznania nagrody było Stowarzyszenie Niezależnych Producentów Filmowych i Telewizyjnych (później przemianowane na Krajową Izbę Producentów Audiowizualnych) z ówczesnym prezesem na czele Dariuszem Jabłońskim, który to był pomysłodawcą nagrody. Producentem wszystkich ceremonii wręczenia nagród jest utworzona w tym celu Niezależna Fundacja Filmowa, której pomysłodawcą jest również Dariusz Jabłoński.

W 2003, z inicjatywy KIPA, powstała Polska Akademia Filmowa, która przyznaje Polskie Nagrody Filmowe, na wzór innych narodowych akademii filmowych (np. w HiszpaniiHiszpańska Akademia Sztuki Filmowej, przyznająca nagrodę Goya). Do tej pory, nagrody były przyznawane przez członków elektoratu nagrody. Członkami Akademii zostali ci członkowie dotychczasowego elektoratu nagród, którzy do tej pory mieli prawo głosować na Polskie Nagrody Filmowe i przyjęli zaproszenie KIPA do grona członków założycieli Polskiej Akademii Filmowej. Od 14 kwietnia 2008 roku Prezydentem Akademii jest Agnieszka Holland. Prezydent PAF pełni funkcję honorową i jest wybierany na dwuletnią kadencję.

Początkowo ceremonie wręczenia nagród odbywały się pod honorowym patronatem Prezydenta RP. Obecnie patronat honorowy nad Polskimi Nagrodami Filmowymi obejmuje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Przyznawanie nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Kandydatami do Polskich Nagród Filmowych mogą być wszystkie polskie filmy fabularne (oraz ich twórcy i aktorzy), które były wyświetlane po raz pierwszy w Polsce przez co najmniej tydzień na ogólnodostępnych płatnych pokazach, w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia. Nominacje uzyskują kandydaci, którzy osiągną pięć najlepszych rezultatów w każdej kategorii. Grupę, ponad 500 członków Polskiej Akademii Filmowej, stanowią profesjonaliści dziewięciu zawodów filmowych, którzy w swoim dorobku mają przynajmniej jeden film fabularny, rozpowszechniany w Polsce po 1989.

Wszyscy artyści nominowani do Polskich Nagród Filmowych, otrzymują zaproszenie do członkostwa w Europejskiej Akademii Filmowej.

Głosowanie na Polskie Nagrody Filmowe jest dwuetapowe, korespondencyjne i tajne, aż do ogłoszenia rezultatu. Głosowanie zazwyczaj rozpoczyna się w pierwszych tygodniach stycznia, kiedy to firma PricewaterhouseCoopers, nadzorująca przebieg i gwarantująca wiarygodność procesu głosowania, wysyła do wszystkich członków Akademii imienne karty do głosowania. Pierwsza tura głosowania trwa do początku lutego – wówczas zostaje zamknięta skrzynka, na którą były odsyłane wypełnione karty do głosowania. Następnie firma PricewaterhouseCoopers zlicza wszystkie ważne głosy członków Akademii. Druga tura głosowania wyłania laureatów Orłów. Firma PricewaterhouseCoopers jest partnerem Polskich Nagród Filmowych od samego początku istnienia nagrody.

Od 2017 nagrodę publiczności przyznają użytkownicy Wirtualnej Polski - w okresie poprzedzającym galę oddają oni swoje głosy za pośrednictwem platformy internetowej[1]. Od 2022 w ramach WP galę przyznania nagród poprzedza cykl rozmów z nominowanymi, które prowadzi Grzegorz Betlej.

W okresie poprzedzającym przyznanie Orłów w warszawskim Kinie Iluzjon odbywa się pokaz filmów będących kandydatami do nominacji.

Statuetka

[edytuj | edytuj kod]

Statuetka nagrody, przedstawia rozwarte skrzydła orła, umiejscowione na białym cokole. Skrzydła, jak i cokół, są przeplatane przez wstęgę, przypominającą klatkę filmową. Autorem statuetki, która przyznawana jest od 2001 roku, jest polski rzeźbiarz, Adam Fedorowicz.

Kategorie

[edytuj | edytuj kod]

W 1999 Orły przyznano w dwunastu kategoriach. Od 2020 nagrody te są przyznawane w dwudziestu kategoriach (w każdej z nich ogłasza się od dwóch do sześciu nominacji):

Pozostałe kategorie

Ceremonie wręczenia nagród

[edytuj | edytuj kod]
Ceremonia Data Za rok Miejsce Prowadzący
1. 21 czerwca 1999 1998 Kino Capitol w Warszawie Piotr Machalica i Maria Pakulnis
2. 11 kwietnia 2000 1999 Teatr Wielki w Warszawie
3. 23 kwietnia 2001 2000 Piotr Gąsowski
4. 9 marca 2002 2001 Zamek Królewski w Warszawie
5. 15 marca 2003 2002 Duża Aula Politechniki Warszawskiej Olaf Lubaszenko i Paweł Wilczak
6. 6 marca 2004 2003 Zamek Królewski w Warszawie Maciej Stuhr
7. 5 marca 2005 2004 Hotel InterContinental w Warszawie Zbigniew Zamachowski i Wojciech Malajkat
8. 27 lutego 2006 2005 Teatr Narodowy w Warszawie Maciej Stuhr
9. 5 marca 2007 2006 Zbigniew Zamachowski i Wojciech Malajkat
10. 14 kwietnia 2008 2007 Maciej Stuhr
11. 9 marca 2009 2008 Adam Krawczuk, Rafał Rutkowski
i Maciej Wierzbicki
12. 1 marca 2010 2009 Teatr Polski w Warszawie Maciej Stuhr
13. 7 marca 2011 2010 Łukasz Garlicki
14. 19 marca 2012 2011 Teatr Narodowy w Warszawie Maciej Stuhr
15. 4 marca 2013 2012 Arkadiusz Janiczek
16. 10 marca 2014 2013 Teatr Polski w Warszawie Maciej Stuhr i Joanna Kulig
17. 2 marca 2015 2014 Grażyna Torbicka
18. 7 marca 2016 2015 Michał Sufin
19. 20 marca 2017 2016 Grażyna Torbicka
20. 26 marca 2018 2017 Maciej Stuhr
21. 25 marca 2019 2018 Grażyna Torbicka
22. 2 marca 2020 2019 Maciej Stuhr
23. 21 czerwca 2021 2020 Tor wyścigów konnych Służewiec Grażyna Torbicka
24. 6 czerwca 2022 2021 Teatr Polski w Warszawie Maciej Stuhr
25. 6 marca 2023 2022
26. 4 marca 2024 2023 Karolina Korwin Piotrowska i Błażej Hrapkowicz

Zestawienie

[edytuj | edytuj kod]

Filmy, które otrzymały pięć lub więcej Orłów

[edytuj | edytuj kod]

Filmy, które otrzymały dziesięć lub więcej nominacji

[edytuj | edytuj kod]
Film Rok Liczba
nominacji
Liczba
nagród
Kos 2023 16 6
25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komendy 2020 15 7
Boże Ciało 2019 15 11
Wołyń 2017 14 9
Rewers 2009 13 8
Pianista 2002 13 8
Bogowie 2015 13 7
Życie jako śmiertelna choroba
przenoszona drogą płciową
2000 12 7
Prymas. Trzy lata z tysiąca 2000 12 1
Jack Strong 2015 12 1
Zimna wojna 2018 12 7
Cicha noc 2017 11 10
Katyń 2007 11 7
Pan Tadeusz 1999 11 6
Tydzień z życia mężczyzny 1999 11 0
Mój Nikifor 2004 10 6
Wesele 2004 10 6
Cześć Tereska 2001 10 5
Dług 1999 10 5
Ostatnia rodzina 2017 10 4
Obława 2012 10 4
33 sceny z życia 2008 10 4
Persona non grata 2005 10 4
Historia kina w Popielawach 1998 10 4
Weiser 2001 10 3
Edi 2002 10 2
Pręgi 2004 10 1
Kroniki domowe 1998 10 1
Tam i z powrotem 2002 10 0

Najczęściej nagradzani reżyserzy

[edytuj | edytuj kod]

Najczęściej nagradzane aktorki (ograniczenie do dwóch nagród)

[edytuj | edytuj kod]

Najczęściej nagradzani aktorzy (ograniczenie do dwóch nagród)

[edytuj | edytuj kod]

Najczęściej nominowani

[edytuj | edytuj kod]

Najczęściej nagradzani

[edytuj | edytuj kod]

„Wielka Piątka” nominowanych i laureatów

[edytuj | edytuj kod]

„Wielka piątka” to z 5 wybranych kategorii, z dwunastu, w których przyznawane są statuetki, najlepsze: film, reżyseria, scenariusz oraz główne role: kobieca, męska.

Laureaci

[edytuj | edytuj kod]
  1. Najlepszy film: Komornik
  2. Najlepsza reżyseria: Feliks Falk
  3. Najlepszy scenariusz: Feliks Falk
  4. Najlepsza główna rola kobieca: Kinga Preis
  5. Najlepsza główna rola męska: Andrzej Chyra
  • Boże ciało (2019)
  1. Najlepszy film: Boże ciało
  2. Najlepsza reżyseria: Jan Komasa
  3. Najlepszy scenariusz: Mateusz Pacewicz
  4. Najlepsza główna rola kobieca: Aleksandra Konieczna
  5. Najlepsza główna rola męska: Bartosz Bielenia

Nominowani

[edytuj | edytuj kod]
Cztery nagrody z „Wielkiej Piątki”
Trzy nagrody z „Wielkiej Piątki”
Dwie nagrody z „Wielkiej Piątki”
Jedna nagroda z „Wielkiej Piątki”
Zero nagród z „Wielkiej Piątki”

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]