Piotr Janaszek

Piotr Janaszek

Wręczenie Piotrowi Janaszkowi Orderu Uśmiechu (Mielnica, 11 lipca 1998 r.)
Data i miejsce urodzenia	21 kwietnia 1947 Poznań
Data i miejsce śmierci	6 grudnia 1998 Bardzinek
Zawód, zajęcie	lekarz ortopeda, społecznik
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Piotr Janaszek (ur. 21 kwietnia 1947 w Poznaniu, zm. 6 grudnia 1998 w okolicach Bardzinka) – polski lekarz, specjalista ortopedii i rehabilitacji, harcmistrz ZHP, społecznik, publicysta.

Urodził się w rodzinie kultywującej etos pracy organicznej^[1]. Jego rodzicami byli: Zuzanna z domu Niedziela, która przez ponad 50 lat prowadziła warsztat ortopedyczny przy Dolnej Wildzie 20 w Poznaniu oraz Witosław – uczestnik kampanii wrześniowej, wieloletni pracownik NBP.

Ukończył III LO im. Marcina Kasprzaka w Poznaniu. Podczas studiów na Akademii Medycznej w Poznaniu (1965–1971) współtworzył Drużyny „Nieprzetartego Szlaku” przy Klinice Ortopedycznej w Poznaniu, realizując formę rehabilitacji poprzez obozy harcerskie. Był uczniem prof. Wiktora Degi^[2][3].

W 1968 został podharcmistrzem 16. Poznańskiej Dryżyny Harcerskiej im. Gen. Józefa Bema, a w 1983 harcmistrzem^[4].

Po uzyskaniu dyplomu lekarza rozpoczął pracę w Szpitalu Powiatowym (później Wojewódzkim) w Koninie. Stworzył tam Oddział Rehabilitacji Dziecięcej (pierwszy w Polsce w szpitalu wojewódzkim), Poradnię Zaopatrzenia Ortopedycznego, Oddział Wojewódzki Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem (od 1993 roku był prezesem zarządu głównego TWK) i jeden z pierwszych w Polsce Warsztat Terapii Zajęciowej^[2][3][5]. Z jego inicjatywy w 1987 powstała Żeńska Drużyna Starszoharcerska "Humanitas" przy Liceum Medycznym w Koninie^[6]. Od 1981 roku organizował w Koninie Ogólnopolskie Przeglądy Filmów „Żyją wśród nas”^[7], poświęcone problemom osób niepełnosprawnych^[2][3].

Był twórcą nowatorskiego Ośrodka Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej w Mielnicy nad Gopłem, którego głównym celem była integracja osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem^[2][5][8][9]. W 1989 roku stworzył w Koninie Fundację Mielnica^[10], przy której uruchomił: dwa Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ w Koninie był jednym z pierwszych w Polsce; WTZ w Mielnicy powstał kilka lat później), zakład pracy chronionej, przychodnię rehabilitacyjną, Klub Sportowy Osób Niepełnosprawnych „Spartakus”, Ośrodek Kształcenia Instruktorów Terapii Zajęciowej, Hostel dla Matki z Dzieckiem Niepełnosprawnym, a także redakcję kwartalnika „Warsztat Terapii Zajęciowej” oraz ”Wiadomości Mielnickich”^[2][5][11].

Organizował też pierwsze Ogólnopolskie Olimpiady Umiejętności Osób Niepełnosprawnych „Abilimpiada” (w Koninie) oraz pobyty osób niepełnosprawnych w Szwecji, Holandii, Czechach, Francji, Niemczech oraz w USA^[2][5].

Był zapraszany na konferencje naukowe m.in. w Wiedniu, Nowym Jorku, Pradze. Uczestniczył w Kongresach Rehabilitacji Europejskiej, a od 1992 uczestniczył w konferencjach Papieskiej Rady ds. Służby Zdrowia w Watykanie. Od 1996 organizował corocznie w Poznaniu ogólnopolskie sympozja dotyczące rehabilitacji^[6].

Był także publicystą i felietonistą. Publikował m.in. w "Nowym Medyku", „Szpilkach", „Ilustrowanym Kurierze Polskim", „Głosie Wielkopolskim"^[12], polonijnym „Kurierze" i „Białym Orle", a także nowojorskim „Nowym Dzienniku"^[6].

Zginął w wypadku samochodowym 6 grudnia 1998 wracając z Warszawy z mikołajkowego spotkania z dziećmi niepełnosprawnymi^[3][5]. Pochowany na cmentarzu parafialnym św. Jana Vianneya w Poznaniu^[4].

Był członkiem Komitetu Ochrony Praw Dziecka, pełnił funkcję sekretarza Krajowej Rady Zdrowia Związku Młodzieży Wiejskiej. Był przedstawicielem Polski w Rehabilitation International z siedzibą w Nowym Jorku^[2]. W 1994 powołany do ministerialnego zespołu doradców ds. osób niepełnosprawnych. Był też członkiem rady nadzorczej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON)^[2] oraz doradcą Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych^[3], członkiem komisji informacji Wielkopolskiej Izby Lekarskiej. Od 1997 był członkiem międzynarodowej organizacji Ashoka.^[6]

Idee Piotra Janaszka są wdrażane w życie w Fundacji im. Doktora Piotra Janaszka „Podaj Dalej” w Koninie^[13][14][15], zarządzanej przez córki lekarza Zuzannę Janaszek–Maciaszek oraz Olgę Janaszek-Serafin. ^{[16][17][18][19]}.

W 2009 roku została wydana książka „Doktor Piotr. Pasje życia Piotra Janaszka" autorstwa Eugenii R. Dabertowej^[20].

Od 2012 rondo u zbiegu ulic Wyszyńskiego, Jana Pawła II, Popiełuszki i Wyzwolenia w Koninie nosi imię Doktora Piotra Janaszka^[21]. Piotr Janaszek jest też patronem Specjalnego Ośrodka Szkolno–Wychowawczego w Rychwale^[22].

30 listopada 2019 odbyła się w Koninie premiera filmu dokumentalnego „Doktor Piotr" w reżyserii Zdzisława Siwika juniora^{[1][23][24][25][26]}.

• Medal im. Karola Marcinkowskiego z nr 2 przyznany przez rektora i senat Akademii Medycznej w Poznaniu (1984)^[2]
• Nagroda im. dr Hanny Dworakowskiej Serce na Dłoni (1988)^[2]
• Nagroda Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej I stopnia za osiągnięcia w dziedzinie rehabilitacji leczniczej (1988)^[3]
• Nagroda Pracy Organicznej przyznana przez Głos Wielkopolski (1991)^[3]
• Brązowy i Złoty Krzyż Zasługi^[3]
• Złoty Krzyż Za Zasługi dla ZHP^[4]
• Nagroda im. Doktora Lecha Wierusza nadawana przez TWK (1997)^[3]
• Order Uśmiechu (1998)^[3][27][28]
• Złoty Medal Alberta Schweitzera przyznany przez Polską Akademię Medycyny (1998)^[3]
• Tytuł ”Wielkopolanina Roku 1998” przyznany przez słuchaczy Radia Merkury (1998)^[2]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)^[2][3]
• Medal Twórcy Polskiej Rehabilitacji z numerem 50. (pośmiertnie; ostatni z wybitych z jego inicjatywy)^[2][3].