Oscar Pistorius

Oscar Pistorius

Oscar Pistorius podczas memoriału Kamili Skolimowskiej w Warszawie (2011)
Data i miejsce urodzenia	22 listopada 1986 Johannesburg
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Południowa Afryka Mistrzostwa świata srebro Daegu 2011 sztafeta 4 × 400 m (el.) Mistrzostwa Afryki srebro Porto Novo 2012 bieg na 400 m srebro Porto Novo 2012 sztafeta 4 × 400 m Igrzyska paraolimpijskie brąz Ateny 2004 bieg na 100 m (T44) złoto Ateny 2004 bieg na 200 m (T44) złoto Pekin 2008 bieg na 100 m (T44) złoto Pekin 2008 bieg na 200 m (T44) złoto Pekin 2008 bieg na 400 m (T44) złoto Londyn 2012 sztafeta 4 × 100 m (T42-46) złoto Londyn 2012 bieg na 400 m (T44) srebro Londyn 2012 bieg na 200 m (T44)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Oscar Pistorius (ur. 22 listopada 1986 w Johannesburgu^[1]) – południowoafrykański lekkoatleta, biegacz niepełnosprawny. Uczestnik igrzysk paraolimpijskich, na których zdobył sześć złotych medali.

15 lipca 2007 na mitingu IAAF, biegnąc na specjalnych protezach z włókna węglowego, wystąpił jako pierwszy niepełnosprawny biegacz razem ze sprawnymi zawodnikami.

Pistorius w wyniku wrodzonych wad stracił obydwie nogi w pierwszym roku życia (11 miesięcy). Mimo zaawansowanego stopnia kalectwa od zawsze intensywnie uprawiał sport – rugby, tenis, piłkę wodną, boks^[2] i zapasy. Jest rekordzistą wśród niepełnosprawnych w biegach na dystansie 100, 200 i 400 m, z czasami odpowiednio 10,91 s, 21,30 s i 45,07 s^[3].

Po przeprowadzonych badaniach biomechanicznych naukowcy orzekli, że używane przez biegacza protezy dają mu dużą przewagę nad w pełni sprawnymi zawodnikami. Miał wobec tego nie wystartować na Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie w 2008^[4]. Przełomowy wyrok wydał 16 maja 2008 Trybunał Arbitrażowy przy Międzynarodowym Komitecie Olimpijskim, od którego sądów nie ma odwołania. Werdykt brzmi:

Werdykt nie oznacza powszechnego dopuszczenia niepełnosprawnych, którzy korzystają z pomocy nowych technologii, do rywalizacji ze zdrowymi. Każdy przypadek ma być rozpatrywany osobno. Trybunał stwierdził, że nie ma wystarczających przesłanek, aby uznać, że protezy dają Pistoriusowi przewagę nad pełnosprawnymi sportowcami^[5].

Aby wystąpić w Pekinie, musiał przebiec 400 metrów w czasie 45,55 s. W najlepszym swoim występie osiągnął czas o 0,7 s gorszy, więc nie miał szans na indywidualny start na igrzyskach. Pozostała nadzieja na start w sztafecie 4 × 400 metrów. Krajowy komitet olimpijski nie zdecydował się jednak wysłać Pistoriusa jako członka sztafety, tłumacząc to względami bezpieczeństwa (w biegu sztafetowym zawodnicy biegną razem, a nie każdy po swoim torze jak ma to miejsce w starcie indywidualnym). Niezrażony tym lekkoatleta wystąpił na igrzyskach paraolimpijskich, zdobywając złote medale na 100, 200 oraz 400 metrów. Jednocześnie rozpoczął już plan przygotowań do kolejnych Igrzysk Olimpijskich – Londyn 2012

19 lipca 2011 poprawił swój rekord w biegu na 400 m i wywalczył minimum na mistrzostwa świata w Daegu wynikiem 45,07^[6][7].

Podczas mistrzostw świata odpadł w półfinale na 400 metrów, a w sztafecie 4 × 400 metrów ustanowił rekord kraju – 2:59,21.

Podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2012 w Londynie Pistorius został pierwszym paraolimpijczykiem po amputacji obu kończyn, który wziął udział w igrzyskach olimpijskich. Pistorius brał udział w wyścigu na 400 metrów i był częścią reprezentacji RPA w 4 × 400 metrów, gdzie był przekaźnikiem zespołu. Wziął również udział w Letnich Igrzyskach Paraolimpijskich 2012, gdzie wystąpił w wyścigach na 100 metrów, 200 metrów i 400 metrów w klasyfikacji T44, a w T42-T46 4 × 100 metrów znów był przekaźnikiem. Zdobył złote medale w wyścigu na 400 metrów, pobijając dotychczasowy paraolimpijski rekord (46,68 s) oraz w biegu 4 × 100 metrów – pobijającym dotychczasowy rekord (41,78 s). Pistorius również zdobył srebro w wyścigu na 200 metrów, gdzie w półfinale ustanowił kolejny rekord Świata (21,30 s).

14 lutego 2013 został zatrzymany przez policję i oskarżony o to, że w swoim domu w Pretorii zastrzelił swoją dziewczynę, 29-letnią modelkę Reevę Steenkamp, a następnie strzelał do już nieżyjącej, trafiając w głowę i ramię^[8]. Pistorius oświadczył policji, że wziął Reevę za włamywacza^[9]. W akcie oskarżenia prokurator zarzucił Pistoriusowi morderstwo z premedytacją i nielegalne posiadanie amunicji, żądając dla niego kary dożywotniego więzienia. Rozprawa, która rozpoczęła się wiosną 2014^[10], zakończona została 21 października 2014 wyrokiem skazującym za zabójstwo na pięć lat bezwzględnego więzienia (plus dodatkowo trzy lata w zawieszeniu, za nielegalne posiadanie broni)^[11]. 3 grudnia 2015 Najwyższy Sąd Apelacyjny RPA przychylił się do wniosku prokuratora i uznał Pistoriusa winnym morderstwa, jednocześnie kierując sprawę do ponownego rozpatrzenia. 6 lipca 2016 mężczyzna został skazany na 6 lat pozbawienia wolności^[12]. W kolejnym procesie w 2017 został skazany na 13 lat więzienia za zabójstwo^[13]. Z więzienia wyszedł 5 stycznia 2024 roku po warunkowym zwolnieniu^[14].

Z powodu trwającego procesu nie wziął udziału w mistrzostwach świata w Moskwie (2013)^[15][16].

• Oscar Pistorius w bazie World Athletics (ang.) [dostęp 2014-04-12].
• Oscar Pistorius, [w:] tilastopaja.info [dostęp 2020-03-27]  (ang.).
• Lekkoatletyka. Oscar Pistorius: Jestem w porządku. Sport.pl Gazeta Wyborcza. [dostęp 2011-09-18]. (pol.).