Nowa książka
Gatunek |
film kombinowany |
---|---|
Rok produkcji |
1975 |
Kraj produkcji | |
Język | |
Czas trwania |
10 min |
Reżyseria | |
Scenariusz |
Zbigniew Rybczyński |
Muzyka | |
Zdjęcia |
Jerzy Zieliński |
Montaż |
Barbara Sarnocińska |
Produkcja |
Ryszard Okuński |
Wytwórnia |
Nowa książka – polski film kombinowany z 1975 roku w reżyserii Zbigniewa Rybczyńskiego. Eksperymentalne dzieło Rybczyńskiego ukazuje zwyczajny epizod z życia ludzkiego w różnych ujęciach z różnych punktów widzenia[1].
Treść
[edytuj | edytuj kod]W Nowej książce ekran projekcji jest podzielony na dziewięć części, które przedstawiają różne miejsca akcji fabuły. Główny bohater, chcąc dokonać zakupu nowej książki, wyrusza ze swojego mieszkania i przemierza wszystkie miejsca akcji uchwycone przez kamerę, spotykając po drodze bohaterów drugoplanowych, którzy udają się w podobną podróż i mają własne motywacje. O ile protagonista początkowo znajduje się w lewym rogu ekranu, pod koniec filmu wkracza do prawego dolnego rogu ekranu[2].
Produkcja
[edytuj | edytuj kod]Realizator filmu, Zbigniew Rybczyński, był jednym z najbardziej znanych przedstawicieli polskiego nurtu awangardowego lat 70., Warsztatu Formy Filmowej[3]. Rybczyński stworzył Nową książkę w ramach współpracy ze studiem Se-ma-for. Rybczyński pieczołowicie rozrysował partyturę uwzględniającą przemieszczanie się głównych postaci, poddając całość obróbce laboratoryjnej[4].
Odbiór i spuścizna
[edytuj | edytuj kod]Marek Hendrykowski ocenił film jako „niebywały majstersztyk młodego mistrza”, zwracając uwagę na pionierski charakter produkcji:
Zrealizować coś takiego w tamtych czasach, czyli w roku 1976 – bez komputera i bez kamer cyfrowych, na taśmie 35 mm, w najeżonych różnego rodzaju przeszkodami i niemożnościami warunkach zwykłej peerelowskiej produkcji – graniczyło z zupełnym nieprawdopodobieństwem. A jednak Zbigniew Rybczyński dopiął swego[5].
Rafał Syska uznał Nową książkę za „znakomity” polski przykład amplifikacji ekranów w kinie awangardowym, przypominający prace Stana Vanderbeeka[6]. Marcin Giżycki upatrywał inspiracji Nową książką w brytyjskim filmie Mike’a Figgisa Timecode (2000)[7].
Nowa książka, a także inny film nakręcony dla Se-ma-fora (Oj, nie mogę się zatrzymać, 1975), wywarły głębokie wrażenie na Grzegorzu Królikiewiczu, który zatrudnił Rybczyńskiego jako operatora filmowego przy Tańczącym jastrzębiu (1977)[8]. Tango (1980), również w reżyserii Rybczyńskiego, rozwijało koncepcję przyjętą właśnie w Nowej książce[4].
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]Rok | Festiwal/instytucja | Nagroda | Odbiorca[1] |
---|---|---|---|
1976 | Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych w Oberhausen | Nagroda Główna | Zbigniew Rybczyński |
Krakowski Festiwal Filmowy | Brązowy Lajkonik w konkursie polskim | ||
1977 | Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych w Huesce | Wyróżnienie | |
Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Melbourne | III Nagroda |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Nowa książka w bazie filmpolski.pl
- ↑ Maja Wolińska , Drogi, ścieżki, tropy / Metody konstruowania nielinearnych, interaktywnych narracji audiowizualnych na przykładzie działań studentów Katedry Sztuki Mediów, „DYSKURS Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu” (1 (22)), 2017, s. 145, ISSN 1733-1528 [dostęp 2023-09-29] .
- ↑ Marcin Maron , Filmowa neoawangarda i początki sztuki video, „Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes”, 15 (2), 2018, s. 46, DOI: 10.17951/l.2017.15.2.37, ISSN 2083-3636 [dostęp 2023-09-29] .
- ↑ a b Zbigniew Benedyktowicz , „Tango” – taniec uniwersalnej alienacji, „Konteksty” (1-2), 1994, s. 49 .
- ↑ Marek Hendrykowski , Krótkometrażowcy: "Nowa książka", „Magazyn Filmowy SFP”, 64, 2016, akap. 1 [dostęp 2023-09-29] .
- ↑ Rafał Syska , Eksperyment z podzielonym ekranem., „Kwartalnik Filmowy” (82), 2013, s. 21, ISSN 0452-9502 [dostęp 2023-09-29] .
- ↑ Marcin Giżycki , Czar długich ujęć, „Kwartalnik Filmowy” (92), 2015, s. 199–200, ISSN 0452-9502 [dostęp 2023-09-29] .
- ↑ Michał Dondzik , Obraz, technologia i film polski. Dziworski, Rybczyński i Królikiewicz, „Kwartalnik Filmowy” (113), 2021, s. 104, DOI: 10.36744/kf.674, ISSN 2719-2725 [dostęp 2023-09-29] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Nowa książka w bazie filmpolski.pl
- Nowa książka w bazie IMDb (ang.)