Najlepszy (film 2017)

Ten artykuł dotyczy filmu z 2017 r.. Zobacz też: inne znaczenia.

Najlepszy – polski biograficzny film sportowy z 2017 w reżyserii Łukasza Palkowskiego, zrealizowany na podstawie scenariusza Agathy Dominik i Macieja Karpińskiego. W rolach głównych wystąpili m.in. Jakub Gierszał, Arkadiusz Jakubik, Kamila Kamińska, Anna Próchniak i Adam Woronowicz. Film ukazuje drogę byłego narkomana Jerzego Górskiego ku udanej karierze sportowej. Pomimo sceptycznych głosów krytyków film Palkowskiego zdobył szereg nagród publiczności, okazując się jednocześnie zauważalnym sukcesem komercyjnym.

Film inspirowany jest biografią Jerzego Górskiego, byłego narkomana, który po wygranej ciężkiej walce z nałogiem został sportowcem, zdobył m.in. tytuł mistrza świata w triathlonowych zawodach Double Ironman w Stanach Zjednoczonych. W trakcie pobytu w ośrodku odwykowym bohater poznaje m.in. Marka Kotańskiego.

Po sukcesie Bogów reżyser Łukasz Palkowski zainteresował się kolejnym projektem filmu biograficznego, którego akcja toczyła się w latach 80. Pomysł na nakręcenie biografii Jerzego Górskiego wyszedł od producenta Krzysztofa Szpetmańskiego^[1]. W roli Górskiego reżyser obsadził Jakuba Gierszała, który musiał przejść proces przygotowań do swojej roli. Jak sam Gierszał mówił: „Zdjęcia są wyczerpujące i intensywne, musiałem się solidnie przygotować, żeby podołać. Zacząłem biegać, nauczyłem się pływać kraulem, wcześniej nie byłem typem atlety”^[2]. Niekiedy Gierszał zasięgał konsultacji u samego Górskiego, który nie chciał jednak zbytnio ingerować w pracę aktora^[2]. Rolę kierownika basenu i trenera, który podejmuje się trenowania filmowego Górskiego, przeznaczono dla Arkadiusza Jakubika, który z entuzjazmem wspominał swoją kreację aktorską: „Mój bohater […] chodzi po basenie w charakterystycznych sandałach i gustownych skarpetkach, paląc papierosy i ochrzaniając pracowników. Do tego dzierży małą pękatą buteleczkę piwa”^[2].

Zdjęcia do filmu powstawały w Polsce (we Wrocławiu, Legnicy, Głogowie, Świdnicy)^[3] oraz w chorwackiej Dalmacji (sekwencje finałowe). Premiera odbyła się 21 września 2017 roku podczas Festiwalu Filmowego w Gdyni^[1], a do kin film wszedł 17 listopada tego samego roku^[3].

Według szacunków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Najlepszego obejrzało w kinach 765 655 widzów, co umiejscawiało dzieło Palkowskiego na 4. miejscu na liście najczęściej oglądanych filmów polskich za rok 2017^[4].

Najlepszy został przyjęty bez entuzjazmu towarzyszącego Bogom. Michał Oleszczyk w recenzji dla Filmwebu pisał, że „Palkowski jako reżyser przeszedł długą drogę od czasu Rezerwatu z roku 2008: wciąż nie jest mistrzem subtelności […], ale zaczyna skutecznie powściągać grubą kreskę”^[5]. Michał Piepiórka z portalu Bliżej Ekranu stwierdzał, iż „Palkowski staje się mistrzem feel-good movies. Potrafi tak umiejętnie sterować emocjami widzów, by w odpowiednich momentach wzruszali się, niepokoili o bohaterów, kibicowali im i wybuchali gromkim śmiechem”^[6]. Jarosław Kowal z portalu Film.org.pl cenił grę aktorską Jakuba Gierszała, krytykował jednak „ekstremalnie płytki wątek miłosny, w który bardzo trudno uwierzyć”^[7]. Przemysław Dobrzyński w recenzji dla portalu Spider’s Web odnotowywał z niedosytem, że Najlepszy zawiera „parę motywów (wykorzystanie muzyki, głównie klasyki zachodniego hard rocka, kadrowanie itp.), które są ewidentną powtórką z Bogów”, a konstrukcja fabularna filmu Palkowskiego „to właściwie Bogowie 2”^[8]. Zdaniem Janusza Wróblewskiego z „Polityki” Najlepszy jest „zrealizowany w konwencji popularnego widowiska (współczesnej, lekko kiczowatej baśni)”, lecz zarazem „udowadnia, że można zwyciężać w każdych warunkach, wbrew logice, wychowaniu, podziałom politycznym i wszelkim innym obciążeniom”^[9].

Bartosz Żurawiecki z pisma „Dwutygodnik” krytykował reżysera za promowanie prymitywnego kultu męskości i uprawianie świeckiej hagiografii: „Upraszcza [on] i moralizuje. A także idealizuje swoich herosów, również w obrazku. Górskiego gra obdarzony aryjską urodą Jakub Gierszał, znacznie atrakcyjniejszy wizualnie niż pierwowzór bohatera. Ulubieniec widowni nawet jako »śmieć« nie traci więc rysów idola”^[10]. Karolina Futyma z portalu Kulturatka ironizowała, że: „Etap narkotykowy w filmie zarysowany jest dosyć mocno, żeby nie powiedzieć przerysowany. Gierszał jako zombie, uciekający przed odbiciem w lustrze daje dużo do myślenia. Niestety nie dowiemy się dlaczego w jego życiu pojawiły się dragi, ale za to zobaczymy jak ksiądz Mateusz – znaczy Artur Żmijewski – bije na ekranie Cielecką, kiedy ta chce mu podać rosół”^[11]. Piotr Czerkawski przy okazji recenzji Cichej nocy pisał o Najlepszym jako mającym w sobie „coś z męczącej przemowy motywacyjnej, coachingowej tyrady każącej każdemu z nas odszukać w sobie nadczłowieka”^[12].

• Najlepszy w bazie filmpolski.pl
• Najlepszy w bazie Filmweb