Missisipi (rzeka)

Missisipi
	; Rzeka Missisipi w stanie Iowa
Kontynent	Ameryka Północna
Państwo	Stany Zjednoczone
	Rzeka
Długość	3765,87 km
Powierzchnia zlewni	2 981 076 (3,0 mln) km²
Średni przepływ	12 743 m³/s
	Źródło
Miejsce	jezioro Itasca, Hrabstwo Clearwater, Minnesota
Wysokość	450 m n.p.m.
Współrzędne	47°14′22″N 95°12′29″W/47,239444 -95,208056
	Ujście
Recypient	Zatoka Meksykańska
Miejsce	Pilottown
Wysokość	0 m n.p.m.
Współrzędne	29°09′04″N 89°15′12″W/29,151111 -89,253333
	Mapa
	; Mapa dorzecza Missisipi
	Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych źródło ujście
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Missisipi^[5] (ang. Mississippi River) – druga pod względem długości rzeka w Ameryce Północnej, płynąca z północy na południe Stanów Zjednoczonych, o powierzchni dorzecza obejmującego około 3 mln km²^[3]^[2]. Jej długość wynosi 3766 km (łącznie z rzekami Jefferson i Missouri 6275 km, co sprawia, że jest czwartą pod względem długości rzeką świata – po Nilu, Amazonce i Jangcy)^[6].

Za początek rzeki uznawany jest jej wypływ z jeziora Itasca^[4], leżącego na wysokości 447 m n.p.m.^[7] w północnej części stanu Minnesota, w odległości około 120 km od granicy z Kanadą. W punkcie tym ustawiono kamienny obelisk z napisem: Tu, 1475 stóp nad poziomem oceanu, potężna Missisipi zaczyna swą krętą, 2552-milową drogę do Zatoki Meksykańskiej. Wypływ jest płytki, a jego szerokość nie przekracza 4 metrów, dlatego przybywający tu turyści za punkt honoru biorą sobie przejście przez koryto potoku - mogą wówczas pochwalić się przebyciem Missisipi... w bród^[8].

Missisipi przepływa przez stany: Minnesota, Wisconsin, Iowa, Illinois, Missouri, Kentucky, Tennessee, Arkansas, Missisipi i Luizjana. Do głównych dopływów Missisipi należą rzeki: Minnesota, Missouri, Arkansas i Red (prawostronne) oraz Tennessee i Ohio (lewostronne). Rzeka uchodzi do Zatoki Meksykańskiej deltą o trzech głównych ramionach.

Część dorzecza Missisipi zajmuje obszar trzeciorzędowej zatoki morskiej. Dolina tej głównej rzeki jest żyzna, wypełniona osadami. Rzeka niesie ogromne ilości materiału, tworząc u ujścia rozległą deltę. Wysokie stany wód występują tu wiosną, w czasie topnienia śniegów oraz latem, gdy spadają duże deszcze. W wyniku wyniszczenia przez nieumiejętną gospodarkę człowieka wielkich obszarów leśnych i stepowych, zdarzają się na niej katastrofalne powodzie. W ostatnich latach, w związku z prowadzeniem racjonalnej gospodarki rolnej (np. uprawy wstęgowej polegającej na prowadzeniu zabiegów agrotechnicznych zgodnie z przebiegiem poziomic, czyli w poprzek spadków), ilość niesionych namułów uległa znacznemu zmniejszeniu.

Większe miasta nad rzeką to: Minneapolis, Saint Paul, Davenport, Saint Louis, Memphis, Baton Rouge i Nowy Orlean.

Nad rzeką Missisipi amerykański pisarz Mark Twain umieścił akcję swoich dwóch powieści: Przygody Tomka Sawyera oraz Przygody Hucka Finna.

Rzeka Missisipi w Minneapolis
Zapora i most na rzece Missisipi nieopodal miasta La Crosse (stan Wisconsin)
Rzeka Missisipi w Nowym Orleanie
Delta Missisipi na zdjęciu satelitarnym

Zobacz też

kampania na Missisipi

Przypisy

↑ Lengths of major rivers, from USGS Water-Science School. water.usgs.gov. [dostęp 2015-10-21]. (ang.).
↑ ^a ^b Kammerer, J.C.: Largest Rivers in the United States. U.S. Geological Survey. [dostęp 2014-12-23]. (ang.).
↑ ^a ^b Mississippi River, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2014-12-23] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Feature Detail Report for: Mississippi River. US Geographic Names Information System, U.S. Geological Survey. [dostęp 2014-12-23]. (ang.).
↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP: Nazewnictwo Geograficzne Świata. T. Zeszyt 1: Ameryka, Australia i Oceania. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2004, s. 87. ISBN 83-239-7552-3.
↑ Matt Williams: What are the Longest Rivers In the World?. universetoday.com, 3 czerwca 2015. [dostęp 2015-10-21]. (ang.).
↑ Feature Detail Report for: Lake Itasca. US Geographic Names Information System, U.S. Geological Survey. [dostęp 2014-12-23]. (ang.).
↑ (mk). Początek wielkiej rzeki. „Poznaj Świat”. Rok XI (Nr 11 (132)), s. 42, listopad 1963. Polskie Towarzystwo Geograficzne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. (pol.).

[water.usgs.gov-riversofworld-1] Lengths of major rivers, from USGS Water-Science School. water.usgs.gov. [dostęp 2015-10-21]. (ang.).

[usrivers-2] Kammerer, J.C.: Largest Rivers in the United States. U.S. Geological Survey. [dostęp 2014-12-23]. (ang.).

[eb-3] Mississippi River, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2014-12-23] (ang.).

[gnis-4] Feature Detail Report for: Mississippi River. US Geographic Names Information System, U.S. Geological Survey. [dostęp 2014-12-23]. (ang.).

[ksng-2004-5] Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP: Nazewnictwo Geograficzne Świata. T. Zeszyt 1: Ameryka, Australia i Oceania. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2004, s. 87. ISBN 83-239-7552-3.

[universetoday.com-longest-rivers-6] Matt Williams: What are the Longest Rivers In the World?. universetoday.com, 3 czerwca 2015. [dostęp 2015-10-21]. (ang.).

[gnis1-7] Feature Detail Report for: Lake Itasca. US Geographic Names Information System, U.S. Geological Survey. [dostęp 2014-12-23]. (ang.).

[mk-8] (mk). Początek wielkiej rzeki. „Poznaj Świat”. Rok XI (Nr 11 (132)), s. 42, listopad 1963. Polskie Towarzystwo Geograficzne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. (pol.).

[1]