Miotacz ognia ROKS-3
 Fiński żołnierz ze zdobycznym ROKS-3 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Obsługa |
1 |
| Dane techniczne | |
| Magazynek |
butla o poj. 10,7 l mieszanki zapalającej |
| Wymiary | |
| Długość |
940 mm (prądownica) |
| Masa | |
| broni |
23,2 kg (pusty 14,7 kg) |
| Inne | |
| Zasięg maks. |
30-35 m |
ROKS-3 (ros. РОКС-3, od Ранцевый Огнемёт Клюева-Сергеева, Rancewyj Ogniomiot Klujewa-Siergiejewa) – radziecki plecakowy miotacz ognia.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1940 roku w ZSRR powstał prototyp nowego miotacza ognia oznaczonego jako ROKS-1. Próby nowego miotacza wykazały jednak dużą zawodność zastosowanego mechanizmu zapłonu (specjalny nabój zapalał pakuły, od których zapalała się mieszanka zapalająca)[1].
Efektem rozwoju ROKS-1, poprzez ROKS-2, stał się ROKS-3, który stał się standardowym typem plecakowego miotacza ognia Armii Czerwonej w czasie II wojny światowej[1]. W każdym pułku piechoty w początkowym okresie wojny powinien znajdować się pluton posiadający 20 miotaczy[1]. Od 1942 roku formowano także samodzielne kompanie miotaczy płomieni (183 żołnierzy, 120 miotaczy ROKS-3 w trzech plutonach), a od 1943 roku samodzielne bataliony miotaczy płomieni składające się z dwóch kompanii miotaczy i kompanii transportowej (390 ludzi, 240 miotaczy)[1].
Od 1944 roku miotacze ognia ROKS-3 znajdowały się na uzbrojeniu ludowego Wojska Polskiego[2]. Z powodzeniem były wykorzystywane przez żołnierzy 2 Pomorskiego batalionu miotaczy ognia w toku walk. W 1952 uruchomiono produkcję licencyjną. W sumie w Polsce w latach 1952–1955 wyprodukowano 3049 miotaczy ognia[3]. Plecakowe miotacze ognia ROKS-3 zostały zastąpione w latach pięćdziesiątych przez miotacze ognia LPO-50[4].
Opis techniczny
[edytuj | edytuj kod]Głównymi częściami miotacza ognia ROKS-3 były:
- zbiornik mieszanki zapalającej o pojemności 10,7 litra (ciśnienie robocze 15–17 at.)[1],
- butla na sprężone powietrze o pojemności 1,3 litra (ciśnienie robocze 150 atm.)[1],
- reduktor zmniejszający ciśnienie powietrza dostarczanego z butli do zbiornika mieszanki zapalającej[1],
- wąż o średnicy ~17 mm i długości 1,2 m łączący zbiornik mieszanki zapalającej z prądownicą,
- prądownica (w kształcie karabinka).
Mieszanina zapalająca składała się z ropy naftowej (50%), nafty (25%) i benzyny (25%), stosowano także olej napędowy lub benzynę zagęszczoną proszkiem o symbolu OP-2 (mieszanina soli glinowych kwasów naftalenowych)[5].
Naciśnięcie spustu powodowało otwarcie zaworu w prądownicy, przez który wydostawała się pod ciśnieniem sprężonego powietrza mieszanka zapalająca. Jednocześnie uderzenie iglicy w spłonkę naboju zapalającego powodowało zapłon mieszanki zapalającej[6].
Dane taktyczno-techniczne
[edytuj | edytuj kod]| Wzór | ROKS-3 |
| Zasięg miotania (m) | 30–35[5] |
| Ilość krótkich strzałów | 6–8[7] |
| Czas długiego strzału powodującego opróżnienie zbiornika (s) | 3–4[7] |
| Masa miotacza z pełnym zbiornikiem mieszaniny zapalającej (kg) | 23,2[7] |
| Masa miotacza z pustym zbiornikiem mieszaniny zapalającej (kg) | 14,7[7] |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Skotnicki 1998 ↓, s. 59-60.
- ↑ Malczewski i Polkowski 1970 ↓, s. 232.
- ↑ Nowak 2001 ↓, s. 64.
- ↑ Nowak 2001 ↓, s. 78.
- ↑ a b Malczewski i Polkowski 1970 ↓, s. 233.
- ↑ Nowak 2001 ↓, s. 63.
- ↑ a b c d Skotnicki 1998 ↓, s. 60.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. T. 4: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
- Ireneusz Nowak: Wybrane problemy historii polskiej techniki wojskowej XX wieku. Sprzęt i środki wojsk chemicznych. T. 2. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2001. ISBN 83-88062-81-6.
- Ireneusz Nowak: Broń zapalająca. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1986. ISBN 83-11-07322-8. OCLC 169934399.
- Mariusz Skotnicki. Miotacz ognia ROKS-3. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 3/98, s. 59–60, 1998. ISSN 1230-1655.