Mato Lovrak
 Pomnik pisarza w Veliki Grdjevac | |
| Data i miejsce urodzenia |
8 marca 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 marca 1974 |
| Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
Mato Lovrak (ur. 8 marca 1899 w Velikim Grđevacu, zm. 14 marca 1974 w Zagrzebiu) – chorwacki pisarz powieści dla dzieci i młodzieży.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 8 marca 1899 w Velikim Grđevacu niedaleko Bjelovaru. Uczęszczał do liceum w Bjelovarze. Po ukończeniu edukacji pracował przez 35 lat jako nauczyciel w małych miasteczkach Veliki Zdenci i Kutina na północy Chorwacji[1]. Debiutował powieścią Sladki potok w 1930 roku[2]. Najbardziej znane są Vlak u snijegu i Družba Pere Kvržice[3]. Obie powieści zostały zekranizowane[3]. Film fabularny Vlak u snijegu (Pociąg w śniegu) w 1976 roku wyreżyserował Mate Relja[4]. Powieść Vlak u snijegu była tłumaczona na niemiecki, węgierski, macedoński, polski, czeski i słoweński[3]. Družba Pere Kvržice została w 1998 roku przetłumaczona na esperanto[3].
Od 1993 roku jest przyznawana nagroda Mato Lovraka dla najlepszej powieści dla dzieci i młodzieży opublikowanej w języku chorwackim[5] w minionym roku[6].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Powieść Dzieci Wielkiej Wsi była pierwszą książką chorwackiego pisarza opublikowaną w Polsce po II wojnie światowej[4]. Przetłumaczył ją Stanisław Papierkowski, a wydał Czytelnik w maju 1948 roku[4]. Miesiąc później 28 czerwca 1948 roku Komintern wydał rezolucję o zerwaniu wszelkich kontaktów z Jugosławią i jej wydanie nie byłoby możliwe. W 1949 roku ukazało się II wydanie książki[4]. Lovrak akcję wszystkich utworów umieszcza na wsi. Głosi ideę porozumienia miasta i wsi, a dzieciom wpaja zasady współżycia w kolektywie[2].
- Vlak u snijegu (Dzieci z Wielkiej Wsi) (1933)
- Družba Pere Kvržice (1933)
- Divlji dječak (1934)[2]
- Desetorica hrabrih
- Francek Drugi Hrabi (1938)
- Anka Brazilijanka (1939)
- Neprijatelj broj 1 (1938)
- Prijatelji (1941)
- Nasi Dječaci (1954)
- Dječak konzul (1954)
- Devetorica hrabih (1958)
- Iskrica (1958)
- Zeleni otok (1961)
- Kitićev dom (1964)
- U mraku (1964)
- Gimnazijalac (1969)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mato Lovrak biografija – Lektire.hr [online], www.lektire.hr [dostęp 2018-04-16] (chorw.).
- ↑ a b c Lovrak, Mato W: Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży Warszawa 1979 s. 333-334
- ↑ a b c d MATO_LOVRAK [online], www.kasmir-promet.hr [dostęp 2018-04-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-01].
- ↑ a b c d Mato Lovrak - CROATICA, „CROATICA” [dostęp 2018-04-16] (pol.).
- ↑ Knjižnice grada Zagreba - Hrvatski centar za dječju knjigu - Nagrada "Mato Lovrak" [online], www.kgz.hr [dostęp 2018-04-16].
- ↑ Knjižnice grada Zagreba - Nagrada Mato Lovrak [online], www.kgz.hr [dostęp 2018-04-16].