Przejdź do zawartości

Marian Chilewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marian Chilewski
Ilustracja
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Pełne imię i nazwisko

Marian Adam Chilewski

Data i miejsce urodzenia

10 maja 1892
Leńcze Górne

Data i miejsce śmierci

27 listopada 1939
Băile Herculane

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

Biuro Personalne MSWojsk.

Stanowiska

szef biura

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP, nadany dwukrotnie) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Komandor Orderu Świętego Sawy (Serbia) Order Wojenny Pogromcy Niedźwiedzia (Łotwa) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Waleczności (Austro-Węgry)

Marian Adam Chilewski (ur. 10 maja 1892 w Leńczach Górnych, zm. 27 listopada 1939 w Băile Herculane) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 10 maja 1892 we wsi Leńcze Górne, w ówczesnym powiecie wadowickim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Alojzego, agronoma, i Franciszki z Pawlikowskich[1][2]. Uczył się w c. k. Gimnazjum IV (Realnym) w Krakowie, w którym w czerwcu 1911 złożył maturę[3]. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie 28 listopada 1913 zaliczył pierwsze rigorosum[2]. 1 września 1912 wstąpił do Związku Strzeleckiego[1].

6 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich[1]. Walczył w szeregach 4 kompanii V batalionu I Brygady Legionów Polskich[4]. Awansował na sierżanta[4]. 25 października 1915 został ranny pod Kuklami[4][1]. 28 kwietnia 1916 został mianowany chorążym, a 1 listopada tego roku awansowany na podporucznika piechoty[5]. 4 lipca 1916 wyróżnił się w bitwie pod Kostiuchnówką[2]. 30 września 1917, po kryzysie przysięgowym, został wcielony do armii austro-węgierskiej, w której służył do 30 października 1918[1].

18 listopada 1918 wstąpił do batalionu strzelców krakowskich[1]. Dowodził kompanią na wojnie z Ukraińcami[1]. 12 stycznia 1919 został ranny pod Bartatowem[1]. W czasie wojny z bolszewikami walczył jako dowódca III batalionu 5 pułku piechoty Legionów[1]. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[6]. Rozkazem Dowództwa 2 Armii nr 1517/I został mu przyznany order Virtuti Militari[1]. 10 września 1920 ówczesny dowódca 5 pp Leg., podpułkownik Stanisław Skwarczyński sporządził wniosek na odznaczenie orderem Virtuti Militari[1].

W 1921 pełnił służbę w 85 pułku piechoty na stanowisku kierownika wyszkolenia[7]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 268. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8][9]. 10 lipca tego roku został przeniesiony do 86 pułku piechoty i zatwierdzony na stanowisku pełniącego obowiązki zastępcy dowódcy pułku[10]. Później wrócił do 85 pp na takie same stanowisko[11]. 1 grudnia 1924 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika z dniem 15 sierpnia 1924 i 72. lokatą w korpusie oficerów piechoty[12][13][14]. Po awansie został zatwierdzony na stanowisku zastępcy dowódcy 85 pp[15][16]. Od 20 maja 1926 do 25 maja 1928 pełnił obowiązki komendanta Oficerskiej Szkoły Piechoty w Warszawie (od 28 września 1926 w Ostrowi Mazowieckiej)[17]. Następnie został przeniesiony do 58 pułku piechoty w Poznaniu na stanowisko dowódcy pułku[18][19][20]. 10 listopada 1930 prezydent RP nadał mu stopień pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 9. lokatą w korpusie piechoty[21][22]. W październiku 1935 został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu[23]. W 1938 został mianowany szefem Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[24]. Po 17 września 1939 znalazł się w Królestwie Rumunii[2]. Zmarł 27 listopada 1939 w Băile Herculane[2][25][23].

Był żonaty z Marią Czarnecką (ur. 1897), z którą miał córkę Danutę (ur. 1927)[1][26].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p Marian Chilewski. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.57-4821 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-10-24].
  2. a b c d e f Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 : Chilewski Marian Adam. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-10-24].
  3. Sprawozdanie 1911 ↓, s. 85-86.
  4. a b c V Lista strat 1916 ↓, s. 6.
  5. Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 22.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 21 lipca 1920, s. 599.
  7. Waligóra 1928 ↓, s. 448.
  8. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 31.
  9. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 401.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922, s. 544.
  11. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 370.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924, s. 732.
  13. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 344.
  14. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 165.
  15. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 321.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925, s. 276.
  17. Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 339, 348, 350, 352, 354, 411, 413.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928, s. 194, 218.
  19. a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 72.
  20. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 586.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1930, s. 323.
  22. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 18.
  23. a b Mijakowski 2017 ↓, s. 84.
  24. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 431.
  25. Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-10-24].
  26. Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2024-10-24]..
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 26 lutego 1921, s. 340.
  28. Bąbiński 1929 ↓, s. 80.
  29. M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137.
  30. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 360.
  31. M.P. z 1935 r. nr 258, poz. 308.
  32. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 11 listopada 1935, s. 121.
  33. a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 8.
  34. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 16 września 1922, s. 670, jako mjr Stefan Chilewski.
  35. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 19 marca 1931, s. 67.
  36. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 390.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]