Marian Chilewski

Marian Chilewski

pułkownik piechoty
Pełne imię i nazwisko	Marian Adam Chilewski
Data i miejsce urodzenia	10 maja 1892 Leńcze Górne
Data i miejsce śmierci	27 listopada 1939 Băile Herculane
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	Biuro Personalne MSWojsk.
Stanowiska	szef biura
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Marian Adam Chilewski (ur. 10 maja 1892 w Leńczach Górnych, zm. 27 listopada 1939 w Băile Herculane) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Urodził się 10 maja 1892 we wsi Leńcze Górne, w ówczesnym powiecie wadowickim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Alojzego, agronoma, i Franciszki z Pawlikowskich^[1][2]. Uczył się w c. k. Gimnazjum IV (Realnym) w Krakowie, w którym w czerwcu 1911 złożył maturę^[3]. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie 28 listopada 1913 zaliczył pierwsze rigorosum^[2]. 1 września 1912 wstąpił do Związku Strzeleckiego^[1].

6 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich^[1]. Walczył w szeregach 4 kompanii V batalionu I Brygady Legionów Polskich^[4]. Awansował na sierżanta^[4]. 25 października 1915 został ranny pod Kuklami^[4][1]. 28 kwietnia 1916 został mianowany chorążym, a 1 listopada tego roku awansowany na podporucznika piechoty^[5]. 4 lipca 1916 wyróżnił się w bitwie pod Kostiuchnówką^[2]. 30 września 1917, po kryzysie przysięgowym, został wcielony do armii austro-węgierskiej, w której służył do 30 października 1918^[1].

18 listopada 1918 wstąpił do batalionu strzelców krakowskich^[1]. Dowodził kompanią na wojnie z Ukraińcami^[1]. 12 stycznia 1919 został ranny pod Bartatowem^[1]. W czasie wojny z bolszewikami walczył jako dowódca III batalionu 5 pułku piechoty Legionów^[1]. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich^[6]. Rozkazem Dowództwa 2 Armii nr 1517/I został mu przyznany order Virtuti Militari^[1]. 10 września 1920 ówczesny dowódca 5 pp Leg., podpułkownik Stanisław Skwarczyński sporządził wniosek na odznaczenie orderem Virtuti Militari^[1].

W 1921 pełnił służbę w 85 pułku piechoty na stanowisku kierownika wyszkolenia^[7]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 268. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[8][9]. 10 lipca tego roku został przeniesiony do 86 pułku piechoty i zatwierdzony na stanowisku pełniącego obowiązki zastępcy dowódcy pułku^[10]. Później wrócił do 85 pp na takie same stanowisko^[11]. 1 grudnia 1924 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika z dniem 15 sierpnia 1924 i 72. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[12][13][14]. Po awansie został zatwierdzony na stanowisku zastępcy dowódcy 85 pp^[15][16]. Od 20 maja 1926 do 25 maja 1928 pełnił obowiązki komendanta Oficerskiej Szkoły Piechoty w Warszawie (od 28 września 1926 w Ostrowi Mazowieckiej)^[17]. Następnie został przeniesiony do 58 pułku piechoty w Poznaniu na stanowisko dowódcy pułku^[18][19][20]. 10 listopada 1930 prezydent RP nadał mu stopień pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 9. lokatą w korpusie piechoty^[21][22]. W październiku 1935 został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu^[23]. W 1938 został mianowany szefem Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie^[24]. Po 17 września 1939 znalazł się w Królestwie Rumunii^[2]. Zmarł 27 listopada 1939 w Băile Herculane^[2][25][23].

Był żonaty z Marią Czarnecką (ur. 1897), z którą miał córkę Danutę (ur. 1927)^[1][26].

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 318^[1] – 16 lutego 1921^[27][28]
• Krzyż Niepodległości – 13 kwietnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[29][30]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1935 „za zasługi w służbie wojskowej”^[31][32]
• Krzyż Walecznych czterokrotnie^[33] (po raz trzeci i czwarty „za udział w b. Legionach Polskich”^[34])
• Złoty Krzyż Zasługi dwukrotnie^[33]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[1]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[1]
• Odznaka „Za wierną służbę”
• Krzyż Komandorski łotewskiego Orderu Pogromcy Niedźwiedzia^[1]
• Krzyż Komandorski jugosłowiańskiego Orderu Świętego Sawy^[35][36]
• Krzyż Kawalerski francuskiego Orderu Narodowego Legii Honorowej^[19]
• Srebrny Medal Waleczności 2 klasy^[2]

• Sprawozdanie C. K. Dyrekcyi Gimnazyum IV (Realnego) w Krakowie za rok szkolny 1910/11. Kraków: Nakładem Funduszu Naukowego, 1911.
• Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Kazimierz Bąbiński: Zarys historji wojennej 5-go pułku piechoty Legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• 14 Wielkopolska Dywizja Piechoty. Krzysztof Mijakowski (red.) Ewa Jodkowska (red.). Warszawa: Edipresse Polska SA, 2017. ISBN 978-83-7945-606-2.
• Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Bolesław Waligóra: Dzieje 85-go Pułku Strzelców Wileńskich. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1928.