Liszki (Białoruś)
53°17′33″N 23°50′12″E/53,292500 23,836667.jpg) Dwór de Virionów w Liszkach w dwudziestoleciu międzywojennym | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Wysokość |
129 m n.p.m. |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 1511 |
| Kod pocztowy |
231787 |
| Tablice rejestracyjne |
4 |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
| 53°17′33″N 23°50′12″E/53,292500 23,836667
| |
Liszki (biał. Лішкі, Liszki, ros. Лишки, Liszki) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie brzostowickim, w sielsowiecie Koniuchy. Położona jest na zachodnim brzegu rzeki Świsłoczy, 41 km na południe od Grodna, 3 km od granicy polsko-białoruskiej, w oficjalnej strefie przygranicznej Białorusi[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś szlachecka położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego[3].
W czasach zaborów dobra w granicach Imperium Rosyjskiego, w guberni grodzieńskiej, w powiecie grodzieńskim, w gminie Krynki. W 1902 roku były własnością de Virionów i miały powierzchnię 384 dziesięcin (ok. 419,5 ha)[4]. Od 1919 r. w granicach II Rzeczypospolitej. 7 czerwca 1919 roku, wraz z całym powiatem grodzieńskim, weszły w skład okręgu wileńskiego Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich – tymczasowej polskiej struktury administracyjnej[5]. Latem 1920 roku zajęte przez bolszewików, następnie odzyskane przez Polskę. 20 grudnia 1920 roku włączona wraz z powiatem do okręgu nowogródzkiego[6]. Od 19 lutego 1921 roku[7] w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim, w gminie Krynki. W 1921 r. miejscowość miała status folwarku. Razem ze wsią Pietraszewicze było w niej 28 domów mieszkalnych[8].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 r. miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 r. włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy. W 1944 roku ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR. Od 1991 r. w składzie niepodległej Białorusi.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]We wsi zachowały się zabudowania zespołu dworsko–parkowego. Co najmniej od połowy XIX w. do 1939 r. jego właścicielami byli de Virionowie. Dwór złożony jest z dwóch części – starszego, parterowego budynku z gankiem w stylu dworków szlacheckich oraz, dobudowanego do niego w 1848 r., dwukondygnacyjnego budynku w stylu włoskiej willi, z czterokondygnacyjną basztą, według projektu Władysława Marconiego. Obecnie dwór jest niezamieszkany i w złym stanie technicznym. Zachowały się też w dobrym stanie dworskie zabudowania gospodarcze oraz park o powierzchni 1 ha, zawierający wiele cennych i rzadkich gatunków drzew[9].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według spisu powszechnego z 1921 roku, folwark razem ze wsią Pietraszewicze zamieszkany był przez 113 osób, w tym 69 Polaków i 44 Białorusinów. Dwie osoby wyznawały katolicyzm, pozostałe – prawosławie[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Pierieczeń nasielennych punktow, paspołożennych w pogranicznoj zonie. Nowosti Biełarusi, 2009-03-19. [dostęp 2010-11-28]. (ros.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 97.
- ↑ Liszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 237.
- ↑ Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 5, poz. 41
- ↑ Dz.U. z 1920 r. nr 115, poz. 760
- ↑ Dz.U. z 1921 r. nr 16, poz. 93
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 38. [dostęp 2018-08-25].
- ↑ Zespół dworsko-parkowy. Radzima.org. [dostęp 2010-11-28]. (biał. • ang. • pol. • ros.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Liszki na Mapie Taktycznej Polski z 1926 r.
- Liszki na Radzima.org. (biał. • ang. • pol. • ros.).
- Liszki na "Globusie Białorusi". (ros.).