Kościół św. Jadwigi w Pszczynie
Widok sprzed 1905 r. | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Wyznanie | |
Historia | |
Data budowy |
1501 |
Data zniszczenia |
1939 |
Położenie na mapie Pszczyny | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu pszczyńskiego | |
Położenie na mapie gminy Pszczyna | |
49°59′02,7348″N 18°56′41,4708″E/49,984093 18,944853 |
Kościół św. Jadwigi – kościół katolicki, który znajdował się w Starej Wsi, po I wojnie światowej w granicach Pszczyny. Stał na terenie istniejącego do dziś cmentarza św. Jadwigi, w jego (wówczas) centralnej części (miejsce wyróżnia się do dziś). Spalony na skutek działań wojennych w pierwszych dniach września 1939 r.[1]
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zbudowany w 1501 roku lub na przełomie XVI i XVII wieku, kościół był drewniany, konstrukcji zrębowej[1]. Orientowany, jednonawowy, kryty gontem, od zachodu posiadał wieżę konstrukcji słupowej[1], dobudowaną w XVII w. Być może był pierwotnie kościołem parafialnym, chociaż w źródłach[2] wymieniany jest później jako kościół filialny. Zniszczony, został odbudowany w 1918 roku. Decyzją z 18 października 1929 kościół wpisano do rejestru zabytków (nr rej. 30)[3]. Znawca sztuki śląskiej i dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach, dr Tadeusz Dobrowolski, pisał w tym samym czasie: Najpiękniejszym może pomnikiem gotyckiej rzeźby w Województwie są grupy figuralne i płaskorzeźby z roku około 1500, włączone w nowy ołtarz kościoła św. Jadwigi w Pszczynie, a więc: delikatnie traktowana grupa środkowa z Matką Boską i św. Jadwigą, skrzydła boczne z płaskorzeźbami wyobrażającemi dwóch św. Janów i sceny z legendy św. Jadwigi Śląskiej, oraz w predelli umieszczone dwie grupy czternastu Świętych Pańskich[4].
Obiekt został spalony przez wojska hitlerowskie w pierwszych dniach II wojny światowej. Uratowana część wyposażenia przechowywana jest w zbiorach muzealnych muzeów na terenie województwa śląskiego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Pszczyna. Kościół cmentarny pw. św. Jadwigi, [w:] Piotr Siemko , Nie zachowane kościoły drewniane Górnego Śląska, Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 2001, s. 138, ISBN 83-85871-24-1, OCLC 50262050 [dostęp 2023-01-16] .
- ↑ Płazak Ignacy: Pszczyna. Zabytki miasta i regionu. Przewodnik po muzeum. Pszczyna: Muzeum Wnętrz Pałacowych w Pszczynie, 1974, s. 30.
- ↑ Michał Bulsa, Rejestr zabytków województwa śląskiego sprzed 1939 roku. Stan badań, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2021, t. 13, s. 283.
- ↑ Tadeusz Dobrowolski: Muzeum Śląskie, w: Województwo Śląskie 1918–1928. Informator i przewodnik po wystawie Województwa Śląskiego na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu, wyd. Śląska Rada Wojewódzka w Katowicach, Katowice 1929, s. 280