Przejdź do zawartości

Kościół św. Jadwigi w Pszczynie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Jadwigi
Ilustracja
Widok sprzed 1905 r.
Państwo

 Polska

Miejscowość

Pszczyna (Stara Wieś)

Wyznanie

katolickie

Historia
Data budowy

1501

Data zniszczenia

1939

Położenie na mapie Pszczyny
Mapa konturowa Pszczyny, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jadwigi”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jadwigi”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jadwigi”
Położenie na mapie powiatu pszczyńskiego
Mapa konturowa powiatu pszczyńskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jadwigi”
Położenie na mapie gminy Pszczyna
Mapa konturowa gminy Pszczyna, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jadwigi”
49°59′02,7348″N 18°56′41,4708″E/49,984093 18,944853

Kościół św. Jadwigikościół katolicki, który znajdował się w Starej Wsi, po I wojnie światowej w granicach Pszczyny. Stał na terenie istniejącego do dziś cmentarza św. Jadwigi, w jego (wówczas) centralnej części (miejsce wyróżnia się do dziś). Spalony na skutek działań wojennych w pierwszych dniach września 1939 r.[1]

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Zbudowany w 1501 roku lub na przełomie XVI i XVII wieku, kościół był drewniany, konstrukcji zrębowej[1]. Orientowany, jednonawowy, kryty gontem, od zachodu posiadał wieżę konstrukcji słupowej[1], dobudowaną w XVII w. Być może był pierwotnie kościołem parafialnym, chociaż w źródłach[2] wymieniany jest później jako kościół filialny. Zniszczony, został odbudowany w 1918 roku. Decyzją z 18 października 1929 kościół wpisano do rejestru zabytków (nr rej. 30)[3]. Znawca sztuki śląskiej i dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach, dr Tadeusz Dobrowolski, pisał w tym samym czasie: Najpiękniejszym może pomnikiem gotyckiej rzeźby w Województwie są grupy figuralne i płaskorzeźby z roku około 1500, włączone w nowy ołtarz kościoła św. Jadwigi w Pszczynie, a więc: delikatnie traktowana grupa środkowa z Matką Boską i św. Jadwigą, skrzydła boczne z płaskorzeźbami wyobrażającemi dwóch św. Janów i sceny z legendy św. Jadwigi Śląskiej, oraz w predelli umieszczone dwie grupy czternastu Świętych Pańskich[4].

Obiekt został spalony przez wojska hitlerowskie w pierwszych dniach II wojny światowej. Uratowana część wyposażenia przechowywana jest w zbiorach muzealnych muzeów na terenie województwa śląskiego.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Pszczyna. Kościół cmentarny pw. św. Jadwigi, [w:] Piotr Siemko, Nie zachowane kościoły drewniane Górnego Śląska, Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 2001, s. 138, ISBN 83-85871-24-1, OCLC 50262050 [dostęp 2023-01-16].
  2. Płazak Ignacy: Pszczyna. Zabytki miasta i regionu. Przewodnik po muzeum. Pszczyna: Muzeum Wnętrz Pałacowych w Pszczynie, 1974, s. 30.
  3. Michał Bulsa, Rejestr zabytków województwa śląskiego sprzed 1939 roku. Stan badań, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2021, t. 13, s. 283.
  4. Tadeusz Dobrowolski: Muzeum Śląskie, w: Województwo Śląskie 1918–1928. Informator i przewodnik po wystawie Województwa Śląskiego na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu, wyd. Śląska Rada Wojewódzka w Katowicach, Katowice 1929, s. 280