Karol Siciński
 Tablica upamiętniająca Karola Sicińskiego. Znajduje się w podcieniach budynku przy północno-zachodniej pierzei Rynku w Kazimierzu Dolnym | |
| Data i miejsce urodzenia |
5 października 1884 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 sierpnia 1965 |
| Praca | |
| Styl | |
| Budynki | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Karol Siciński (ur. 5 października 1884 w Pabianicach, zm. 7 sierpnia 1965 w Warszawie) – polski architekt, malarz, twórca projektów odbudowy po I wojnie światowej Kazimierza Dolnego i Kalisza (niezrealizowany).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Wincentego, stolarza artystycznego, i Józefy Wlazłowicz. Ukończył w gimnazjum przy Starym Rynku w Pabianicach[1]. Po maturze w 1905 rozpoczął studia w Wyższej Szkole Przemysłowej w Krakowie, gdzie studiował budownictwo i rzeźbę u prof. Jana Reszki. W 1908 podjął naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Leona Wyczółkowskiego i Stanisława Dębickiego[2].
W 1913 ożenił się z Jadwigą z Feltynowskich (1893–1966)[3] i zamieszkał w Warszawie. Został zatrudniony w pracowni architektów Zdzisława Kalinowskiego i Czesława Krzywickiego. W 1916 na zlecenie Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości rozpoczął inwentaryzację Kazimierza Dolnego. Projekt schroniska „Murowaniec” na Hali Gąsienicowej wykonany przez niego w 1919 stanowił początek wielu kolejnych projektów architektonicznych. W wąwozie Małachowskiego zaprojektował willę z białego kamienia i drewna dla Marii Kuncewiczowej. Bliżej rynku szkołę i dom artystów. W latach 1919–1920 pracował w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w departamencie budownictwa szkolnego. Pracował także jako profesor architektury wnętrz w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych[2].
W okresie międzywojennym jak i powojennym był odpowiedzialny za odbudowę Kazimierza Dolnego, w którym zrealizował wiele projektów. Odbudował bożnicę, w której następnie powstało kino. W jednym z odbudowanych spichlerzy powstało schronisko młodzieżowe. Dzięki niemu Kazimierz Dolny stanowi dzisiaj zespół urbanistyczno-krajobrazowy, w którym został zachowany historyczny układ ośrodka handlu położonego na szlaku wiślanym[4].
Podczas II wojny światowej przebywał w Warszawie. W wieku 18 lat zmarł jego syn Andrzej (1922–1940)[3]. Po upadku powstania warszawskiego został ewakuowany do Pruszkowa, następnie przyjechał do Pabianic[2].
Po wojnie został delegatem Ministerstwa Kultury i Sztuki ds. Odbudowy Kazimierza. W latach 1947–1958 kierował Państwową Pracownią Konserwatorską w Kazimierzu Dolnym[5].
W 1952 otrzymał Nagrodę Państwową II stopnia za odbudowę i twórczą rekonstrukcję architektury Kazimierza n. Wisłą[6].
Zmarł w Warszawie, pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu parafialnym św. Jana w Kazimierzu Dolnym[7][8].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1955)[2]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[9]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W 2005 przyznano mu pośmiertnie tytuł Honorowego Obywatela Kazimierza Dolnego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pan na Kazimierzu. Pabianiczanin Karol Siciński dwukrotnie podnosił z ruin urokliwe miasteczko nad Wisłą. Byliście w Kazimierzu Dolnym? | Życie Pabianic [online], Życie Pabianic - portal informacyjny, 21 sierpnia 2020 [dostęp 2024-08-05] (pol.).
- ↑ a b c d Architekt - odnowiciel Kazimierza [online], um.pabianice.pl [dostęp 2023-12-01].
- ↑ a b Karol Siciński [online], w Kazimierzu Dolnym.pl, 22 listopada 2022 [dostęp 2024-08-05] (pol.).
- ↑ Roman Kubiak, My Pabianiczanie. Agencja Dziennikarzy, 2019, s. 261–264, ISBN 978-83-945659-1-6.
- ↑ Agnieszka Stelmach, Karol Siciński [online], Kazimierz Dolny, 14 stycznia 2019 [dostęp 2023-12-01] (pol.).
- ↑ Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. Rok V, Nr 203 (1265), s. 7, 23 lipca 1952. Warszawa: KC PZPR. [dostęp 2024-08-05].
- ↑ Cmentarz parafialny [online], Kazimierz Dolny [dostęp 2024-08-05] (pol.).
- ↑ Artyści, powstańcy i żołnierze wśród pochowanych na cmentarzu w Kazimierzu Dolnym [online], dzieje.pl [dostęp 2024-08-05] (pol.).
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Grażyna Jonkajtys-Luba, Siciński Karol, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 36, 1995, Warszawa-Kraków Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, s. 464–466.
- Mieczysław Kurzątkowski, Siciński Karol, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, z. 1, Poznań, Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, 2000, ISBN 83-900862-7-1.
- Jadwiga Teodorowicz-Czerepińska, Twórczość architektoniczna Karola Sicińskiego, s. 22–25, czasopismo Architektura, nr pierwszy (417) – styczeń – luty – 1984, PL ISSN 0003-8814.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- O Karolu Sicińskim na jednym z portali Kazimierskich. kazimierz-dolny.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].