Julius Plücker

Julius Plücker
Data i miejsce urodzenia	1801 ; Elberfeld
Data i miejsce śmierci	22 maja 1868 ; Bonn
Zawód, zajęcie	matematyk, fizyk
Narodowość	niemiecka
Alma Mater	Uniwersytet w Bonn; Uniwersytet Ruprechta i Karola w Heidelbergu; Uniwersytet Fryderyka Wilhelma w Berlinie; Uniwersytet Paryski; Uniwersytet w Marburgu
Stanowisko	profesor na uczelniach: Uniwersytet w Bonn; Uniwersytet Fryderyka Wilhelma w Berlinie; Uniwersytet Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze
	Odznaczenia
	(1866)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Julius Plücker (ur. 16 czerwca albo 16 lipca 1801 w Elberfeld, zm. 22 maja 1868 w Bonn^[1]) – niemiecki matematyk i fizyk. Dokonał znaczących odkryć w geometrii analitycznej i był pionierem badań nad promieniami katodowymi, które doprowadziły do odkrycia elektronu. Rozwinął również szeroko badania nad krzywymi Lamé. Laureat Medalu Copleya.

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Plücker urodził się w Elberfeldzie (obecnie część Wuppertalu). Po edukacji w Düsseldorfie i uniwersytetach w Bonn, Heidelbergu i Berlinie w 1823 roku przeniósł się do Paryża, gdzie znalazł się pod wpływem francuskiej szkoły geometrycznej, której twórca, Gaspard Monge, wtedy już nie żył. W 1825 roku wrócił do Bonn, a w 1828 roku został profesorem matematyki. W tym samym roku opublikował pierwszy tom dzieła Analytisch-geometrische Entwicklungen. W 1831 roku opublikował drugi tom, w którym jasno wyłożył dualność rzutową.

Badania fizyczne

W 1836 roku Plücker został profesorem fizyki Uniwersytetu w Bonn. W 1858 roku, po roku pracy z lampami próżniowymi wraz ze swoim bońskim kolegą Heinrichem Giesslerem^[2], po raz pierwszy opublikował swoje klasyczne badania o działaniu magnesu na wyładowania elektryczne w gazach rozrzedzonych. Odkrył zjawisko jarzenia fluorescencyjnego na ściankach rury próżniowej oraz że jarzenie może być przesuwane przy pomocy elektromagnesu. Później wykazano, że jarzenie było spowodowane promieniami katodowymi.

Prace matematyczne (wybór)

Analytisch-geometrische Entwicklungen, t. 1 (1828), t. 2 (1831)^[3]
System der analytischen Geometrie (1835)^[3]
Theorie der algebraischen Kurven (1839)^[3]
System der Geometrie des Raumes in neuer analytischer Behandlungsweise (1846)^[3]
Neue Geometrie des Raumes, gegründet auf die Betrachtung der geraden Linie als Raumelement (1868–1869)^[3]

Upamiętnienie

Jedna z planetoid została nazwana jego imieniem – (29643) Plücker.

Przypisy

↑ Plücker Julius, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-08] .
↑ John Theodore Merz, A history of European thought in the nineteenth century (2). W. Blackwood and sons, 1912, pp. 189–190.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Феликс Клейн: Высшая геометрия. Москва: УРСС, 2004, s. 21. (ros.).

Linki zewnętrzne

John J. O’Connor; Edmund F. Robertson: Julius Plücker w MacTutor History of Mathematics archive (ang.) [dostęp 2021-10-24].

[epwn-1] Plücker Julius, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-08] .

[2] John Theodore Merz, A history of European thought in the nineteenth century (2). W. Blackwood and sons, 1912, pp. 189–190.

[УРСС-3] Феликс Клейн: Высшая геометрия. Москва: УРСС, 2004, s. 21. (ros.).

[1]