John Moses Browning
| |
| Data i miejsce urodzenia |
23 stycznia 1855 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 listopada 1926 |
| Zawód, zajęcie |
rusznikarz, konstruktor broni strzeleckiej |
| |
| Odznaczenia | |
| |
John Moses Browning (ur. 23 stycznia 1855 w Ogden w stanie Utah, zm. 26 listopada 1926 w Liège)[1] – amerykański konstruktor broni palnej. Od jego nazwiska pochodzi eponim – nazwa pistoletów.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był jednym z dwadzieściorga dwojga dzieci rusznikarza Jonathana Browninga[1]. Jego matką była Elisabeth Clark, jedna z trzech żon Jonathana (Browningowie byli mormonami).
Praktykę w warsztacie ojca zaczął w wieku siedmiu lat. W wieku czternastu lat wykonał swój pierwszy karabin jednostrzałowy, prezent dla starszego brata Matta.
W 1879 roku, po śmierci ojca, wraz z braćmi przejął warsztat ojca. W tym samym roku ożenił się z Rachel Child, a także uzyskał swój pierwszy patent (US Patent No. 220.271) na jednostrzałowy karabin. Po modernizacji warsztatu (zakupiono maszynę parową i użyto jej do napędu pozostawionych przez Jonathana maszyn) i przekształceniu go w przedsiębiorstwo Browning Gun Factory, Browningowie rozpoczęli produkcję skonstruowanego przez Johna Mosesa karabinu. Była to udana konstrukcja, ale Browningowie nie mieli dostatecznych środków do rozwinięcia produkcji. W efekcie popyt znacznie przewyższał podaż, a zyski pozostały ograniczone.
W 1883 roku egzemplarz karabinu Browninga zakupił przedstawiciel przedsiębiorstwa Winchester Repeating Arms Company Andrew McAusland. Karabin wzbudził duże zainteresowanie w dyrekcji Winchestera, który odkupił prawa patentowe za 8000 dolarów.
Do 1902 roku skonstruował kilka wzorów broni. Patenty na większość zakupił Winchester i rozpoczął produkcję, między innymi karabinów Winchester M1886, Winchester M1894, Winchester M1895 i strzelb Winchester M1887, Winchester M1897.
W tym samym okresie rozpoczął prace nad bronią automatyczną. Ich efektem był karabin maszynowy Model 1895 „Potato Digger”. Na mocy porozumienia z 24 lipca 1896 przedsiębiorstwo Colt nabyło prawa do wyłącznego korzystania z wynalazków Browninga na terenie USA[1]. Była to pierwsza praktyczna konstrukcja broni automatycznej działającej na zasadzie odprowadzenia gazów prochowych[2].
Drugą konstrukcją opracowaną na przełomie wieków była strzelba samopowtarzalna. Stała się ona powodem zerwania przez Browninga współpracy z Winchesterem, który odmówił udziałów w zyskach. John Browning udał się do Europy, gdzie zaprezentował prototyp w belgijskich zakładach Fabrique Nationale. Rozpoczęły one produkcję strzelby Browninga pod oznaczeniem A-5. Okazała się ona tak udaną konstrukcją, że jest produkowana do dziś.
Na początku wieku powstał też pierwszy pistolet samopowtarzalny Browninga Model 1900, również produkowany przez Fabrique Nationale.
W następnych latach powstały: pistolet Colt M1911 (produkowany do dziś), karabiny maszynowe M1917, M1918 (BAR)[1], M1919 i wielkokalibrowy karabin maszynowy M2 (do dziś pozostający na wyposażeniu armii amerykańskiej).
Jednocześnie z konstruowaniem wojskowej broni maszynowej kontynuował prace nad konstrukcjami dla użytkowników cywilnych. Powstały produkowane w zakładach FN pistolety M1906, Baby, M1910, M1922[1], strzelba B25, karabinek sportowy Semi Auto 22.
Zmarł na zawał serca 26 listopada 1926 roku podczas wizyty w zakładach FN w Liège.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: WIS, 1994, s. 42. ISBN 83-86028-01-7.