Przejdź do zawartości

Jawełna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jawełna
Ilustracja
Jawełna całolistna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Cichorioideae

Rodzaj

jawełna

Nazwa systematyczna
Andryala Linnaeus
Sp. Pl.: 808 (1753)
Typ nomenklatoryczny

A. integrifolia Linnaeus[3]

Synonimy
  • Forneum Adans.
  • Paua Caball.
  • Pietrosia Nyár.
  • Rothia Schreb.[4]

Jawełna[5], andryla[6] (Andryala L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje 20[4]–25[7] gatunków. Występują one w basenie Morza Śródziemnego i na Wyspach Kanaryjskich[4][7]. W południowej Europie rośnie 5 gatunków[7]. W Polsce uprawiana jest jawełna całolistna A. integrifolia oraz jawełna Agardha A. agardhii[6]. Pierwszy z tych gatunków bywa rejestrowany jako przejściowo dziczejący[5].

W środkowej Hiszpanii sok mleczny z korzenia Andryala ragusina wykorzystywany jest jako guma do żucia[7].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj z podplemienia Hieraciinae, plemienia Cichorieae podrodziny Cichorioideae w obrębie rodziny astrowatych (Asteraceae)[8].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2022-04-18] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-04-18] (ang.).
  3. Andryala. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-04-18].
  4. a b c d Andryala L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-18].
  5. a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 32, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. a b Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 24. ISBN 978-83-925110-5-2.
  7. a b c d David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 49, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  8. Genus Andryala L.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. USDA. [dostęp 2022-04-18].