Jaskier leżący

Jaskier leżący
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	jaskropodobne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	jaskrowate
Rodzaj	jaskier
Gatunek	jaskier leżący
	Nazwa systematyczna
	Ranunculus reptans L.; Sp. pl. 1:549. 1753
Synonimy
	Ranunculus filiformis Michx.; Ranunculus flammula var. filiformis (Michx.) Hook.; Ranunculus flammula var. reptans (L.) E. Mey.; Ranunculus reptans var. reptans; Ranunculus reptans f. reptans;
	Ranunculus filiformis Michx.; Ranunculus flammula var. filiformis (Michx.) Hook.; Ranunculus flammula var. reptans (L.) E. Mey.; Ranunculus reptans var. reptans; Ranunculus reptans f. reptans;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jaskier leżący (Ranunculus reptans L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Występuje na Syberii i wschodzie Rosji, w Europie, na północy Ameryki Północnej (Kanada, północne USA)^[5]. W Polsce m.in. w jeziorach lobeliowych.

Morfologia

Pokrój: Bylina rozłogowa o czasami lekko owłosionych pędach. Dorasta do 5–25 cm wysokości^[6].
Liście: Mają kształt od liniowego do łyżeczkowatego. Mierzą 3,5–5,5 cm długości oraz 0,5 cm szerokości. Brzegi są całobrzegie. Wierzchołek jest tępy^[6].
Kwiaty: Są pojedyncze. Pojawiają się na szczytach lub w kątach pędów. Mają żółtą barwę. Dorastają do 6–9 mm średnicy. Mają 5 owalnie okrągłych działek kielicha, które dorastają do 2–3 mm długości. Mają od 5 do 7 odwrotnie owalnych płatków o długości 3–5 mm^[6].
Owoce: Nagie niełupki o odwrotnie jajowatym kształcie i długości 1–2 mm. Tworzą owoc zbiorowy – wieloniełupkę o kulistym kształcie i dorastającą do 2–5 mm długości^[6].

Biologia i ekologia

Bylina. Kwitnie od maja do lipca. Gatunek charakterystyczny klasy Littorelletea^[7]. Liczba chromosomów 2n = 32^[8].

Zmienność

W obrębie tego gatunku wyróżniono jedną odmianę^[3]:

Ranunculus reptans var. flagellifolius (Nakai) Ohwi

Zagrożenia

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w grupie gatunków narażonych na wymarcie (kategoria zagrożenia V)^[9]. W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)^[10].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Ranunculus reptans L.. The Plant List. [dostęp 2015-06-03]. (ang.).
↑ Ranunculus reptans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Ranunculus reptans L. w bazie danych: GRIN (Germplasm Resources Information Network) na http://www.ars-grin.gov (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d Ranunculus reptans. Plantes & botanique. [dostęp 2015-06-03]. (fr.).
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
↑ Ranunculus flammula var. reptans na Flora of North America [dostęp 2013-12-11].
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).

[tpl-3] Ranunculus reptans L.. The Plant List. [dostęp 2015-06-03]. (ang.).

[iucn-4] Ranunculus reptans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[5] Ranunculus reptans L. w bazie danych: GRIN (Germplasm Resources Information Network) na http://www.ars-grin.gov (ang.)

[peb-6] Ranunculus reptans. Plantes & botanique. [dostęp 2015-06-03]. (fr.).

[7] WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .

[8] Ranunculus flammula var. reptans na Flora of North America [dostęp 2013-12-11].

[9] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[10] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[1]