Jarosław Aleksandrowicz de Witold

Jarosław Aleksandrowicz de Witold

płk Jarosław Aleksandrowicz de Witold (przed 1929)
pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1875 Kijów
Data i miejsce śmierci	24 listopada 1955 Wisła
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Jednostki	GO „Jabłonowo” 66 Pułk Piechoty 10 Dywizja Piechoty 16 Dywizja Piechoty
Główne wojny i bitwy	wojna rosyjsko-japońska I wojna światowa wojna domowa w Rosji wojna polsko-bolszewicka: bitwa pod Brodnicą bitwa nad Niemnem II wojna światowa
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Jarosław Aleksandrowicz de Witold (ur. 9 stycznia^?/21 stycznia 1875 w Kijowie, zm. 24 listopada 1955 w Wiśle) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Jarosław Aleksandrowicz urodził się 21 stycznia 1875 w Kijowie w rodzinie polskiej jako syn Mikołaja, starosty kijowskiego^[1][2][3]. Uczył się w rodzinnym mieście^[2]. Wstąpił w szeregi Armii Imperium Rosyjskiego i od lutego 1893 do sierpnia 1895 jako podoficer w charakterze ochotnika służył w 40 pułku piechoty^[2]. Następnie jako kapral podjął naukę w Szkole Wojennej w Odessie, którą ukończył w 1897^[2]. Od tego roku jako podchorąży służył w 134 pułku piechoty w Jekaterynburgu^[2]. W 1898 mianowany podporucznikiem, a w 1902 awansowany na stopień porucznika^[2]. Od 1904 był oficerem korpusu interwencyjnego^[2]. Brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej (1904–1905)^[2][3]. W 1906 otrzymał awans na kapitana sztabowego^[2]. Po wszczęciu buntów rewolucyjnych w szeregach armii carskiej z uwagi na podejrzenie o udział był przetrzymywany w twierdzi w Sewastopolu^[2]. Potem został zrehabilitowany i służył w 51 pułku piechoty^[2]. Po odbyciu kursu saperskiego z 1910 został awansowany na kapitana dowódcę kompanii^[2]. W szeregach armii rosyjskiej uczestniczył też w trakcie I wojny światowej^[2]. Został ranny i od grudnia 1914 do początku lutego 1915 przebywał na leczeniu^[2]. Po rekonwalescencji służył w sztabie VIII Armii^[2]. W 1917 otrzymał awans na podpułkownika, a w 1918 na pułkownika^[2]. Po przejściu rewolucji w Rosji odszedł z armii 12 marca 1918, po czym wstąpił do pułku Strzelców Polskich w Odessie w składzie III Korpusu Polskiego, lecz po nadejściu tamże wojsk niemieckich 20 kwietnia 1918 i likwidacji jednostki, przeniósł się na Krym^[2][3]. Po wkroczeniu tam wojsk Armii Ochotniczej gen. Antona Denikina (stronnictwo białych) płk Aleksandrowicz został powołany do tej armii^[2][3]. Po nadejściu wojsk bolszewickich w kwietniu 1919 pułkownik został aresztowany i skazany na karę śmierci^[2]. Po okresie dwóch miesięcy osadzenia zbiegł z uwięzienia, po czym 16 czerwca wstąpił do armii gen. Denikina i w jej szeregach brał udział w walkach z bolszewikami^[2].

Od stycznia 1920 przebywał w Symferopolu, gdzie działał na rzecz Konsulatu RP, a po uzyskaniu polskiego obywatelstwa był tam specjalistą ds. wojskowych^[2]. W marcu 1920 wraz z grupą osób polskiego pochodzenia wyruszył do Polski^[2]. 3 maja 1920 w Warszawie zgłosił się do Wojska Polskiego, lecz nie został przyjęty^[2]. W czasie trwającej wojny polsko-bolszewickiej 19 lipca 1920 w Poznaniu jako ochotnik zgłosił się do 2 Batalionu Ochotniczego^[2]. Decyzją Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z 14 sierpnia 1920 Aleksandrowiczowi przywrócono stopień wojskowy pułkownika i mianowano go dowódcą grupy „Pomorze”^[2]. Potem został dowódcą Pomorskiej Dywizji Rezerwowej^[2]. 15 sierpnia 1920 brał udział w skutecznej obronie przyczółka w Nieszawce na Wiśle^[2]. Następnego dnia objął dowodzenie nad polskimi wojskami, cofającymi się przed nawałą bolszewicką^[2]. Po dwudniowym formowaniu wraz z rtm. Ignacym Mielżyńskim grupy operacyjnej „Jabłonowo” objął jej dowództwo i rankiem 18 sierpnia udał się z Jabłonowa w kierunku Brodnicy^[2][3]. Dowodził wojskami polskimi w walkach o miasto, zakończonych wyzwoleniem tegoż^[2][4]. Potem wyruszył dalej, oswabadzając Lidzbark oraz Działdowo i docierając do Mławy (tam doszło do połączenia z siłami armii gen. Władysława Sikorskiego)^[2]. Potem brał udział w bitwie nad Niemnem^[3].

W Wojsku Polskim został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919^[5][6]. Po wojnie odbył Kurs Wyższych Dowódców w 1921 został Okręgowym Inspektorem Piechoty przy Dowództwie Okręgu Korpusu Nr III w Białymstoku^[2]. Potem był komendantem Punktu Wymiany Jeńców w Baranowiczach^[2]. Od 1921 do 1923 pełnił funkcję pełnomocnika ds. repatriacji przy nadzwyczajnym komisarzu rządu do spraw repatriacji Władysławie Grabskim^[2]. Jako oficer nadetatowy 66 pułku piechoty od 12 sierpnia do 1 listopada 1923 sprawował stanowiska dowódcy piechoty w 10 Dywizji Piechoty w Łodzi^[7], po czym został przeniesiony na to samo stanowisko w 16 Dywizji Piechoty w Grudziądzu i pozostawał na nim do marca 1927, gdy został przeniesiony w stan spoczynku^[8][9]. W 1928 przebywał w Poznaniu^[10]. W 1934 jako emerytowany pułkownik był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VII jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto^[11].

Zamieszkał w Wiśle^[2]. 18 sierpnia 1927 na cmentarzu wojskowym w Brodnicy podczas odsłonięcia pomnika-kaplicy, upamiętniającej zwycięskie walki z bolszewikami, przypiął swoj własny Order Virtuti Militari przy tablicach z nazwiskami poległych^[2]. W tym czasie otrzymał honorowe obywatelstwo Brodnicy^[2].

W trakcie II wojny światowej został wzięty przez Niemców i był osadzony w obozach jenieckich na ziemiach austriackich i niemieckich^[2]. Po odzyskaniu wolności powrócił do Polski i nadal zamieszkiwał w Wiśle^[2]. Zmarł tamże 24 listopada 1955 i został pochowany na miejscowym cmentarzu^[2][3].

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (przed 1923)^[12]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (7 listopada 1925)^[13][10]
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie: przed 1924)^[14]

Uchwałą Rady Miasta Brodnicy z 13 czerwca 2017 jedna z ulic w mieście otrzymała imię płk. Jarosława Aleksandrowicza^[2].

• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.