Janusz Olejniczak

Janusz Olejniczak

Data i miejsce urodzenia	2 października 1952 Wrocław
Data i miejsce śmierci	20 października 2024 Warszawa
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	pianista, pedagog
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Janusz Mieczysław Olejniczak (ur. 2 października 1952 we Wrocławiu, zm. 20 października 2024^[1][2] w Warszawie^[3]) – polski pianista, pedagog muzyczny i sporadycznie aktor.

Na fortepianie zaczął grać w wieku sześciu lat^[4]. Ukończył podstawową i średnią szkołę muzyczną w Warszawie oraz studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Jego pierwszymi nauczycielami gry byli Luiza Walewska (zarazem matka chrzestna) i Ryszard Bakst^[4]. Pobierał dodatkowe nauki w Paryżu i na studiach podyplomowych w Warszawie i Essen^[5].

W drugiej połowie lat 60. i na początku lat 70. wziął udział w kilku konkursach pianistycznych^[5]: został finalistą Międzynarodowego Konkursu Młodych Wykonawców „Concertino Praha” (1967) oraz zajął szóste miejsce na VIII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina (1970)^[6] i czwarte miejsce na Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Alfreda Casellego (1972).

Po sukcesie na Konkursie Chopinowskim w 1967 występował w wielu krajach Europy, Azji, w obu Amerykach i w Australii^[7]. Grał w salach: Carnegie Hall w Nowym Jorku, Salle Pleyel w Paryżu, Lincoln Center w Waszyngtonie, Concertgebouw w Amsterdamie, Suntory Hall w Tokio, Filharmonia Berlińska, Konserwatorium Moskiewskie i in.^[3]. Koncertował z dyrygentami, takimi jak: Witold Rowicki, Kazimierz Kord, Jerzy Maksymiuk, Grzegorz Nowak, Charles Dutoit, Wojciech Michniewski i Andrzej Markowski^[7]. Występował na wielu festiwalach muzycznych, m.in. kilkukrotnie na Międzynarodowym Festiwalu Chopinowskim w Dusznikach-Zdroju^[8]. Był stałym gościem festiwalu Chopin i jego Europa w Warszawie^[9].

Wcielił się w postać Fryderyka Chopina w filmie Andrzeja Żuławskiego Błękitna nuta (1991)^[10][11]. W późniejszych latach współpracował przy nagrywaniu muzyki filmowej, m.in. nagrał ścieżkę dźwiękową do filmów: Chopin. Pragnienie miłości (2002) i Pianista (2002).

Był pedagogiem muzycznym. Prowadził klasę fortepianu na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie^[3] i Akademii Muzycznej w Krakowie (1993–1997)^[12] oraz kursy mistrzowskie dla pianistów w różnych krajach^[11]. Był jurorem XVII^[13] i XVIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie^[14].

Zmarł 20 października 2024 na zawał serca^[15]. 29 października tego samego roku, po mszy świętej w Kościele Wizytek w Warszawie, został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim^[16][17].

Był mężem aktorki Sławomiry Łozińskiej^[18].

W jego repertuarze znajdowały się utwory m.in. Fryderyka Chopina, Ferenca Liszta, Jeana-Philippe’a Rameau, Wolfganga Amadeusa Mozarta, Franza Schuberta, Sergieja Prokofiewa, Wojciecha Kilara oraz Henryka Mikołaja Góreckiego. W 1995 roku jego płyta z koncertami fortepianowymi Chopina otrzymała Fryderyka (w kategorii Album roku – muzyka solowa)^[7]. Łącznie nagrał kilkadziesiąt płyt dla wytwórni Polskie Nagrania „Muza”, Naxos, Dux, Selene Records, Tonpress, Pony Canyon, NIFC, Opus 111, CD Accord i in.^[19][20]

• 1999 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski^[21]
• 2003 – Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie muzyki^[22]
• 2005 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[7]
• 2010 – Perła Honorowa Polskiej Gospodarki w kategorii kultura^[23]
• 2022 – Złoty Fryderyk w kategorii muzyka poważna^[24]
• 2024 – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)^[25][16]

obsada aktorska^[22]

• 1990: Błękitna nuta jako Fryderyk Chopin
• 1995: Les Milles jako bułgarski pianista
• 2015: Hiszpanka jako Ignacy Jan Paderewski

• Stanisław Dybowski: Laureaci Konkursów Chopinowskich w Warszawie. Warszawa: Selene, 2005, s. 291–294. ISBN 83-910515-1-X.
• Stefan Wysocki: Wokół Konkursów Chopinowskich. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987. ISBN 83-212-0443-0.