Jan Kotowicz

Jan Kotowicz
„Twardy”
	; Jan Kotowicz (przed 1934)
	pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia	18 grudnia 1890 ; Rzeszów
Data i miejsce śmierci	15 października 1963 ; Rzeszów
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1945
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier; Wojsko Polskie ; Armia Krajowa
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	6 Pułk Strzelców Podhalańskich; 3 Brygada Górska Strzelców; Komenda Główna AK; 27 Dywizja Piechoty AK
Stanowiska	dowódca pułku piechoty; dowódca brygady; inspektor KG AK; dowódca dywizji piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa; kampania wrześniowa; powstanie warszawskie
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Stefan Kotowicz, ps. „Twardy” (ur. 18 grudnia 1890 w Rzeszowie, zm. 15 października 1963 tamże) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys

Jan Stefan Kotowicz urodził się 18 grudnia 1890 w Rzeszowie, w rodzinie Jana i Zofii z Chudzickich^[1]. W 1910 zdał maturę w I Gimnazjum im. S. Konarskiego w Rzeszowie. Podjął studia prawnicze na UJ w Krakowie i pracował jako urzędnik asekuracyjny. W 1912 został członkiem Związku Strzeleckiego w Rzeszowie^[2].

8 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów^[2] i ukończył kurs oficerski 1 pułku piechoty Legionów Polskich w Zambrowie^[3]. Następnie działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. 1 listopada 1916 został mianowany podporucznikiem z pominięciem stopnia chorążego^[4]. Brał udział w bitwach pod Laskami, Borzechowem i Krzywopłotami i tam został ciężko ranny w nogę^[2]. 18 września 1917^[3] wcielono go do armii austriackiej. Ukończył szkołę oficerską w miejscowości Basovice pod Triestem.

W listopadzie 1918 współorganizował Pułk Ziemi Rzeszowskiej (późniejszy 17 pułk piechoty)^[2]. Na stopień porucznika awansował 15 listopada 1918, a kapitanem został w 1919^[3]. Brał udział w wojnie 1920^[3]. Po wojnie pełnił służbę w pułkach piechoty w Rzeszowie, Lidzie i Brodnicy. W 1931 w Rembertowie ukończył kurs dowódców batalionów i pułków^[3]. W latach 1923–1925 w Lidzie opiekował się Wojskowym Klubem Sportowym^[3]. W 1926 został przeniesiony do 17 pp na stanowisko dowódcy batalionu. W październiku 1927 został przesunięty na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[5]. W marcu 1930 został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie na stanowisko kierownika Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego^[6]. W marcu 1932 został przeniesiony do 67 pułku piechoty w Brodnicy na stanowisko dowódcy pułku^[7] i w tym samym roku awansował na podpułkownika^[3]. W czerwcu 1935 został przeniesiony do 6 pułku strzelców podhalańskich w Samborze na stanowisko dowódcy pułku^[8]. Na pułkownika awansował w 1937^[3]. Pułkiem dowodził do 4 czerwca 1938. Następnie był dowódcą Podkarpackiej Brygady Obrony Narodowej w Przemyślu.

W kampanii wrześniowej dowodził 3 Brygadą Górską Strzelców. W pierwszych dniach września 1939 organizował obronę w Górach Słonnych k. Sanoka^[9]^[10]. Był internowany na Węgrzech i przebywał w Győr i Eger, gdzie był polskim komendantem obozu^[3]. Przedostał się w lipcu 1943 roku do Warszawy, gdzie przeszedł do pracy podziemnej. Był inspektorem Komendy Głównej AK^[3]. W okresie od 16 do 25 lipca 1944 był ostatnim dowódcą 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, którą rozwiązał 26 lipca 1944 roku.

W październiku 1944 roku został aresztowany w Kurowie i wyrokiem Wojskowego Sądu Okręgowego w Lublinie z 13 sierpnia 1945 roku skazany na 10 lat więzienia, ale we wrześniu zwolniony na podstawie amnestii^[3]. Po wojnie pracował do 1949 roku w Państwowych Nieruchomościach Ziemskich w Kijowie jako magazynier oraz w inwalidzkich spółdzielniach pracy w Rzeszowie. Przeszedł na rentę 1 września 1958 roku^[3]. Był dwukrotnie żonaty: z Marią Palczerską, a po jej śmierci z Janiną Topolską, z którą miał dwie córki – Marię i Stefanię Annę^[3].

Zmarł 15 października 1963 w Rzeszowie. Został pochowany na Cmentarzu Pobitno w Rzeszowie^[11].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7102^[1]
Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931)^[12]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)^[13]
Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[14]
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Przypisy

↑ ^a ^b Kolekcja VM ↓, s. 1.
↑ ^a ^b ^c ^d Kolekcja VM ↓, s. 4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Michał Fijałka: 27. Wołyńska Dywizja Piechoty AK. s. 166.
↑ Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 20.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 326.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 233.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 55.
↑ Mieczysław Granatowski: Co można jeszcze wysupłać z pamięci?. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939–1944. Sanok: 2012, s. 74–75. ISBN 978-83-903080-5-0.
↑ Mieczysław Granatowski: Jeszcze nie zapomniałem. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939–1944. Sanok: 2012, s. 99. ISBN 978-83-903080-5-0.
↑ Jan Kotowicz. grobonet.erzeszow.pl. [dostęp 2023-05-05].
↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i wyszkolenia wojska”.
↑ Kolekcja VM ↓, s. 3.

Bibliografia

Kotowicz Jan Stefan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.72-6587 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-08-29].
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923. [dostęp 2023-02-10].
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924. [dostęp 2023-02-10].
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928. [dostęp 2023-02-10].
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932. [dostęp 2023-02-10].
Polski Słownik Biograficzny, T XIV, 1968.
Michał Fijałka, 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej, Wydawnictwo PAX, 1987 s. 167–168, ISBN 83-211-0734-6.
JózefJ. Turowski JózefJ., Pożoga. Walki 27 Wołyńskiej Dywizji AK, Warszawa: Państ. Wydaw. Naukowe, 1990, ISBN 83-01-08465-0, OCLC 834116008 .

[CITEREFKolekcja_VMs._1-1] Kolekcja VM ↓, s. 1.

[CITEREFKolekcja_VMs._4-2] Kolekcja VM ↓, s. 4.

[fijałka-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Michał Fijałka: 27. Wołyńska Dywizja Piechoty AK. s. 166.

[4] Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 20.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_25_z_31_października_1927_roku,_s._326-5] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 326.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_8_z_31_marca_1930_roku,_s._103-6] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_6_z_23_marca_1932_roku,_s._233-7] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 233.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_8_z_1_czerwca_1935_roku,_s._55-8] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 55.

[9] Mieczysław Granatowski: Co można jeszcze wysupłać z pamięci?. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939–1944. Sanok: 2012, s. 74–75. ISBN 978-83-903080-5-0.

[10] Mieczysław Granatowski: Jeszcze nie zapomniałem. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939–1944. Sanok: 2012, s. 99. ISBN 978-83-903080-5-0.

[11] Jan Kotowicz. grobonet.erzeszow.pl. [dostęp 2023-05-05].

[12] M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[13] M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i wyszkolenia wojska”.

[CITEREFKolekcja_VMs._3-14] Kolekcja VM ↓, s. 3.

[1]