Isaac Hayes

Isaac Hayes
	; Podczas „Black Expo” (1973)
Imię i nazwisko	Isaac Lee Hayes
Data i miejsce urodzenia	20 sierpnia 1942 ; Covington
Data i miejsce śmierci	10 sierpnia 2008 ; Memphis
Typ głosu	bas
Gatunki	soul, rytm and blues, urban
Zawód	kompozytor, aktor producent, muzyk
Aktywność	1962–2008
Wydawnictwo	Stax Records, ABC, Columbia Records
	Współpracownicy
	David Porter
	Instrument
	fortepian, keyboard, śpiew, saksofon
	Zespoły
	Bar-Kays
	Strona internetowa

Isaac Lee Hayes Jr.^[1] (ur. 20 sierpnia 1942 w Covington, zm. 10 sierpnia 2008 w Memphis) – amerykański kompozytor, aktor, producent, wokalista i muzyk rockowy, związany z takimi gatunkami i stylami jak soul, rytm and blues, urban^[2]. Podkładał głos do postaci Szefa w serialu animowanym Miasteczko South Park. W 2002 został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame^[3].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Covington w stanie Tennessee jako drugie dziecko Euli (z domu Wade) i Isaaca Hayesa, Sr^[4]. Po tym, jak jego matka zmarła młodo, a jego ojciec porzucił rodzinę, został wychowany przez swoich dziadków ze strony matki. Dorastał pracując w gospodarstwach rolnych w hrabstwie Shelby w stanie Tennessee oraz w hrabstwie Tipton. W wieku pięciu lat Hayes zaczął śpiewać w swoim lokalnym kościele; nauczył się gry na fortepianie, organach Hammonda, flecie i saksofonie.

Hayes porzucił liceum w Memphis, ale jego byli nauczyciele zachęcili go do powrotu do Manassas High School, którą ukończył w wieku 21 lat. Po ukończeniu szkoły średniej, otrzymał kilka stypendiów muzycznych z uczelni wyższych. Odrzucił wszystkie, aby zapewnić swojej najbliższej rodzinie, pracując w Memphis w zakładzie mięsnym w ciągu dnia i grając w pobliskim północnym Missisipi co wieczór w klubach nocnych. Jego pierwsze zawodowe występy miały miejsce pod koniec lat 50. w Curry’s Club w południowej części Memphis^[5].

Kariera

Uważany jest za jednego z prekursorów rapu. Hayes w czasie swej długoletniej kariery wywarł olbrzymi wpływ na pokolenia afroamerykańskich muzyków. Stał się na równi symbolem wybujałego seksu, jak i dumy z przynależności do murzyńskiej grupy etnicznej w Ameryce Północnej. Hayes nagrywał popularne piosenki, muzykę filmową oraz bardziej znaczące dzieła, których przykładem jest monumentalna 15-minutowa pieśń „Joy”.

Największym przebojem Hayesa jest temat muzyczny do filmu Shaft (1971). Za ten utwór otrzymał on w 1972 roku Oscara w kategorii najlepsza piosenka oryginalna do filmu^[6].

Miasteczko South Park

Od pierwszego odcinka Hayes podkładał głos postaci Szefa w serialu Miasteczko South Park, jednak zrezygnował w 2006. Powodem podanym w oficjalnym oświadczeniu było wyśmiewanie przez twórców przekonań religijnych innych osób, z kolei według autorów serialu chodziło o odcinek naśmiewający się ze scjentologów, do których należał Hayes, a który wcześniej nie miał problemów z odcinkami wyśmiewającymi chrześcijan, muzułmanów, żydów czy mormonów^[7]^[8]. W 2007 Hayes stwierdził w wywiadzie, że odszedł z serialu, ponieważ nie otrzymywał satysfakcjonującej gaży^[9]. W ramach zemsty twórcy w otwierającym dziesiątą serię odcinku Powrót Szefa wykorzystali fragmenty starych nagrań Hayesa, przedstawili jego postać jako pedofila i uśmiercili ją^[10].

Dyskografia

1967: Presenting Isaac Hayes (wyd. Enterprise)
1968: In the Beginning (wyd. Enterprise Records)
1969: Hot Buttered Soul (wyd. Enterprise)
1970: ...To Be Continued (wyd. Enterprise)
1970: The Isaac Hayes Movement (wyd. Enterprise)
1971: Black Moses (wyd. Enterprise)
1971: Shaft (wyd. Enterprise)
1973: Joy (wyd. Enterprise)
1973: Live At The Sahara Tahoe (wyd. Enterprise)
1974: Tough Guys (wyd. Enterprise)
1974: Truck Turner (wyd. Enterprise)
1975: Chocolate Chip (wyd. HBS, ABC Records)
1975: Use Me (wyd. Stax)
1975: Groove-A-Thon (wyd. HBS, ABC Records)
1976: Juicy Fruit (Disco Freak) (wyd. HBS, ABC Records)
1977: Isaac Hayes & Dionne Warwick – A Man And A Woman (wyd. ABC Records, HBS)
1977: New Horizon (wyd. Polydor)
1978: For the Sake of Love (wyd. Polydor)
1978: Hotbed (wyd. Stax)
1979: Don’t Let Go (wyd. Polydor)
1979: Millie Jackson & Isaac Hayes – Royal Rappin’s (wyd. Polydor, Spring Records)
1980: And Once Again (wyd. Polydor)
1980: Light My Fire (wyd. Stax)
1981: Lifetime Thing (wyd. Polydor)
1986: U-Turn (wyd. CBS)
1988: Love Attack (wyd. Columbia Records / CBS Records)
1994: Wonderful (wyd. Stax / Fantasy)
1995: Raw & Refined (wyd. Pointblank/Virgin/EMI)
1995: Branded (wyd. Point Blank)

Filmografia

Filmy fabularne

1981: Ucieczka z Nowego Jorku jako Duke
1989: Wszystkie psy idą do nieba jako Ike (głos)
1993: CB4 jako Owner
1993: Robin Hood: Faceci w rajtuzach jako Asneeze
1994: Dwa miliony dolarów napiwku jako Angel Dupree
1998: Blues Brothers 2000 jako The Louisiana Gator Boys
1999: Miasteczko South Park jako Szef (głos)
2000: Uwikłany jako Zook
2000: Shaft jako
2001: Dr Dolittle 2 jako opos (głos)
2005: Pod prąd jako Arnel
2008: Zabójczy cel jako świadek
2008: Return to Sleepaway Camp jako Charlie

Seriale TV

1985: Drużyna A jako C.J. Mack
1987: Policjanci z Miami jako Holiday
1994: Opowieści z krypty jako Samuel
1995: Bajer z Bel-Air jako Minister
1996: Sliders jako Prime Oracle
1997-2006: Miasteczko South Park jako Szef (głos)
1999: Kolorowy dom jako mężczyzna
2002: Gliniarze bez odznak jako detektyw Marcus
2003: Przyjaciółki jako Eugene Childs
2004: Cywilizacja jaszczurów jako elegancki mężczyzna
2006: Różowe lata siedemdziesiąte w roli samego siebie
2006: Gwiezdne wrota jako Tolok

Gry komputerowe

1998: South Park (gra komputerowa) jako Szef (głos)
2014: South Park: Kijek Prawdy jako Szef (głos)

Przypisy

↑ Personalidade: Isaac Hayes (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2019-03-03]. (port.).
↑ Jason Ankeny: Isaac Hayes Biography. AllMusic. [dostęp 2016-07-02]. (ang.).
↑ Isaac Hayes: inducted in 2002. The Rock and Roll Hall of Fame and Museum, Inc. [dostęp 2016-07-01]. (ang.).
↑ Isaac Hayes Biography (1942-). Film Reference. [dostęp 2016-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-03)]. (ang.).
↑ Ann Powers, Valerie J. Nelson: From the Archives: Singer-songwriter Isaac Hayes Dies at 65. „Los Angeles Times”. [dostęp 2016-07-01]. (ang.).
↑ The 44th Academy Awards / 1972. oscars.org. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).
↑ Isaac Hayes quits ‘South Park’ citing religious intolerance. CBC. [dostęp 2006-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-14)]. (ang.).
↑ South Park gets revenge on Chef. BBC News. [dostęp 2006-03-23]. (ang.).
↑ Isaac Puts Chef Behind Him. Page Six, 2007-01-24. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
↑ Trey Parker, Matt Stone: Powrót Szefa. Comedy Central. [dostęp 2006-03-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Isaac Hayes w bazie IMDb (ang.)
Isaac Hayes w bazie Filmweb
Isaac Hayes w bazie Discogs.com (ang.)
Isaac Hayes w bazie Notable Names Database (ang.)

[1] Personalidade: Isaac Hayes (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2019-03-03]. (port.).

[2] Jason Ankeny: Isaac Hayes Biography. AllMusic. [dostęp 2016-07-02]. (ang.).

[3] Isaac Hayes: inducted in 2002. The Rock and Roll Hall of Fame and Museum, Inc. [dostęp 2016-07-01]. (ang.).

[4] Isaac Hayes Biography (1942-). Film Reference. [dostęp 2016-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-03)]. (ang.).

[5] Ann Powers, Valerie J. Nelson: From the Archives: Singer-songwriter Isaac Hayes Dies at 65. „Los Angeles Times”. [dostęp 2016-07-01]. (ang.).

[oscars.org-1972-6] The 44th Academy Awards / 1972. oscars.org. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).

[7] Isaac Hayes quits ‘South Park’ citing religious intolerance. CBC. [dostęp 2006-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-14)]. (ang.).

[8] South Park gets revenge on Chef. BBC News. [dostęp 2006-03-23]. (ang.).

[9] Isaac Puts Chef Behind Him. Page Six, 2007-01-24. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).

[10] Trey Parker, Matt Stone: Powrót Szefa. Comedy Central. [dostęp 2006-03-22]. (ang.).

[1]

1960–1969	Bing Crosby (1963) Frank Sinatra (1965) Duke Ellington (1966) Ella Fitzgerald (1967) Irving Berlin (1968)
1970–1979	Elvis Presley (1971) Louis Armstrong (1972) Mahalia Jackson (1972)
1980–1989	Fred Astaire (1981) Chuck Berry (1984) Charlie Parker (1984) Leonard Bernstein (1985) Benny Goodman (1986) The Rolling Stones (1986) Andrés Segovia (1986) Roy Acuff (1987) Benny Carter (1987) Enrico Caruso (1987) Ray Charles (1987) Fats Domino (1987) Woody Herman (1987) Billie Holiday (1987) B.B. King (1987) Isaac Stern (1987) Igor Strawinski (1987) Arturo Toscanini (1987) Hank Williams Sr. (1987) Fred Astaire (1989) Pablo Casals (1989) Dizzy Gillespie (1989) Jascha Heifetz (1989) Lena Horne (1989) Leontyne Price (1989) Bessie Smith (1989) Art Tatum (1989) Sarah Vaughan (1989)
1990–1999	Nat King Cole (1990) Miles Davis (1990) Vladimir Horowitz (1990) Paul McCartney (1990) John Lennon (1991) Marian Anderson (1991) Bob Dylan (1991) Kitty Wells (1991) Jimi Hendrix (1992) James Brown (1992) John Coltrane (1992) Muddy Waters (1992) Chet Atkins (1993) Little Richard (1993) Thelonious Monk (1993) Bill Monroe (1993) Pete Seeger (1993) Fats Waller (1993) Bill Evans (1994) Aretha Franklin (1994) Artur Rubinstein (1994) Patsy Cline (1995) Peggy Lee (1995) Henry Mancini (1995) Curtis Mayfield (1995) Barbra Streisand (1995) Dave Brubeck (1996) Marvin Gaye (1996) Georg Solti (1996) Stevie Wonder (1996) Bobby Blue Bland (1997) The Everly Brothers (1997) Judy Garland (1997) Stéphane Grappelli (1997) Buddy Holly (1997) Charles Mingus (1997) Oscar Peterson (1997) Frank Zappa (1997) Bo Diddley (1998) The Mills Brothers (1998) Roy Orbison (1998) Paul Robeson (1998) Johnny Cash (1999) Sam Cooke (1999) Otis Redding (1999) Smokey Robinson (1999) Mel Tormé (1999)
2000–2009	Harry Belafonte (2000) Woody Guthrie (2000) John Lee Hooker (2000) Mitch Miller (2000) Willie Nelson (2000) The Beach Boys (2001) Tony Bennett (2001) Sammy Davis Jr. (2001) Bob Marley (2001) The Who (2001) Count Basie (2002) Rosemary Clooney (2002) Perry Como (2002) Al Green (2002) Joni Mitchell (2002) Etta James (2003) Johnny Mathis (2003) Glenn Miller (2003) Tito Puente (2003) Simon & Garfunkel (2003) Van Cliburn (2004) The Funk Brothers (2004) Ella Jenkins (2004) Sonny Rollins (2004) Artie Shaw (2004) Doc Watson (2004) Eddy Arnold (2005) Art Blakey (2005) The Carter Family (2005) Morton Gould (2005) Janis Joplin (2005) Led Zeppelin (2005) Jerry Lee Lewis (2005) Jelly Roll Morton (2005) Joe Willie „Pinetop” Perkins (2005) The Staple Singers (2005) David Bowie (2006) Cream (2006) Merle Haggard (2006) Robert Johnson (2006) Jessye Norman (2006) Richard Pryor (2006) The Weavers (2006) Joan Baez (2007) Booker T. and the M.G.’s (2007) Maria Callas (2007) Ornette Coleman (2007) The Doors (2007) The Grateful Dead (2007) Bob Wills (2007) Burt Bacharach (2008) The Band (2008) Cab Calloway (2008) Doris Day (2008) Itzhak Perlman (2008) Max Roach (2008) Earl Scruggs (2008) Gene Autry (2009) The Blind Boys of Alabama (2009) The Four Tops (2009) Hank Jones (2009) Brenda Lee (2009) Dean Martin (2009) Tom Paxton (2009)
2010–2019	Leonard Cohen (2010) Bobby Darin (2010) David „Honeyboy” Edwards (2010) Michael Jackson (2010) Loretta Lynn (2010) André Previn (2010) Clark Terry (2010) Julie Andrews (2011) Roy Haynes (2011) Dolly Parton (2011) The Ramones (2011) George Beverly Shea (2011) Juilliard String Quartet (2011) The Kingston Trio (2011) George Jones (2012) Diana Ross (2012) Antônio Carlos Jobim (2012) Ravi Shankar (2013) Charlie Haden (2013) Lightnin' Hopkins (2013) Carole King (2013) The Beatles (2014) Armando Manzanero (2014) Kris Kristofferson (2014) The Isley Brothers (2014) Clifton Chenier (2014) Bee Gees (2015) Buddy Guy (2015) George Harrison (2015) Pierre Boulez (2015) Ruth Brown (2016) Celia Cruz (2016) Earth, Wind & Fire (2016) Herbie Hancock (2016) Jefferson Airplane (2016) Linda Ronstadt (2016) Run-D.M.C. (2016) Shirley Caesar (2017) Ahmad Jamal (2017) Charley Pride (2017) Jimmie Rodgers (2017) Nina Simone (2017) Sly Stone (2017) The Velvet Underground (2017) Hal Blaine (2018) Neil Diamond (2018) Emmylou Harris (2018) Louis Jordan (2018) The Meters (2018) Queen (2018) Tina Turner (2018) Black Sabbath (2019) George Clinton i Parliament (2019) Billy Eckstine (2019) Donny Hathaway (2019) Julio Iglesias (2019) Sam & Dave (2019) Dionne Warwick (2019)
2020–2029	Chicago (2020) Roberta Flack (2020) Isaac Hayes (2020) Iggy Pop (2020) John Prine (2020) Public Enemy (2020) Sister Rosetta Tharpe (2020) Grandmaster Flash and the Furious Five (2021) Lionel Hampton (2021) Marilyn Horne (2021) Salt-n-Pepa (2021) Selena (2021) Talking Heads (2021) Bonnie Raitt (2022) Bobby McFerrin (2023) Nirvana (2023) Ma Rainey (2023) Slick Rick (2023) Nile Rodgers (2023) The Supremes (2023) Ann Wilson (2023) Nancy Wilson (2023) Laurie Anderson (2024) The Clark Sisters (2024) Gladys Knight (2024) N.W.A (2024) Donna Summer (2024) Tammy Wynette (2024)