Irena Brežná

Irena Brežná
Data i miejsce urodzenia	26 lutego 1950 ; Bratysława
Język	niemiecki
Dziedzina sztuki	literatura
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Irena Brežná (ur. 26 lutego 1950 w Bratysławie) – szwajcarska i słowacka pisarka, dziennikarka i działaczka humanitarna tworząca po niemiecku.

Życiorys

Urodziła się 26 lutego 1950 roku w Bratysławie, wychowywała się w Trenczynie^[1]. Jej rodzice byli represjonowani przez władze czechosłowackie, matka Brežnej spędziła rok w więzieniu po nieudanej próbie ucieczcki do Szwecji^[1]. W 1968 roku, po interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji wyemigrowała wraz z rodziną do Szwajcarii^[1]^[2]. W 1975 roku^[2] rozpoczęła naukę na Uniwersytecie w Bazylei, studiując slawistykę, filozofię i psychologię^[1]. Pracowała jako psycholog, a także tłumaczyła z rosyjskiego na niemiecki^[1].

W czasach zimnej wojny była korespondentką BBC, Deutsche Welle i słowackiego Radia Wolna Europa^[2]. W latach 70. i 80. angażowała się w działania Amnesty International^[2], skupiając się na działaniach humanitarnych i na rzecz praw kobiet, w szczególności w Gwinei i w Czeczenii^[1]. Od lat 80. regularnie współpracowała^[1] z „Die Zeit”, „Tages-Anzeiger”, „Neue Zürcher Zeitung”, „Die Basler Zeitung” oraz „Süddeutsche Zeitung”^[2]. Od początku lat 90. regularnie odwiedzała Słowację i udzielała się na łamach słowackiego magazynu „Aspekt”^[1].

Pisze po niemiecku^[1]. W swojej twórczości porusza przede wszystkim tematy obcości i niesprawiedliwości^[2]. Zadebiutowała w 1989 roku książką dla dzieci Biro & Barbara, która jest poetycką konfrontacją z rasizmem^[2]. Jej autobiograficzna powieść Die Beste aller Welten (2008) znalazła się na szwajcarskich listach bestsellerów^[3]. Za powieść Die undankbare Fremde, która ukazała się w 2012 roku, otrzymała nagrodę Schweizer Literaturpreis (pol.: szwajcarska nagroda literacka)^[3]. W 2016 roku otrzymała słowacką nagrodę im. Dominika Tatarki^[4]. Z kolei jej reportaże zostały wyróżnione nagrodami Emma-Journalistinnen-Preis, Theodor-Wolff-Preis oraz Zürcher Journalistenpreis^[3]. W 2022 roku została odznaczona Krzyżem Pribiny II klasy^[5].

Mieszka w Bazylei^[3].

Powieści

1989: Biro und Barbara (wraz z Alphą Oumarem Barry)
1991: Karibischer Bal
2008: Die beste aller Welten
2010: Schuppenhaut: ein Liebesroman
2012: Die undankbare Fremde^[2]
2018: Wie ich auf die Welt kam, In der Sprache zu Hause^[6]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Irena Brežná - Životopis autora [online], Literárne informačné centrum [dostęp 2021-03-27] (słow.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h JonnyJ. Johnston JonnyJ., Irena Brežná [online], The Institute of Modern Languages Research, 1 czerwca 2017 [dostęp 2021-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-22] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Irena Brežná [online], Rotpunktverlag [dostęp 2021-03-27] (niem.).
↑ CENA DOMINIKA TATARKU 2015 [online], Obec spisovateľov Slovenska [dostęp 2021-03-27] (słow.).
↑ Vyznamenania [online], Prezidentka Slovenskej republiky [dostęp 2022-08-08] (słow.).
↑ Wie ich auf die Welt kam [online], Rotpunktverlag [dostęp 2022-05-03] (niem.).

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Irena Brežná - Životopis autora [online], Literárne informačné centrum [dostęp 2021-03-27] (słow.).

[:1-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h JonnyJ. Johnston JonnyJ., Irena Brežná [online], The Institute of Modern Languages Research, 1 czerwca 2017 [dostęp 2021-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-22] (ang.).

[:2-3] Irena Brežná [online], Rotpunktverlag [dostęp 2021-03-27] (niem.).

[4] CENA DOMINIKA TATARKU 2015 [online], Obec spisovateľov Slovenska [dostęp 2021-03-27] (słow.).

[5] Vyznamenania [online], Prezidentka Slovenskej republiky [dostęp 2022-08-08] (słow.).

[6] Wie ich auf die Welt kam [online], Rotpunktverlag [dostęp 2022-05-03] (niem.).

[1]