I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy

Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy
Państwo	Polska
Miejscowość	Dębica
Adres	ul. Słowackiego 9; 39-200 Dębica
Data założenia	1900
Patron	Kr. Władysław Jagiełło
Liczba uczniów	740 (wrzesień 2019)
Dyrektor	Ludmiła Stelmach-Kołodziej
Wicedyrektorzy	Agnieszka Panek,; Tomasz Kozioł
	Położenie na mapie Dębicy Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy
	Położenie na mapie Polski Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy
	Położenie na mapie powiatu dębickiego Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy
	50°03′02,60″N 21°24′39,30″E/50,050722 21,410917
	Strona internetowa

I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy – liceum ogólnokształcące w Dębicy.

Historia

Początki dębickiej szkoły średniej sięgają czasów austriackich i wiążą się z osobą burmistrza Henryka Zauderera, w którego umyśle pod koniec XIX wieku narodził się pomysł założenia w Dębicy gimnazjum. Pomysł ten wziął się z faktu wzrostu liczby mieszkańców miasta oraz wzrostu liczby rodzin mających aspiracje do kształcenia swoich dzieci. Starania Zauderera zakończyły się sukcesem. Gimnazjum powołane zostało ostatecznie na mocy reskryptu Ministra Wyznań Religijnych i Oświaty i 31 sierpnia 1900 szkoła rozpoczęła działalność pod nazwą C.K. Państwowe Gimnazjum Cesarza Franciszka Józefa w Dębicy^[1]. W początkowych latach lekcje odbywały się wynajmowanych pomieszczeniach prywatnych^[2]; w czterech wynajmowanych pokojach, później zakupiono kamienicę, która była siedzibą Gimnazjum do 1907. W 1907 ukończono budowę budynku przy ulicy Juliusza Słowackiego, który dzięki środkom gminy został wzniesiony kosztem 250 000 koron według projektu Teodora Talowskiego^[3]. Gmach został poświęcony przy udziale najwyższych oficjeli 31 października 1907^[2].

W pierwszym roku działalności w Gimnazjum kształciło się 83 uczniów, pod kierunkiem dwóch stałych nauczycieli. W latach 1901–1919 liczba uczniów wahała się od około 200. Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 1937 zostało utworzone „Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy” (państwowa szkoła średnią ogólnokształcąca, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter koedukacyjny, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie humanistycznym^[4]. Pod koniec lat 30. szkoła funkcjonowała pod adresem ulicy Wolskiego 1^[4].

W czasie I wojny światowej liczba uczniów przekraczała ponad 400. W wyniku działań wojennych gmach budynku został poważnie zniszczony, a wielu uczniów i nauczycieli poniosło śmierć w czasie późniejszych walk o granice odrodzonej Polski. 9 czerwca 1925 Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego nadało Dębickiemu Gimnazjum imię króla Władysława Jagiełły. W roku szkolnym 1925/1926 dokonano zmian programowych i organizacyjnych szkoły. W okresie międzywojennym kształciło się rocznie przeciętnie 500 uczniów (od około 200 do 700) pochodzących z Dębicy i okolicznych wiosek. W szkole działały chór, orkiestra, teatr, koła zainteresowań, organizacje harcerskie.

W czasie okupacji hitlerowskiej, Niemcy nie zgodzili się na działalność szkoły ogólnokształcącej średniej, jednak wyrazili zgodę na otwarcie w jej budynku szkoły kupieckiej. Pod jej szyldem w konspiracji odbywały się tajne komplety. Wielu uczniów poległo w walkach z okupantem. 1 października 1944 dębickie Gimnazjum i Liceum wznowiło działalność w Ropczycach, gdyż wskutek toczących się w okolicach Dębicy walk frontowych ludność została ewakuowana do tego miasta. 1 lutego 1945 szkoła wróciła do swego dębickiego budynku, bardzo zresztą zniszczonego.

W latach 50., decyzją władz odebrano szkole jej dotychczasowego patrona. W roku szkolnym 1972/1973 kuratorium oświaty nadało szkole nowego patrona Jana Wiktora. Decyzja ta nie spotkała się z powszechną aprobatą. W 1989, na mocy jednogłośnej decyzji Rady Pedagogicznej, przywrócono liceum patrona – Władysława Jagiełłę^[5].

Jest to najstarsza szkoła średnia w powiecie dębickim.

Dyrektorzy

Dyrektorzy szkoły^[6]:

Józef Szydłowski^[7] (1900–1918)
Michał Staroń (1918–1919)
Piotr Passowicz (1919–1925)
ks. Błażej Kotfis (kier. od 1925, dyr. od 1 IV 1926^[8], do 1932)
Franciszek Sadowski (1933–1948)
Zofia Hołubowicz (1948–1949)
Jan Czychin (1949–1954)
Wiktor Pietrzykowski (1954–1964)
Edmund Galas (1964–1987)
Stanisław Kłok (1987–1991)
Ryszard Pękala (1991–2016)
Leszek Klabacha (2016−2018)
Ludmiła Stelmach-Kołodziej (p.o. dyrektora maj – sierpień 2018)
Wiesław Ostafin (2018–2023)
Ludmiła Stelmach-Kołodziej (od 2023)

Nauczyciele

Absolwenci

W nawiasie podano rok, w którym absolwent zdał egzamin maturalny.

Stefan Biestek – pułkownik Wojska Polskiego (1912)
Mateusz Borek – dziennikarz, komentator sportowy
Mieczysław Brodziński (wtedy Broda) – oficer, prawnik, samorządowiec (1916/17)
Karol Chmiel – porucznik Wojska Polskiego
Józef Cygan – major piechoty Wojska Polskiego (1912)
Juliusz Gromczakiewicz – podpułkownik Wojska Polskiego (1912)
Jan Henryk Jedynak – poseł I, IV i V kadencji, wicemarszałek Sejmu V kadencji (1912)
Agnieszka Kosińska – polonistka, edytorka oraz sekretarka i współpracownica Czesława Miłosza (1986)
August Kowalczyk – aktor
Tadeusz Łomnicki – aktor
Wilhelm Mach – pisarz
Ludwik Marszałek – oficer Wojska Polskiego, żołnierz wyklęty
Tadeusz Münnich – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego
Władysław Pasella – major korpusu kontrolerów Wojska Polskiego (1908)
Krzysztof Penderecki – kompozytor
Radosław Rak – lekarz weterynarz, pisarz (2006)
Karol Rudolf – generał brygady
Józef Rymut – pułkownik Wojska Polskiego
Bolesław Stachoń – pułkownik pilot (uczęszczał do Gimnazjum w latach 1907–1914)
Stanisław Waltoś – profesor nauk prawnych
Jan Wiktor – pisarz

Przypisy

↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Dębicy za rok szkolny 1907/08. Tarnów: 1908, s. 2.
↑ ^a ^b Gimnazyum w Dębicy. „Nowości Illustrowane”. Nr 45, s. 9, 9 listopada 1907.
↑ Teodor Talowski (1857- 1910) - architekt z Zasowa
↑ ^a ^b Wykaz państwowych liceów i gimnazjów ogólnokształcących Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego”. Nr 8, s. 268-269, 31 października 1938.
↑ Krótki zarys historii liceum
↑ Poczet dyrektorów
↑ Ćwierćwiecze pracy nauczycielskiej. „Nowości Illustrowane”. Nr 13, s. 8–9, 28 marca 1914.
↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 10, s. 245, 15 czerwca 1926.

Linki zewnętrzne

[1] Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Dębicy za rok szkolny 1907/08. Tarnów: 1908, s. 2.

[NI-2] Gimnazyum w Dębicy. „Nowości Illustrowane”. Nr 45, s. 9, 9 listopada 1907.

[3] Teodor Talowski (1857- 1910) - architekt z Zasowa

[DU1938-8-4] Wykaz państwowych liceów i gimnazjów ogólnokształcących Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego”. Nr 8, s. 268-269, 31 października 1938.

[5] Krótki zarys historii liceum

[6] Poczet dyrektorów

[7] Ćwierćwiecze pracy nauczycielskiej. „Nowości Illustrowane”. Nr 13, s. 8–9, 28 marca 1914.

[8] Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 10, s. 245, 15 czerwca 1926.

[1]