I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle

I Liceum Ogólnokształcące
im. Króla Stanisława Leszczyńskiego

Liceum Ogólnokształcące
Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Jasło
Adres	ul. Tadeusza Czackiego 4 38-200 Jasło
Data założenia	1868
Patron	Stanisław Leszczyński
Liczba uczniów	ok. 620
Liczba nauczycieli	ok. 60
Dyrektor	mgr Jacek Nawrocki
Wicedyrektorzy	mgr Tomasz Maczuga
Położenie na mapie Jasła I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Stanisława Leszczyńskiego
Położenie na mapie Polski I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Stanisława Leszczyńskiego
Położenie na mapie województwa podkarpackiego I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Stanisława Leszczyńskiego
Położenie na mapie powiatu jasielskiego I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Stanisława Leszczyńskiego
49°44′43,16″N 21°28′15,18″E/49,745322 21,470883
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle – liceum ogólnokształcące z siedzibą w Jaśle.

• 1862 – Burmistrz miasta Jasła Antoni Koralewski poddał Radzie Miejskiej myśl założenia Gimnazjum w Jaśle oraz przeprowadził uchwałę upoważniającą Zarząd Miejski do poczynienia odpowiednich starań.
• 1868 – Rada Szkolna Krajowa rozporządzeniem z dnia 22.08.1868 roku zatwierdziła osobny statut, na mocy którego powstało Niższe Gimnazjum w Jaśle. 16 września 1868 – uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego, zajęcia szkolne odbywały się w budynku, z którego w latach późniejszych powstał ratusz.
• 1875 – Gimnazjum otrzymało statut zakładu państwowego, a koszty jego utrzymania przeszły na rząd.
• 1876 – Odbyły się pierwsze matury, które zdane zostały przez osiemnastu uczniów
• 1891 – Wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę budynku szkoły i sali gimnastycznej przy ulicy Czackiego.
• 1892 – Rozpoczęcie działalności Gimnazjum w nowym gmachu z udziałem namiestnika hrabiego Kazimierza Badeniego oraz wiceprezydenta dr Michała Bobrzyńskiego.
• 1893 – Ukończenie budowy kaplicy gimnazjalnej.
• 1904 – W latach 1904–1908 rozwijała działalność organizacja młodzieży ludowej.
• 1912 – 5 października oddana została do użytku Bursa Gimnazjalna imienia Adama Mickiewicza. W zakładzie sformowała się pierwsza na tym terenie drużyna harcerska imienia gen. Józefa Bema.
• 1919 – Uchwałą Rady Ministrów zakład otrzymał nazwę: Państwowe Gimnazjum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle.
• 1920 – Ponad trzystu uczniów wzięło udział w walkach o ustalenie granic Rzeczypospolitej Polskiej na Śląsku, w Wielkopolsce i wschodniej części kraju.
• 1935 – Reforma szkół średnich, w wyniku której wprowadzone zostało 4-letnie gimnazjum oraz 2-letnie liceum dwóch typów: humanistyczne i matematyczno-fizyczne. Placówka otrzymała nazwę „Państwowe Gimnazjum i Liceum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle”.
• 1939 – Wybuch II wojny światowej. Wydano odgórne rozporządzenie zawieszenia nauki i ewakuacji tajnych akt szkoły. 8 września niemiecki komendant placu zajął gmach Liceum. Rozpoczęcie działalności tajnego nauczania.
• 1942 – Pierwszy tajny egzamin dojrzałości odbył się latem 1942. Bursa gimnazjalna stała się siedzibą gestapo.
• 1944 – Czwarty raz z kolei odbyły się tajne matury. Budynek gimnazjalny został zaminowany, Kaplica oraz Bursa gimnazjalna zostały spalone.
• 1945 – Decyzja Kuratorium Okręgu Krakowskiego z dnia 19.02.1945 o wznowieniu działalności Państwowego Koedukacyjnego Gimnazjum i Liceum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle. Organizacja pierwszej powojennej matury.
• 1948 – Reforma szkolna i zmiana nazwy szkoły na Państwową Koedukacyjną Szkołę Ogólnokształcącą Stopnia Licealnego im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle.
• 1951 – Oddanie do użytku młodzieży internatu przy ulicy Słowackiego.
• 1959 – Zmiana nazwy szkoły na Liceum Ogólnokształcące im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle.
• 1960 – Rozpoczęcie budowy nowego budynku szkolnego na miejscu dawnego gmachu przy ulicy Czackiego i Mickiewicza.
• 1962 – 1 września oddanie nowego budynku. Utworzenie Technikum Chemicznego przy Liceum Ogólnokształcącym.
• 1966 – Otrzymanie odznaki 1000-lecia Państwa Polskiego.
• 1968 – W dniach 21-23 czerwca 1968 odbyły się obchody jubileuszu 100-lecia istnienia gimnazjum, podczas których zostały odsłonięte w gmachu szkoły tablice: w pierwszym dniu upamiętniająca wychowanka gimnazjum Rudolfa Weigla, a w drugim upamiętniająca jubileusz 100-lecia szkoły^[1][2]
• 1973 – Szkoła została uhonorowana Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
• 1993 – 25-27 czerwca obchody 125-lecia założenia Szkoły i 100-lecia wzniesienia kaplicy gimnazjalnej.
• 2006 – Ks. Andrzej Sroka zakłada chór „Soli Deo”.
• 2008 – Obchody 140-lecia założenia Szkoły.
• 2010 – 25 maja obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej, odsłonięcie pomnika „Golgota Wschodu”, posadzenie dębu pamięci w hołdzie ppor. rez. Antoniemu Nowakowi, absolwentowi zamordowanemu w Katyniu.
• 2012 – 24 lutego obchody 40. rocznicy śmierci Hugona Steinhausa.
• 2018 – Obchody 150-lecia istnienia Szkoły.

W 1868 na terenie Galicji (zabór austriacki) powstało pierwsze gimnazjum, a zarazem pierwsza szkoła. Przez lata swojego istnienia zmieniała swoją nazwę i typ, a od roku 1875 zostało uznane za zakład państwowy, który uczył filologiczno-klasycznych przedmiotów. Przez lata kadra nauczycielska kształciła młodzież polską w wielu kierunkach: geografii, matematyce, fizyce, biologii, historii oraz sztuce – rysunku i muzyce.

Prócz tych czysto naukowych celów Gimnazjum jasielskiego było też dążenie do wlania ducha patriotyzmu w obywateli, wielu z nich później zostało świetnymi przykładami doskonałego wypełnienia tego celu. Byli nimi m.in.: Kasper Wojnar, Ignacy Solarz z Ołpin, Kazimierz Weis, Rudolf Weigl, Hugo Steinhaus, Stanisław Pigoń, Stanisław Pawłowski, Stanisław Kadyi, Stanisław Proń czy Marian Gumowski.

Na przełomie lat 1892/1893 została wybudowana kaplica gimnazjalna pod wezwaniem św. Stanisława BM, w której odbywały się nabożeństwa i msze święte w obrządku rzymskokatolickim dla uczniów gimnazjum oraz dla mieszkańców Jasła.

Podczas I wojny światowej szkoła musiała zawiesić swoją pracę, a sam budynek stał się siedzibą wojskową, 262 uczniów i 16 profesorów wstąpiło w szeregi żołnierskie. Po skończonej wojnie niejasne były granice na wschodzie, po powszechnej mobilizacji około 300 uczniów i dwóch profesorów Roman Saphier i Jakub Kuska wyruszyło na wojnę przeciw Rosji, broniąc polskiej flagi. Na kartach historii najwyraźniej zapisali się oni w bitwie pod Firlejówką, która miała miejsce 6 listopada 1920 roku, podczas walk zginął Roman Saphier oraz 8 wychowanków liceum. Poległych w tej bitwie upamiętnia granitowa tablica wykonana w dwudziestoleciu międzywojennym przez Eugeniusza Dacyla, ulokowana najpierw w budynku gimnazjalnym, a w 1938 przeniesiona do pobliskiej kaplicy szkolnej.

W dwudziestoleciu międzywojennym szkoła kształciła uczniów w każdym kierunku, uczniowie mieli możliwość uczestniczenia w wielu organizacjach takich jak PCK, harcerstwo, SKO itp.

Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 1937 zostało utworzone „Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle” (państwowa szkoła średnią ogólnokształcąca, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter męski, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie humanistycznym i matematycznym^[3]. Pod koniec lat 30. szkoła funkcjonowała pod adresem ulicy Tadeusza Czackiego 6^[3].

W wyniku II wojny światowej szkoła została doszczętnie zniszczona, z całego kompleksu szkolnego ocalała jedynie sala gimnastyczna, która była osobnym budynkiem oraz kaplica gimnazjalna, która w części została spalona. Jednak w konspiracji nauczyciele tacy jak: Kazimierz Płaczek, Leon Król, Kazimierz Krajewski czy Aleksander Drozd uczyli młodzież polską i potajemnie organizowali egzaminy maturalne.

Po zakończonej wojnie udało się pod przewodnictwem dyrektora Jana Lisowskiego w 1962 r. wznieść nowy gmach szkoły, auli znajdującej się w budynku nadano później imię dyrektora Lisowskiego.

Od 2010 roku w liceum znajduje się obserwatorium astronomiczne.

W 2018 roku odbyły się uroczystości z okazji 150-lecia założenia szkoły.

(na podstawie materiałów źródłowych^[4][5])

(w nawiasach podano rok ukończenia szkoły z egzaminem dojrzałości; na podstawie materiałów źródłowych^{[1][13][14][15]})

• Kazimierz Zygmunt Antosz – duchowny katolicki, aktywny duszpasterz przedwojennej archidiecezji lwowskiej (1924)
• Stanisław Basiński – nauczyciel (1884)
• Ignacy Bielecki – doktor wszechnauk lekarskich, lekarz, oficer Wojska Polskiego, społecznik (1882)
• Piotr Feliks Bogaczyk – franciszkanin (1887)
• Tadeusz Brąglewicz – oficer (1914)
• Stanisław Cebula – profesor gimnazjalny (1900)
• Ludwik Ciba – oficer (1913)
• Marian Cichoń – prof. dr hab nauk ekonomicznych, wykładowca na UE w Krakowie
• Zbyszko Cyganiewicz – zapaśnik o międzynarodowej sławie, aktor
• Eugeniusz Dacyl – kamieniarz, działacz społeczny
• Mieczysław Dedo – dyplomata (1950)
• Andrzej Maria Deskur – kardynał prezbiter, wysoki urzędnik Kurii Rzymskiej, kawaler Orderu Orła
• Władysław Dukiet – prawnik (1887)
• Antoni Gabryszewski – lekarz chirurg, pionier ortopedii (1881)
• Eugeniusz Garbacik – ekonomista (1931)
• Józef Garbacik – historyk (1926)
• Emil Gaweł – adwokat, działacz sokoli, oficer (1894)
• Maksym Gorlicki – duchowny, święty prawosławny
• Andrzej Grasela – nauczyciel (1900)
• Jacek Grün – muzyk, dziennikarz, politolog (1968)
• Józef Gryglewicz – oficer (1928)
• Jarosław Gowin – polityk, publicysta (1980)^[16]
• Marian Gumowski – historyk
• Anna Halcewicz – aktorka (1965)
• Benedykt Halicz – biolog (1921)
• Tadeusz Hołuj – publicysta, pisarz
• Józef Jałowy – duchowny rzymskokatolicki (1905)
• Stefan Jaracz – aktor teatralny i filmowy, publicysta i pisarz
• Piotr Jaroszewicz – generał dywizji Wojska Polskiego, polityk, premier PRL
• Zygmunt Jaślar – autor monografii o Haczowie (1938)
• Franciszek Jórasz – oficer Wojska Polskiego (1914)
• Jan Kanty Jugendfein – prawnik, polityk (1878)
• Grzegorz Juszczyk – dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny.
• Stanisław Kadyi – lekarz okulista, wybitny polski kolekcjoner (1918)
• Tadeusz Klimecki – oficer (1914)
• Jan Knapik – nauczyciel, filozof (1925)
• Jozafat Kocyłowski – greckokatolicki biskup przemyski, męczennik, błogosławiony (1896)
• Tadeusz Kokesz – ofiara zbrodni hitlerowskich, działacz narodowy (1936)
• Stanisław Kołodziej – Sługa Boży Kościoła katolickiego, męczennik Oświęcimia i Dachau (1927)^[13]
• Roman Kostikow – duchowny rzymskokatolicki, kapelan wojskowy (1919)
• Jan Kozak – chemik (1898)
• Zygmunt Kukulski – naukowiec (1909)
• Stanisław Lasocki – geofizyk (1968)
• Adam Lazarowicz – oficer (1921)
• Władysław Lutecki – duchowny rzymskokatolicki, malarz, muzealnik (1903)
• Mira Kuś – poetka, publicystka,członkini Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.^{[potrzebny przypis]}
• Witold Lechowski – polityk, nauczyciel, samorządowiec, wicewojewoda podkarpacki
• Witold Litwiniszyn – urzędnik (1885)
• Adam Loret – założyciel i pierwszy dyrektor Lasów Państwowych
• Maciej Loret – archiwariusz
• Władysław Lutecki – duchowny katolicki, szambelan papieski, kustosz Muzeum Diecezjalnego w Przemyślu (1903)
• Ryszard Łukasik – marynarz, admirał flory Marynarki Wojennej (1964)
• Andrzej Marecki – oficer
• Seweryn Mściwujewski – major lekarz Wojska Polskiego (1903)
• Karol Myśliwiec – archeolog i egiptolog, członek PAN (1961)
• Hipolit Neuwirth – filolog klasyczny, nauczyciel (1877)
• Piotr Niezgoda – duchowny rzymskokatolicki, dziekan generalny Wojska Polskiego (1894)
• Aleksander Oberc – duchowny katolicki, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
• Andrzej Oberc – geolog, profesor AGH w Krakowie (1938)
• Józef Oberc – geolog, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego (1937)
• Paweł Oberc – geofizyk
• Stanisław Pawłowski – geograf, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, członek PAU (1902)
• Stanisław Pigoń – historyk literatury polskiej, edytor, pedagog, profesor UJ w Krakowie (1906)^[17]
• Stanisław Postępski – prawnik, oficer (1896)
• Adam Puzoń – prawnik, oficer (1930 lub 1931)
• Wit Rzepecki – lekarz
• Włodzimierz Sieradzki – profesor medycy sądowej (1888)
• Zbigniew Skrudlik – sportowiec, szermierz florecista, dwukrotny medalista olimpijski (1951)
• Ignacy Solarz – pedagog, działacz ruchu ludowego i spółdzielczego (1912)
• Jan Stapiński – działacz ruchu ludowego (1889)
• Piotr Steczkowski – duchowny katolicki, kanonista, profesor Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Hugo Steinhaus – aforysta i matematyk żydowskiego pochodzenia, autor licznych publikacji naukowych (1905)
• Bronisław Syzdek – doktor historii, pisarz, kierownik Centralnego Archiwum KC PZPR
• Marian Szarek – duchowny katolicki, kanonik
• Jan Szczepanik – nauczyciel, wybitny wynalazca zwany „polski Edisonem”
• Stanisław Szczepański – malarz (1913)
• Jan Szymański – lekarz (1921)
• Zdzisław Truskolaski – malarz (1919)
• Jan Trznadel – duchowny katolicki (1885)
• Wawrzyniec Typrowicz – notariusz (1909)
• Wojciech Walczak – geograf i geomorfolog, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego (1934)
• Władysław Warchoł – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego (1916)
• Wojciech Węgrzyn – sędzia, wiceminister sprawiedliwości
• Michał du Vall – prawnik, profesor prawa, członek Collegium Invisibile (1971)
• Kazimierz Wais – duchowny rzymskokatolicki (1885)
• Jan Wawszczak – duchowny rzymskokatolicki (1907)
• Rudolf Weigl – biolog, wynalazca szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu, nominowany do Nagrody Nobla w 1948
• Szymon Wierdak – profesor
• Jan Ignacy Wodyński – malarz i wykładowca akademicki m.in. w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1922)
• Adam Wodziczko – botanik (1906)
• Ludwik Wypasek – duchowny katolicki, michalita, misjonarz
• Alicja Zając – działaczka społeczna i samorządowa, senator RP
• Stanisław Zborowski (Stanisław Zub) – duchowny rzymskokatolicki, patriota, więzień czasów komunistycznych (1935)
• Józef Zięba – duchowny rzymskokatolicki, przyjaciel bł. Jerzego Popiełuszki (1965)

Teatr założony został przez Edwarda Lechetę, nauczyciela języka polskiego, w 1986, a swój debiut miał w marcu 1987 na Wojewódzkim Przeglądzie Szkolnych Zespołów Artystycznych w Brzozowie, gdzie wystawił spektakl „Ćwiczenia dykcyjne z Tuwima”. Teatr ten zdobył trzykrotnie nagrodę główna Finału Forum w Poznaniu – Złotą Maskę, w latach 2001, 2003 i 2005 za spektakle: Brawo girl, Dzień belfra oraz Dyptyk otwarty. Teatr brał też udział w Forum Teatrów Szkolnych, Finale Przeglądu Szkolnych Zespołów Artystycznych oraz Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Korczak”.

W latach swojej młodości z teatrem związani byli późniejsi aktorzy: Marta Malikowska, Janusz Laskowski, Maria Patykiewicz, Bartosz Cieniawa, Karolina Bugała.

• Historia C.K. Gimnazjum i Liceum. [dostęp 2019-11-07].
• Zdzisław Świstak: Kaplica Gimnazjalna w Jaśle. Jasło: I Liceum Ogólnokształcące im. Kr. Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle, 1992, s. 7–31.
• Księga pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868–1938. Jasło: 1938. Brak numerów stron w książce
• Kazimierz Krajewski: Sprawozdanie ze Zjazdu Jubileuszowego. Dodatek do Księgi Pamiątkowej 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868–1938. Jasło: 1938. Brak numerów stron w książce
• Kazimierz Zieliński: Księga pamiątkowa Stulecie Gimnazjum i Liceum im. króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868-1968, Kraków 1968
• Grono pedagogiczne Gimnazjum i Liceum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle (1868–2008), oprac. Z. Świstak, Jasło. 2008

• Oficjalna strona szkoły
• Sprawozdania szkolne gimnazjum zdigitalizowane i opublikowane w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej