H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych
Wejście na teren zakładów | |
Państwo | |
---|---|
Adres |
ul. 28 czerwca 1956 r. 223/229 |
Data założenia |
1920[2] |
Forma prawna | |
Prezes |
dr Marcina Rodka, LL.M.[3] |
Nr KRS | |
Zatrudnienie |
370 (lipiec 2010)[2] |
Dane finansowe | |
Kapitał zakładowy | |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°22′49″N 16°54′38″E/52,380278 16,910556 | |
Strona internetowa |
H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych – przedsiębiorstwo produkujące pojazdy szynowe założone w 1920 w Poznaniu. W 1997 spółka przyjęła obecną nazwę i weszła w skład grupy H. Cegielski – Poznań, a od 2010 jej wyłącznym akcjonariuszem i właścicielem jest Agencja Rozwoju Przemysłu.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Fabryka powstała w 1920[2] jako część zakładów H. Cegielski Towarzystwo Akcyjne[4] i już w 1921 rozpoczęła produkcję wagonów towarowych. Początkowo były to węglarki kryte i wagony do przewozu szyn, a następnie także wagony specjalne, m.in. pocztowe oraz chłodzone suchym lodem[5].
W 1926 fabrykę opuścił pierwszy ciężki parowóz towarowy serii Ty23. Do 1932 powstały 164 sztuki tej lokomotywy[5]. W 1927 natomiast na zamówienie Ministerstwa Komunikacji zaprojektowany został pierwszy całkowicie polski parowóz OKl27. Do 1933 wybudowano 122 jego egzemplarze[6].
Pod koniec lat 20. XX wieku tabor kolejowy stanowił produkcję pierwszoplanową zakładów. W 1928 uruchomiono budowę wagonów osobowych, a w 1930 fabrykę opuścił ich 100. egzemplarz. Zakłady wykonały także na specjalne zamówienie 10 wagonów restauracyjnych dla Paryża[5].
W 1930 Ministerstwo Komunikacji zamówiło w Zakładach Mechanicznych Hipolita Cegielskiego 9 parowych wagonów motorowych, które zbudowano rok później[7]. W 1934 skonstruowano pierwszą Luxtorpedę, a w 1936 pierwsze wagony sterownicze i doczepne dla jednostek elektrycznych. W 1937 powstały cztery lekkie elektrowozy EL.200 dla Warszawskiego Węzła Kolejowego oraz 10 wagonów tramwajowych dla Poznańskiej Kolei Elektrycznej[5].
Podczas II wojny światowej zakłady zostały przejęte przez niemiecki koncern zbrojeniowy Deutsche Waffen und Munitionsfabriken[4], nosiły nazwę DWM Posen i produkowały tabor na potrzeby III Rzeszy. 22 stycznia 1945 Niemcy opuścili fabrykę ewakuując cenniejsze obrabiarki i inne urządzenia, a 28 stycznia została ona ponownie zajęta, tym razem przez wojenną administrację radziecką. 8 lutego Zakłady Cegielskiego zostały przekazane Tymczasowemu Zarządowi Państwowemu[8].
W 1946 utworzono Zakłady Przemysłu Metalowego H. Cegielski Poznań, a działająca w ich ramach fabryka taboru przyjęła nazwę Fabryka Wagonów. Do 1950 zbudowano w niej ponad 500 wagonów na potrzeby PKP, a w latach 1950-1960 wyprodukowano 2846 wagonów różnych typów dla ZSRR[5].
Na początku lat 60. zakłady wykonały krótką serię spalinowych wagonów silnikowych serii SN80[9]. W 1967 producent został przemianowany na Fabrykę Lokomotyw i Wagonów i rozpoczął budowę prototypowych spalinowozów typu 301D, a trzy lata później uruchomiono produkcję seryjną lokomotyw serii SP45[5]. W latach 1975–1977 w fabryce zbudowano dwa prototypowe spalinowozy serii SP47, a w latach 1974-1985 konstruowano lokomotywy serii SU46[9].
W 1977 produkcja spalinowozów została wstrzymana na rzecz elektrowozów. Do 1992 zakłady budowały lokomotywy serii ET41, EU07 i EM10[9].
W 1995 zakłady przekształcono w spółkę akcyjną[9], a w 1997 w ramach reorganizacji na bazie Fabryki Lokomotyw i Wagonów powstała niezależna spółka H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o. należąca do grupy H. Cegielski – Poznań S.A.[5].
26 marca 2010 Agencja Rozwoju Przemysłu przejęła 100% udziałów spółki, stając się tym samym jej wyłącznym właścicielem[5].
W kwietniu i wrześniu 2015 Przewozy Regionalne sprzedały łącznie 20 EN57 spółce Polski Tabor Szynowy. Jednostki te zostały następnie zmodernizowane przez FPS[10].
27 lutego 2018 PKP Intercity podpisało z Fabryką Pojazdów Szynowych umowę na dostawę 55 wagonów osobowych z opcją na dodatkowe 26 wagonów[11].
Działalność
[edytuj | edytuj kod]Oferta
[edytuj | edytuj kod]Zakłady oferują:
- produkcję nowych wagonów osobowych i sypialnych do komunikacji międzynarodowej z prędkością do 200 km/h oraz przystosowanych do zmiany rozstawu szyn 1435/1520 mm[12],
- produkcję tramwajów[13],
- produkcję wózków z rodziny 25AN[14],
- remonty, naprawy i modernizacje pojazdów szynowych[15], w tym modernizacje EZT serii EN57[16],
- inne usługi, takie jak produkcja stalowych i aluminiowych konstrukcji spawanych oraz kompletnych pudeł wagonów, szynobusów i tramwajów czy malowanie pojazdów szynowych i konstrukcji metalowych[17].
Zestawienie wyprodukowanych pojazdów
[edytuj | edytuj kod]Typ | Seria | Lata produkcji | Liczba sztuk | Uwagi | Źródła |
---|---|---|---|---|---|
Lokomotywy parowe | |||||
– | Ty23 | 1926–1932 | 164 | [5] | |
– | OKl27 | 1928–1933 | 122 | [6] | |
– | Pu29 | 1931 | 3 | [18] | |
– | OKz32 | 1934–1936 | 25 | [19] | |
– | Ty37 | 1937–1938 | 27 | przedwojenna produkcja zakładów HCP na potrzeby PKP | [20] |
1940–1941 | 10 | produkcja zakładów DWM Posen na potrzeby III Rzeszy | |||
– | Ty42 | 1943–1945 | 367 | produkcja zakładów DWM Posen na potrzeby III Rzeszy | [8] |
1945–1946 | 83 | powojenna produkcja zakładów HCP na potrzeby PKP | |||
– | Ty45 | 1946–1951 | łączna produkcja 448 sztuk w zakładach HCP i Fablok | [21] | |
– | Pt47 | 1948–1951 | 60 | [22] | |
– | TKt48 | 1950–1952 | łączna produkcja 91 sztuk w zakładach HCP i Fablok | [23] | |
– | Ty51 | 1953–1958 | 232 | [24] | |
Lokomotywy spalinowe | |||||
301D | – | 1967 | 1 | prototyp nieodebrany przez PKP | [25] |
301Da | SP45 | 1968 | 1 | prototyp | [9] |
301Db | SP45 | 1970–1976 | 265 | [9] | |
303D | SU46 | 1974–1977 | 52 | [9] | |
302D | SP47 | 1975–1977 | 2 | prototypy | [9] |
301Dc | – | 1977 | 3 | eksport do Libanu | [9] |
303D | SU46 | 1985 | 2 | rekonstrukcja z zachowaniem typu | [26] |
Lokomotywy elektryczne | |||||
– | EL.200 | 1937 | 4 | [5] | |
203E | ET41 | 1977–1983 | 200 | [9] | |
303E | EU07 | 1983–1992 | 242 | [9] | |
405E | EM10 | 1990–1991 | 4 | prototypy | [9] |
Elektryczne zespoły trakcyjne | |||||
– | E-91 | 1936–1939 | łączna produkcja wagonów doczepnych do 76 zespołów w zakładach HCP i Zieleniewskiego |
[27] | |
Hybrydowe zespoły trakcyjne | |||||
227M | FPS Plus | 2023 | 1 | Jednostka dwuczłonowa | [28] |
228M | FPS Plus | 2024 | 1 | Jednostka trójczłonowa | [28] |
Wagony silnikowe | |||||
– | PCix | 1931 | 10 | [7] | |
Luxtorpeda | SBx | 1934–1939 | 21 | ||
5M | SN80 | 1961–1964 | 13 | [9] | |
Wagony osobowe | |||||
– | Gmx | 1928 | 5 | [29] | |
– | – | 1928–1930 | 10 | wagony restauracyjne dla Paryża | [5] |
– | Chxz | 1928–1939 | 70 | [29] | |
– | Chrz | 1930–1938 | 130 | [29] | |
– | Churz | 1934, 1939 | 35 | [29] | |
23W | Chxz | 1946–1950 | 486 | [29] | |
11A 12A 13A |
– | 1948–1950 | 25 | [29] | |
– | – | 1950–1960 | 2846 | wagony różnych typów dla ZSRR | [5] |
14A | – | 1954 | 1 | prototyp | [29] |
1F 2F 3F |
– | 1954–1957 | 182 | [29] | |
43A | – | 1957–1962 | [29] | ||
101A | – | 1962–1964 | [29] | ||
102A | – | 1964–1965 | [29] | ||
104A | – | 1964–1965 | 80 | [29] | |
112Ad 112Af |
– | 1967–1969 | 130 | [29] | |
110A | – | 1969 | prototypy | [29] | |
111A | – | 1969–1971 1977–1978 |
[29] | ||
110A | – | 1971–1973 1976–1977 |
[29] | ||
113A | – | 1972 | 1 | prototyp | [29] |
1974–1976 | 230 | ||||
104A | – | 1978 | 100 | [29] | |
134Aa | Bcdn | 1988 | 2 | prototypy | [30] |
134Ab | Bcdmnu | 1991–1992 | 12 | [31] | |
139A | Admnu | 1991–1993 | 17 | [32] | |
136A | Bdmnu | 1991–1994 | 44 | [33] | |
145A | Admnu | 1994 | 8 | [34] | |
144A | Bdmnu | 1994–1995 | 23 | [35] | |
144Aa | Bdimnu | 1995 | 2 | [35] | |
145Ab | Ademnu | 1996 | 10 | [36] | |
152A | Adhmnu | 1997–1998 | 15 | [37] | |
154A | Bdhmnu | 1998–1999 | 10 | [38] | |
154Aa | Bdhmnu | 1999–2003 | 30 | [38] | |
145Ac | Ademnu | 2000 | 2 | [36] | |
305Ab | S | 2000 | 1 | prototyp | [39] |
152Aa | Adhmnu | 2000, 2003 | 9 | [37] | |
305Ad | WLABdmnu | 2004 | 10 | [39] | |
305Ad2 | – | 2008 | 2 | wagony z możliwością wymiany wózków 1435/1520 mm dla BCz | [40] |
158A | – | 2010–? | 7 | [41][42][43][44] | |
159A | – | 2010–? | 16 | [41][42][43][44] | |
156A | – | 2012–? | 7 | [41][42][43][44] | |
156A (pierw. 166A) | – | 2013 | 4 | [45] | |
156A (pierw. 167A) | – | 2014 | 8 | [45] | |
158A (pierw. 164A) | – | 4 | [46] | ||
159A (pierw. 165A) | – | 2014–2015 | 9 | [46] | |
157Aa | – | 2 | [42][43][44] | ||
407A | – | 2 | [42][43][44] | ||
Tramwaje | |||||
– | – | 1937 | 10 | wagony dla Poznańskiej Kolei Elektrycznej | [5] |
115N | – | 1995 | 1 | przebudowa 2 wagonów 105N na tramwaj dwuprzegubowy | [47] |
123N | – | 2006–2007 | 30 | [48] | |
118N | – | 2007 | 1 | prototyp | [49] |
Prezentacje na targach
[edytuj | edytuj kod]Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1994 – Złoty Medal na 66. Międzynarodowych Targach Poznańskich dla wagonu 145A[54]
- 1998 – Złoty Medal na 70. Międzynarodowych Targach Poznańskich dla wagonu 152A[54]
- 1998 – Grand Prix na II Międzynarodowych Targach Kolejnictwa „Kolej” w Bydgoszczy dla wagonu 154A[54]
- 2004 – Złoty Medal na 76. Międzynarodowych Targach Poznańskich dla wagonu 305Ad[54]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.: Kontakt. fpspoznan.pl. [dostęp 2016-11-22]. (pol.).
- ↑ a b c Agencja Rozwoju Przemysłu S.A.: Informacja Prasowa z dnia 23 lipca 2010 r.. arp.com.pl, 2010-07-23. [dostęp 2015-02-04]. (pol.).
- ↑ Jakub Madrjas: Cegielski-FPS ma nowego prezesa. rynek-kolejowy.pl, 2016-11-21. [dostęp 2016-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-22)]. (pol.).
- ↑ a b H. Cegielski –Poznań: Historia firmy HCP. [dostęp 2014-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-08)]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.: Historia. fpspoznan.pl. [dostęp 2014-08-10]. (pol.).
- ↑ a b Bogdan Pokropiński. Parowóz tendrzak osobowy OKl27. „Rynek Kolejowy”. 5/2010, s. 84. Warszawa: TOR Wydawnictwo. ISSN 1644-1958. (pol.).
- ↑ a b Zanim pojawiła się „lux-torpeda”. W: Bogdan Pokropiński: Lux-torpeda PKP. Wyd. drugie (zmienione). Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2007, s. 7-15. (pol.).
- ↑ a b Tomasz Roszak. Parowóz serii Ty42. „Świat Kolei”. 4/2003, s. 14-23. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Producenci taboru – HCP. W: Paweł Terczyński: Atlas lokomotyw. Wyd. III, zmienione. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 16. ISBN 978-83-920757-7-6. (pol.).
- ↑ Dwa Feniksy 57 na testach w Przewozach Regionalnych. rynek-kolejowy.pl, 2017-06-27. [dostęp 2017-08-09].
- ↑ Cegielski podpisał umowę na dostawę 55 wagonów dla PKP Intercity. inforail.pl, 2018-02-27. [dostęp 2018-02-27]. (pol.).
- ↑ H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.: Produkcja wagonów kolejowych. fpspoznan.pl. [dostęp 2014-08-10]. (pol.).
- ↑ H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.: Produkcja tramwajów. fpspoznan.pl. [dostęp 2014-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-13)]. (pol.).
- ↑ H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.: Produkcja wózków. fpspoznan.pl. [dostęp 2014-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-31)]. (pol.).
- ↑ H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.: Remonty, naprawy i modernizacje pojazdów szynowych. fpspoznan.pl. [dostęp 2014-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-27)]. (pol.).
- ↑ H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.: Modernizacja elektrycznych zespołów trakcyjnych EN57. fpspoznan.pl. [dostęp 2016-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-12)]. (pol.).
- ↑ H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.: Usługi. fpspoznan.pl. [dostęp 2014-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-27)]. (pol.).
- ↑ Paweł Terczyński. Parowóz serii Pu29. „Świat Kolei”. 4/2000, s. 10-14. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Paweł Terczyński. OKz32. „Świat Kolei”. 4/1997, s. 10-14. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Paweł Terczyński. Parowóz serii Ty37. „Świat Kolei”. 8/2000, s. 10-15. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Ryszard Boduszek. Parowóz Ty45-217. „Świat Kolei”. 2/2000, s. 19. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Pt47. W: Paweł Terczyński: Atlas lokomotyw. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2002, s. 98. ISBN 83-901902-6-5. (pol.).
- ↑ TKt48. W: Paweł Terczyński: Atlas lokomotyw. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2002, s. 110. ISBN 83-901902-6-5. (pol.).
- ↑ Bogdan Pokropiński. Polski parowóz towarowy PKP serii Ty51. „Rynek Kolejowy”. 5/2012, s. 76. Warszawa: TOR Wydawnictwo. ISSN 1644-1958. (pol.).
- ↑ Załącznik 2 – Lista fabryczna lokomotyw spalinowych produkcji HCP. W: Marek Ćwikła, Paweł Terczyński: Lokomotywy spalinowe produkcji HCP serii: SP45, SU46, SP47. Wyd. I. Poznań: Kolpress, 2004, s. 200-205. (pol.).
- ↑ 6. Lokomotywy typu 303D (SU46) – nowe koncepcje konstrukcyjne. W: Marek Ćwikła, Paweł Terczyński: Lokomotywy spalinowe produkcji HCP serii: SP45, SU46, SP47. Wyd. I. Poznań: Kolpress, 2004, s. 53-68. (pol.).
- ↑ EW51, EW52. W: Paweł Terczyński: Atlas lokomotyw. Wyd. III, zmienione. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 78. ISBN 978-83-920757-7-6. (pol.).
- ↑ a b Znamy datę debiutu pierwszego lubuskiego Plusa z FPS [online], Rynek Kolejowy, 2 września 2024 [dostęp 2024-09-02] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r 50-lecie produkcji wagonów osobowych w Zakładach H. Cegielski. „Trakcja i Wagony”. 1/1979. (pol.).
- ↑ Andrzej Etmanowicz. Pierwsze na PKP wagony 2 klasy z miejscami do leżenia standardu Z2, rodziny 123A. Część 1. Prototypy typu 134Aa. „Świat Kolei”. 10/2010, s. 14-19. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.).
- ↑ Andrzej Etmanowicz. Pierwsze na PKP wagony 2 klasy z miejscami do leżenia standardu Z2, rodziny 123A. Część 2. Wagony typu 134Ab. „Świat Kolei”. 12/2010, s. 22-27. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.).
- ↑ Andrzej Etmanowicz. Pierwsze seryjnie produkowane wagony 1 klasy standardu Z2 typu 139A na PKP (1). Wersje fabryczne bez klimatyzacji. „Świat Kolei”. 6/2010, s. 36-41. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.).
- ↑ Andrzej Etmanowicz. Pierwsze seryjnie produkowane wagony 2 klasy standardu Z2 typu 136A na PKP. Część 1. Wersje fabryczne bez klimatyzacji. „Świat Kolei”. 12/2009, s. 24-29. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.).
- ↑ Andrzej Etmanowicz. Pierwsze wagony klimatyzowane 1 klasy standardu Z2 typu 145A na PKP. „Świat Kolei”. 3/2009, s. 20-24. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.).
- ↑ a b Andrzej Etmanowicz. Pierwsze wagony klimatyzowane 2 klasy standardu Z2 typu 144A i 144Aa na PKP. „Świat Kolei”. 5/2009, s. 38-43. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.).
- ↑ a b c Andrzej Etmanowicz. Pierwsze na PKP wagony 1 klasy z przedziałami „business class” standardu Z2 typu 145Ab i standardu Z1 typu 145Ac. „Świat Kolei”. 12/2008, s. 24-29. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.).
- ↑ a b Andrzej Etmanowicz. Pierwsze wagony bezprzedziałowe 1 klasy standardu Z1 na PKP typu 152A / 152Aa. „Świat Kolei”. 7/2008, s. 22-27. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.).
- ↑ a b Andrzej Etmanowicz. Pierwsze wagony bezprzedziałowe 2 klasy standardu Z1 na PKP typu 154A/154Aa. „Świat Kolei”. 10/2008, s. 22-27. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ a b c Andrzej Etmanowicz. Wagony sypialne PKP standardu Z1 typu 305Ad. „Świat Kolei”. 5/2008, s. 12-16. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Ryszard Piech: Garstka informacji wagonowych z FPS. inforail.pl, 2011-01-25. [dostęp 2014-08-11]. (pol.).
- ↑ a b c d Andrzej Etmanowicz. Wagony osobowe PKP standardu Z1 nowej generacji typu 156A, 158A i 159A. „Świat Kolei”. 7/2014, s. 18-23. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.).
- ↑ a b c d e PKP Intercity w końcu podpisało umowę na dostawę 20 wagonów Cegielskiego. rynek-kolejowy.pl, 2015-05-19. [dostęp 2015-05-19]. (pol.).
- ↑ a b c d e Poznański FPS z ofertą nowych wagonów pasażerskich na Innotrans 2016. rynek-kolejowy.pl, 2016-09-28. [dostęp 2015-09-28]. (pol.).
- ↑ a b c d e Pojazdy. polskitabor.pl. [dostęp 2018-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-18)].
- ↑ a b Andrzej Etmanowicz. Wagony osobowe standardu Z1 "nowej generacji" klasy pierwszej typu 156A (166A) oraz drugiej typu 156A (167A). „Świat Kolei”. 11/2014, s. 28-33. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ a b Andrzej Etmanowicz. Wagony osobowe drugiej klasy PKP Intercity typu 159A (165A) standardu Z1 "nowej generacji" z przedziałami na rowery. „Świat Kolei”. 7/2015, s. 26-29. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ 105N/2. W: Arkadiusz Lubka, Marcin Stiasny: Atlas tramwajów. Wyd. 1. Poznań: KOLPRESS, 2011, s. 96. ISBN 978-83-920784-6-3. (pol.).
- ↑ 123N. W: Arkadiusz Lubka, Marcin Stiasny: Atlas tramwajów. Wyd. 1. Poznań: KOLPRESS, 2011, s. 83. ISBN 978-83-920784-6-3. (pol.).
- ↑ 118N Puma. W: Arkadiusz Lubka, Marcin Stiasny: Atlas tramwajów. Wyd. 1. Poznań: KOLPRESS, 2011, s. 105. ISBN 978-83-920784-6-3. (pol.).
- ↑ Paweł Terczyński, Krzysztof Zintel. Wagon spalinowy serii SN80. „Świat Kolei”. 8/2002, s. 10-17. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ 3. Lokomotywa 301Da – Fiat staje do konkurencji. W: Marek Ćwikła, Paweł Terczyński: Lokomotywy spalinowe produkcji HCP serii: SP45, SU46, SP47. Wyd. I. Poznań: Kolpress, 2004, s. 25-30. (pol.).
- ↑ a b c d 4. Lokomotywy 301Db (SP45) – wreszcie produkcja seryjna. W: Marek Ćwikła, Paweł Terczyński: Lokomotywy spalinowe produkcji HCP serii: SP45, SU46, SP47. Wyd. I. Poznań: Kolpress, 2004, s. 31-44. (pol.).
- ↑ 7. Lokomotywy typu 302D (SP47) – niespełnione nadzieje Zakładów Cegielskiego. W: Marek Ćwikła, Paweł Terczyński: Lokomotywy spalinowe produkcji HCP serii: SP45, SU46, SP47. Wyd. I. Poznań: Kolpress, 2004, s. 69-80. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych Sp. z o.o.: Produkcja wagonów osobowych. hcp.com.pl. [dostęp 2014-08-10]. (pol.).
- ↑ Tomasz Gieżyński. Poznański wagon 105N/2. „Świat Kolei”. 1/2004, s. 50-51. Łódź: EMI-PRESS. ISSN 1231-5962. (pol.).
- ↑ Marek Rabsztyn. Tabor kolejowy na 73. Międzynarodowych Targach Poznańskich. „Technika Transportu Szynowego”. 6/2001, s. 10. Łódź: Emi-Press. ISSN 1232-3829. (pol.).
- ↑ Premiera 118N na targach w Poznaniu. infotram.pl, 2007-06-25. [dostęp 2014-08-10]. (pol.).
- ↑ Karol Wach: Tramwaje na Trako 2007. infotram.pl, 2007-10-16. [dostęp 2014-08-10]. (pol.).
- ↑ Marek Malczewski. Salon Logistyki, Transportu i Spedycji Transporta 2008. „Technika Transportu Szynowego”. 7-8/2008, s. 23-25. Łódź: Emi-Press. ISSN 1232-3829. (pol.).
- ↑ Karol Wach: Pora na InnoTrans. infotram.pl, 2008-09-23. [dostęp 2014-08-10]. (pol.).
- ↑ MW: Komfortowy wagon Cegielskiego. kurier-kolejowy.pl, 2013-09-24. [dostęp 2014-08-10]. (pol.).
- ↑ PKP Intercity pokazały na Trako zmodernizowane wagony. rynek-kolejowy.pl, 2017-09-26. [dostęp 2017-10-01]. (pol.).
- ↑ Griffin dla PKP Intercity i wagony pasażerskie na Trako 2019 [zdjęcia] [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2022-01-07] (pol.).
- ↑ Karol Wach , InnoTrans 2024: H. Cegielski prezentuje wagon Z1B [online], TransInfo, 26 września 2024 [dostęp 2024-10-03] (pol.).