Franciszek Dzida

Franciszek Dzida
Data i miejsce urodzenia	17 października 1946 ; Chybie, Polska
Data i miejsce śmierci	10 października 2013 ; Bielsko-Biała
Zawód	reżyser; scenarzysta; operator filmowy; plastyk

Franciszek Dzida (ur. 17 października 1946 w Chybiu na Śląsku Cieszyńskim, zm. 10 października 2013 w Bielsku-Białej^[1]) – polski reżyser, scenarzysta i operator filmowy, plastyk, założyciel Amatorskiego Klubu Filmowego „Klaps”. Pierwowzór postaci Filipa Mosza, bohatera filmu „Amator” Krzysztofa Kieślowskiego.

Życiorys

Od 1965 roku działał jako plastyk. W 1969 roku założył Amatorski Klub Filmowy „Klaps”. Debiutował w 1970 roku filmem Osty. Zrealizował kilkadziesiąt filmów, zdobywając ponad 60 nagród i wyróżnień m.in. Doroczną Nagrodę Miesięcznika „Kino” w 1985 roku czy Złoty Medal „UNICA” Międzynarodowej Unii Filmu Nieprofesjonalnego i Video w 1986.

Od 1989 do 1993 roku był wiceprezesem Śląskiego Towarzystwa Filmowego w Katowicach.

W filmach Dzidy występują też aktorzy zawodowi, np. w Wędrowcu z 2006 – Piotr Machalica oraz aktorzy z Teatru Polskiego: Anna Guzik, Cezariusz Chrapkiewicz, Grzegorz Sikora i Tomasz Lorek, a w Strefie zmierzchu z 2004 zagrał Jan Nowicki.

Za popularyzację filmu i regionu Śląska Cieszyńskiego w 2002 roku został uhonorowany Nagrodą im. ks. Leopolda Jana Szersznika.

Wybrana filmografia

Reżyseria

1970 – Osty
1970 – Malowanki
1971 – Motyle
1971 – Była
1971 – Przyjęcie
1972 – Impreza
1972 – Zapis
1972 – Przypowieść
1975 – Nietutejsza
1985 – Szarość
1999 – Anima
2002 – W maju
2004 – Strefa zmierzchu
2006 – Wędrowiec
2010 – 15 fotografii

Scenariusz

1970 – Osty
1970 – Malowanki
1971 – Była
1971 – Przyjęcie
1971 – Motyle
2004 – Strefa zmierzchu
2006 – Wędrowiec

Zdjęcia

1970 – Osty
1970 – Malowanki
1971 – Motyle
1971 �� Przyjęcie
2004 – Strefa zmierzchu

Nagrody

Serbrna Cieszynianka 2001^[2]
Złota Honorowa Cieszynianka 2009^[2]

Przypisy

↑ Franciszek Dzida nie żyje. To on zainspirował Kieślowskiego. bielskobiala.gazeta.pl, 10 października 2013. [dostęp 2013-10-10].
↑ ^a ^b Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, Suplement [tom IV], Cieszyn 2014, s. 72.

Bibliografia

AlinaA. Świeży-Sobel AlinaA., Zmarł filmowiec Franciszek Dzida [online], bielsko.gosc.pl, 10 października 2013 [dostęp 2013-10-11] (pol.).

Linki zewnętrzne

[1] Franciszek Dzida nie żyje. To on zainspirował Kieślowskiego. bielskobiala.gazeta.pl, 10 października 2013. [dostęp 2013-10-10].

[autonazwa1-2] Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, Suplement [tom IV], Cieszyn 2014, s. 72.

[1]