Przejdź do zawartości

Dyskusja:Język węgierski

Treść strony nie jest dostępna w innych językach.
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Zachowałem po gruntownym przeredagowaniu i NPOV-izacji wzmiankę o alternatywnych teoriach dot. pochodzenia i przynależności genetycznej języka węgierskiego. Zrobiłem tak ze względu na fakt, że "teoria sumeryjska" wzmiankowana jest w kilku artykułach na en wiki na temat Węgrów i języka węgierskiego, a i mnie obiło się o uszy coś o kwestionowaniu przynależności Węgrów do Ugrofinów. Niemniej zgodnie z powszechnie panującym poglądem w językoznawstwie i informacjami dostępnymi w uznanych publikacjach (ja też mogę poszukać dokładnej bibliografii, jeśli trzeba), język węgierski jest ugrofiński i tak to odnotowuję w artykule. --Botev 21:49, 16 mar 2007 (CET)[odpowiedz]

Czy w pożyczkach słowiańskich powinno być słowo bálvány (we węgierskim znaczy idol, bałwan :). Nitrome (dyskusja) 17:04, 10 sie 2010 (CEST)[odpowiedz]

  • Język węgierski na początku XIX wieku doznał znacznej reformy. Zostało wówczas dodanych blisko 10.000 nowych słów utworzonych na podstawie tradycyjnych ugrofińskich rdzeni, dzięki czemu zdołano zachować pierwotny i „nieskażony” charakter języka. Oprócz tego w tym czasie powstała specjalna instytucja miała jakąś nazwę? której zadaniem była dbałość o jego dalszą czystość i ciągłe tworzenie węgierskich odpowiedników słów międzynarodowych, takich jak np. rendőrség – policja, szálloda – hotel, számítógép – komputer czy étterem – restauracja. To już wtedy były komputery? Puryzm językowy. Węgrzy często tłumaczą dosłownie na węgierski słowa pochodzące z angielskiego, greki czy też łaciny, w innych językach istniejące praktycznie bez zmian – lub też znajdują własne określenia dla takich pojęć. Föld – Ziemia, rajz – rysunek → földrajz – geografia. Rajz wygląda na germanizm (np. rajzbret), osobliwy byłby to przejaw puryzmu.

Łączenie końcówek

[edytuj kod]

pol.: w domu - w domach - w moim domu - w moich domach

węg.: ház - ház-ak-ban - ház-am-ban - ház-aim-ban

fiń.: talo - talo-i-ssa - talo-ssa-ni - talo-i-ssa-ni

Nie znam żadnego z tych języków, ale czy nie powinno być w pierwszej kolumnie: ház-ban i talo-ssa ?

Powinno. Już poprawione. Nemcsakhanemis (dyskusja) 04:48, 24 cze 2014 (CEST)[odpowiedz]

Wymowa

[edytuj kod]

witam, w artykule jest podana wymowa "gy" jako zmiękczonego "di". według mnie wymowa "gy" jest bardziej zbliżona do "dź" (Imre Nagy - Imre Nodź, Magyar - Modzior)

Bo tak jest, "gy" jest bliższe "dź" (choć nie identyczne). Artykuł opiera się na przybliżonym opisie przeznaczonym dla uczących się (z rozmówek Wiedzy Powszechnej albo innej publikacji wykorzystującej ten sam opis), który stara się maksymalnie uczulać na różnice względem wymowy polskiej, stąd używa "di". Nemcsakhanemis (dyskusja) 06:09, 24 cze 2014 (CEST)[odpowiedz]

to może lepiej dać transkrypcję IPA niż zgadywanki dź czy di (a zdaje się ani jedno ani drugie). I rozmówki nie są źródłem encyklopedycznym. Donatus Polonorum (dyskusja) 20:26, 2 sie 2020 (CEST)[odpowiedz]

Zapożyczenia

[edytuj kod]

witam, w tabelce z zapożyczeniami z języka słowiańskiego jest podany przykład kiełbasy (kolbász). Z tego co wiem to właśnie Słowianie przejęli od Węgrów to słowo a nie odwrotnie. nie mogę tego poprzeć żadnym źródłem, więc na razie zostawiam to tak jak jest, ale jeżeli ktoś by mógł to sprawdzić, to byłoby dobrze.

Piros : vörös

[edytuj kod]

Jeśli prawdą jest, że w języku węgierskim nie ma jednego odpowiednika pol. czerwony = ang. red, to jak wyjaśnić, że na hu wiki nie ma w ogóle hasła piros, i następuje przekierowanie do vörös? Zresztą każdy może sprawdzić: http://hu.wikipedia.org/wiki/Piros

Sugerując się węg. wiki, można więc wyciągnąć wniosek, że albo słowa te albo są synonimami, albo różnica ich znaczenia dziś zatarła się, albo wreszcie piros uznawany jest za jeden z odcieni vörös.

Kolor jest ten sam. Uzus jest inny. Po polsku policzki mogą być "rumiane", a włosy "rude", ale nigdy odwrotnie. Lis jest "rudy", rydz jest "rudy" (czyli w dawnej polszczyźnie "rydzy", stąd jego nazwa), ale cegła jest "ceglasta", nie "ruda" i nie "rumiana". Węgrzy mają podobnie, tylko na większą skalę - pewne rzeczy po prostu są w kolorze "piros", a inne w "vörös". Istnieją oczywiście obiekty nieuregulowane uzusem, na które każde określenie jest dobre i każdy mówi jak chce - tak jest np. z tytułowym parasolem z powieści "Parasol św. Piotra" (czego polski przekład niestety nie oddaje). Nemcsakhanemis (dyskusja) 06:24, 24 cze 2014 (CEST)[odpowiedz]

Dwuznak (?) cz

[edytuj kod]

Zdaje się, że występuje w niektórych nazwiskach np. Rakoczy (Rákóczi) i innych nazwach pochodzenia obcego, zwłaszcza słowiańskiego, przy czym jest wymawiany jak polskie cz, czyli jest to właśnie dwuznak (wariant cs z punktu widzenia węgierskiej wymowy). Jednak nie jest wymieniony ani w alfabecie ani w wymowie z pozostałymi dwuznakami co sugeruje, że nie ma czegoś takiego i należy czytać osobno głoski c i z. Ciekawy czy jest to możliwe w węgierskim? Albo w ogóle w jakimkolwiek języku? Nie zaszkodzi jednak zapytać. wtb@poczta.onet.pl g.20:36 4 sierpnia 2015r. CEST

Odp.:

Wg. niemieckiej wersji artykułu do starych nazwisk węgierskich nie stosuje się współczesnych zasad zapisu, tylko pisownię historyczną - stąd nieobecne w jęz. węgierskim litery (np. "w", "y" poza dwuznakami), dwuznaki (np. "th", "cz"), dyftongi (?) (np. "aa", "eö"):

Beispiele
Name Aussprache wie
Madách Madács
Széchenyi Szécsényi
Batthyány Battyányi
Thököly Tököli
Weöres Vörös
Eötvös Ötvös
Cházár Császár
Czukor Cukor
Gaál Gál
Veér Vér
Soós Sós
Thewrewk rök

//Ein Extrembeispiel ist der Name Dessewffy, der wie Dezsőfi ausgesprochen wird.//

Przysłówki

[edytuj kod]

W artykule nie ma ani słowem o przysłówkach w języku węgierskim. Wobec tego nasuwają się pytania, czy są, a jeśli nie ma, co je zastępuje i jak się wyraża pojęcia przysłówkowe. Z czego wynika ewentualny brak przysłówków w języku węgierskim? Maciek.Wikipedysta (dyskusja) 13:23, 18 mar 2018 (CET)[odpowiedz]

Źródła, przypisy

[edytuj kod]

Szkoda, że tak mało przypisów, tak mało źródeł polskojęycznych! 74Ryszard (dyskusja) 19:42, 1 gru 2023 (CET)[odpowiedz]