Diabli Kamień (Szczyrzyc)

Diabli Kamień^[1] lub Diabelski Kamień^[2] – potężny głaz (ławica piaskowca), znajdujący się u wschodnich podnóży góry Grodzisko w Beskidzie Wyspowym w województwie małopolskim. Różne informacje co do jego lokalizacji wynikają z faktu, że obecnie przez miejsce to przebiega granica między Krzesławicami, a Poznachowicami Górnymi (powiat myślenicki), a także 160 m dalej granica Pogorzan, około 280 m granica wsi Góra Świętego Jana, a w odległości około 1 km granica Szczyrzyca (powiat limanowski)^[1].

Znajduje się blisko (5 min. marszu) drogi łączącej Raciechowice ze Szczyrzycem – na wzgórzu – na granicy lasu z polami uprawnymi^[3]. Jest pomnikiem przyrody nieożywionej. Położony jest na wysokości około 325 m n.p.m., ma 65 m długości, 12 m szerokości i 17–25 m wysokości. Od zachodniej strony ma wysoką, znacznie wychyloną od pionu ścianę, pod którą można schronić się w czasie deszczu. Nie jest jednolitą bryłą – posiada liczne wnęki, wyżłobienia, spękania, a na szczycie niewielkie wgłębienia, w których gromadzi się woda po deszczu. Szczyt, na który da się wejść od południowej strony, zwieńczony jest metalowym, zabetonowanym krzyżem. Również w pobliżu Diablego Kamienia, na polu po jego zachodniej stronie stoi duży drewniany krzyż^[2].

Zbudowany jest ze średnio i gruboziarnistych piaskowców ciężkowickich przegradzających pstre łupki będące bardziej podatne na wietrzenie. Według Mieczysława Klimaszewskiego Diabli Kamień został odcięty od strony południowej i północnej przez potoki, zaś od strony wschodniej i zachodniej został wypreparowany z otaczających go łupków przez denudację. Reszta dokonała się w wyniku wietrzenia^[4].

Diabli Kamień był i jest popularnym celem turystycznym. O jego dużej atrakcyjności stanowił nie tylko sam kamień, ale również fakt, że od 1810 do 1995 r. w pustelni obok niego mieszkali pustelnicy z klasztoru cystersów w Szczyrzycu. Łącznie było ich 13. Ostatni, Zygmunt Młynek, mieszkał w niewielkiej pustelni o wymiarach ok. 2 × 2,5 m, na placyku pod wschodnią ścianą kamienia. Spał w otwartej trumnie, hodował pszczoły, kozy, zajmował się malarstwem i rzeźbą. Otoczył pustelnię siatką, wybetonował podwórze. Obok jego pustelni stała niewielka kaplica pod wezwaniem Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej i szopka dla kóz. Pod lasem znajduje się jeszcze kaplica św. Benedykta. Musiał się wyprowadzić z powodu konfliktu z właścicielką terenu, która żądała od niego ponoć niebotycznej sumy za dzierżawę, pobierała też opłaty od turystów. W drugiej połowie lat 90. XX wieku próbowała w pustelni zamieszkać zakonnica, ale również musiała zrezygnować z powodu konfliktu z właścicielką^[3].

Diabli Kamień znajduje się w Krzesławicach na przysiółku Smykań w gminie Raciechowice. Jednak we wszystkich dotychczasowych przewodnikach kamień ten kojarzony był z miejscowością Szczyrzyc w gminie Jodłownik, zapewne dlatego, że pustelnik związany był z klasztorem w Szczyrzycu^[3]. Od czasu wyprowadzenia się pustelnika kapliczka i pustelnia znajdujące się na prywatnym terenie niszczeją. Gminy Raciechowice i Jodłownik czynią starania o przejęcie terenu, by móc właściwie konserwować te obiekty. Wszystko to są obiekty drewniane, wybudowane w 1886 staraniem pustelnika Antoniego Rapa. Prowadzi obok nich małopolski szlak architektury drewnianej^[2].

Z kamieniem związana jest legenda, według której diabeł nie mogąc ścierpieć istniejącego w Szczyrzycu klasztoru nawracającego ludzi od grzechu, porwał wielki kamień, by go zrzucić na klasztor. Było to w 1234 r. Jednak modlitwy zakonników i dźwięk bijących na Anioł Pański dzwonów klasztoru sprawiły, że diabeł stracił moc. Nie mogąc unieść kamienia, upuścił go w lesie, 3 km przed klasztorem. Na ścianach kamienia można podobno dostrzec pięć wgłębień od palców diabła^[3].

Asumptem do powstania legendy były zapewne także fragmenty meteorytu do dziś przechowywane w klasztorze.

 Zobacz więcej w artykule Opactwo Cystersów w Szczyrzycu, w sekcji Legenda.

– ze Szczyrzyca przez Pogorzany obok Diablego Kamienia na grzbiet łączący Ciecień z Grodziskiem.

• 
  Przechylona ściana głazu
• 
  Szczyt głazu
• 
  Pustelnia
• 
  Kapliczka przy Diablim Kamieniu
• 
  Ściana zachodnia
• 
  Widok od północy
• 
  Widok od południa

Wysokość ścian wspinaczkowych przekracza 12 m. 12 dróg wspinaczkowych zostało w pełni ubezpieczonych (większość z nich jest sztuczna), na pozostałych wspinaczka tradycyjna lub bouldering. W sumie jest 35 dróg, większość trudnych (VI do VI.4+w skali polskiej lub 5 do 7c w skali francuskiej). Skała znajduje się na terenie prywatnym i wspinaczka możliwa tylko po uzgodnieniu z właścicielką terenu^[5].

Zobacz multimedia związane z tematem: Diabli Kamień (Szczyrzyc)