Chrząszczyce
50°36′44″N 17°53′41″E/50,612222 17,894722| wieś | |
 Panorama wsi od południa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
578[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
46-060[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OPO |
| SIMC |
0502457 |
Położenie na mapie gminy Prószków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opolskiego  | |
| 50°36′44″N 17°53′41″E/50,612222 17,894722[1]
| |
Chrząszczyce (dodatkowa nazwa w j. niem. Chrzumczütz, wcześniej Chrzumbzüz[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Prószków.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Topograficzny słownik Prus z 1835 roku notuje wieś pod polską nazwą Chrzumczyc, a także zgermanizowaną Chrzumczütz[5].
Ze względu na polskie pochodzenie nazwy, w okresie władzy NSDAP w latach 1933-1945 administracja zmieniła nazwę miejscowości na nową, ideowo poprawną – Schönkirch[6]
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś znana już przed 1260 rokiem. W tym roku pierwsza wzmianka o kościele parafialnym pw. św. Stanisława. W XIII wieku oprócz kościoła we wsi wzniesiono także obronny dwór.
Prawie cała wieś i kościół spaliły się w pożarze w 1814.
Urodził się tu Edward Paweł Frankiewicz− polski franciszkanin, filozof, historyk, publicysta, więzień obozu koncentracyjnego w Dachau.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[7]:
- zespół kościoła par. pw. MB Szkaplerznej:
- kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej, z l. 1920-1921, zachowując jednak jako kaplicę pierwotne gotyckie prezbiterium starej świątyni z XIV w. W kościele znajduje się kamienna, rzeźbiona romańska chrzcielnica z ok. XII wieku. W byłym prezbiterium zachował się barokowy ołtarz z pierwszej połowy XVII wieku z obrazem z 1820 r.
- cmentarz kościelny
- polska szkoła parafialna, z l. 1834-1837
- szkoła niemiecka, z 1880 r.
- ogrodzenie cmentarza z bramkami.
Inne zabytki:
- kamienna rzeźba przedstawiająca św. Jana Nepomucena, pochodząca z przełomu XVIII/XIX wieku
- grodzisko powstałe z ruin dworu obronnego z XIII w.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16795
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 160 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ red. Andrzej Hanich: Quellen zur Geschichte von Proskau. Źródła do dziejów Prószkowa. Opole: Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Parafia Rzymskokatolicka św. Jerzego w Prószkowie, Urząd Miasta i Gminy w Prószkowie, 2012, s. 462. ISBN 978-83-7126-283-8.
- ↑ J.G. Muller 1835 ↓, s. 559.
- ↑ Schönkirch w niemieckim spisie wsi na Śląsku.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 101.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- J.C. Muller: Bollständiges geographisch-statistisch-topographisches Wörterbuch des preußischen Staates Erster band A-E. Erfurt: J.E. Muller Buchhandlung, 1835.
- Z. Bereszyński, Niezwykła chrząszczycka chrzcielnica. Gazeta Wyborcza Opole, 30 VI 2008 r.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Chrząszczyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 653.
[1].
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osada | |
| Integralne części wsi |
|
