Chauna

	Chauna
	Illiger, 1811
	; Przedstawiciel rodzaju – skrzydłoszpon obrożny (C. torquata)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	blaszkodziobe
Rodzina	skrzydłoszpony
Rodzaj	Chauna
	Typ nomenklatoryczny
	Parra chavaria Linnaeus, 1766
Synonimy
	Chaja Oken, 1816; Opistolophus Vieillot, 1816; Opistholophus Vieillot, 1816; Opistolopus Vieillot, 1816; Chaussa Vieillot, 1818; Chaima Edward Griffith, 1829.; Ischyrornis Reichenbach, 1852; Ischyornis Bonaparte, 1854;
	Chaja Oken, 1816; Opistolophus Vieillot, 1816; Opistholophus Vieillot, 1816; Opistolopus Vieillot, 1816; Chaussa Vieillot, 1818; Chaima Edward Griffith, 1829.; Ischyrornis Reichenbach, 1852; Ischyornis Bonaparte, 1854;
Gatunki
	C. chavaria; C. torquata;
	C. chavaria; C. torquata;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Chauna – rodzaj ptaków z rodziny skrzydłoszponów (Anhimidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej^[11].

Morfologia

Długość ciała 76–95 cm, masa ciała 2700–4400 g^[12].

Systematyka

Etymologia

Chauna (Chaussa, Chaima): gr. χαυνος khaunos – gąbczasty; odnosi się to do komórek lub worków powietrznych znajdujących się pod skórą skrzydłoszponów^[13].
Chaja: guar. Chaghâ lub Chahâ – skrzydłoszpon czarnoszyi^[14]. Gatunek typowy: Chaja torquata Oken, 1816 = Parra chavaria Linnaeus, 1766.
Opistolophus (Opistholophus, Opistolopus): gr. οπισθε opisthe – tył; λοφος lophos – grzebień, pióropusz^[15]. Gatunek typowy: Parra chavaria Linnaeus, 1766.
Ischyrornis (Ischyornis): gr. ισχυρος iskhuros – silny, mocny; ορνις ornis, ορνιθος ornithos – ptak^[16]. Gatunek typowy: Chauna derbiana G.R. Gray, 1845 = Parra chavaria Linnaeus, 1766.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[17]:

Chauna chavaria – skrzydłoszpon czarnoszyi
Chauna torquata – skrzydłoszpon obrożny

Przypisy

↑ Chauna, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 253. (łac.).
↑ L. Oken: Lehrbuch der Naturgeschichte. T. 3: Zoologie. Cz. 2: Fleischthiere. Jena: August Schmid und Comp., 1816, s. 639. (niem.).
↑ Vieillot 1816 ↓, s. 60.
↑ Vieillot 1816 ↓, s. 70.
↑ L.J.P. Vieillot: Nouveau dictionnaire d’histoire naturelle, appliquée aux arts, à l’agriculture, à l’économie rurale et domestique, à la médecine, etc. Par une société de naturalistes et d’agriculteurs. T. 6. Paris: Chez Deterville, 1816, s. 206. (fr.).
↑ L.J.P. Vieillot: Nouveau dictionnaire d’histoire naturelle, appliquée aux arts, à l’agriculture, à l’économie rurale et domestique, à la médecine, etc. Par une société de naturalistes et d’agriculteurs. T. 24. Paris: Chez Deterville, 1818, s. 94. (fr.).
↑ E. Griffith: The fifth Order of Birds, Waders, Grallæ, Lin. Echassiers, Cuv.. W: G. Cuvier: The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 8. London: Printed for G.B. Whittaker, 1829, s. 398. (ang.).
↑ H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. xxi. (niem.).
↑ Ch.-L. Bonaparte. Conspectus systematis ornithologie. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Quatrième Série. 1, s. 141, 1854. (fr.).
↑ F. Gill & D.Donsker: Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List: Version 8.1. [dostęp 2018-03-30]. (ang.).
↑ C. Carboneras: Family Anhimidae (Screamers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 535. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Chauna [dostęp 2018-03-30] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Chaja [dostęp 2018-03-30] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Opistolophus [dostęp 2018-03-30] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Ischyrornis [dostęp 2018-03-30] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Anhimidae Stejneger, 1885 – skrzydłoszpony - Screamers (wersja: 2015-02-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-03-30].

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 1–70. (fr.).

[itis-1] Chauna, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Illiger-2] J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 253. (łac.).

[Oken-3] L. Oken: Lehrbuch der Naturgeschichte. T. 3: Zoologie. Cz. 2: Fleischthiere. Jena: August Schmid und Comp., 1816, s. 639. (niem.).

[CITEREFVieillot1816[https://books.google.pl/books?id=7956vKjvTpYC&hl=pl&pg=PA60#v=onepage&q&f=false_60]-4] Vieillot 1816 ↓, s. 60.

[CITEREFVieillot1816[https://books.google.pl/books?id=7956vKjvTpYC&hl=pl&pg=PA70#v=onepage&q&f=false_70]-5] Vieillot 1816 ↓, s. 70.

[Vieillot1816-6] L.J.P. Vieillot: Nouveau dictionnaire d’histoire naturelle, appliquée aux arts, à l’agriculture, à l’économie rurale et domestique, à la médecine, etc. Par une société de naturalistes et d’agriculteurs. T. 6. Paris: Chez Deterville, 1816, s. 206. (fr.).

[Vieillot1818-7] L.J.P. Vieillot: Nouveau dictionnaire d’histoire naturelle, appliquée aux arts, à l’agriculture, à l’économie rurale et domestique, à la médecine, etc. Par une société de naturalistes et d’agriculteurs. T. 24. Paris: Chez Deterville, 1818, s. 94. (fr.).

[Griffith-8] E. Griffith: The fifth Order of Birds, Waders, Grallæ, Lin. Echassiers, Cuv.. W: G. Cuvier: The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 8. London: Printed for G.B. Whittaker, 1829, s. 398. (ang.).

[Reichenbach-9] H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. xxi. (niem.).

[Bonaparte-10] Ch.-L. Bonaparte. Conspectus systematis ornithologie. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Quatrième Série. 1, s. 141, 1854. (fr.).

[Gill&Donsker-11] F. Gill & D.Donsker: Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List: Version 8.1. [dostęp 2018-03-30]. (ang.).

[hbw1-12] C. Carboneras: Family Anhimidae (Screamers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 535. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).

[13] The Key to Scientific Names ↓, Chauna [dostęp 2018-03-30] .

[14] The Key to Scientific Names ↓, Chaja [dostęp 2018-03-30] .

[15] The Key to Scientific Names ↓, Opistolophus [dostęp 2018-03-30] .

[16] The Key to Scientific Names ↓, Ischyrornis [dostęp 2018-03-30] .

[Mielczarek&Kuziemko-17] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Anhimidae Stejneger, 1885 – skrzydłoszpony - Screamers (wersja: 2015-02-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-03-30].

[1]