Carl Rosa
| |
| Imię i nazwisko |
Karl Nikolaus August Rose |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
22 marca 1842 |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
30 kwietnia 1889 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Carl Rosa, właśc. Karl Nikolaus August Rose[1][2] (ur. 22 marca 1842 w Hamburgu, zm. 30 kwietnia 1889 w Paryżu[1][2]) – brytyjski skrzypek, dyrygent i impresario operowy pochodzenia niemieckiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był cudownym dzieckiem, jako 12-latek koncertował w Niemczech, Danii i Wielkiej Brytanii[1][2]. W latach 1859–1863 odbył studia muzyczne w Lipsku i Paryżu[1]. Od 1863 do 1865 roku był koncertmistrzem w Hamburgu[1][2]. W 1866 roku dał koncert solowy w Crystal Palace w Londynie[1][2]. Następnie wyjechał na tournée po Stanach Zjednoczonych, gdzie poznał śpiewaczkę Euphrosyne Parepę (1836–1874), którą poślubił w 1867 roku[1][2]. Wspólnie z żoną założył trupę Parepa-Rosa Opera Company, z którą w latach 1869–1872 koncertował w Ameryce[1]. Po powrocie ze Stanów Zjednoczonych osiadł w Londynie[1][2]. Po śmierci żony założył Carl Rosa Opera Company, z którą wystąpił po raz pierwszy w 1875 roku, wystawiając Wesele Figara W.A. Mozarta w londyńskim Princess’s Theatre[1]. Od 1883 roku regularnie występował w Theatre Royal przy Drury Lane[2].
Promował młodych śpiewaków i twórczość operową angielskich kompozytorów, m.in. Charlesa Villiersa Stanforda[1]. Poprowadził angielskie premiery oper Richarda Wagnera Holender tułacz (1876), Lohengrin (1880) i Tannhäuser (1882), Mignon Ambroise’a Thomasa (1880) i Aidy Giuseppe Verdiego (1880)[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 457. ISBN 978-83-224-0837-7.
- ↑ a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3048. ISBN 0-02-865530-3.