Bitwa w cieśninie Fehmarn
wojna duńsko-szwedzka (1643–1645) w ramach wojny trzydziestoletniej | |||
Bitwa w cieśninie Fehmarn | |||
Czas |
13 października 1644 | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Wynik |
zwycięstwo Szwedów i Holendrów | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Morza Bałtyckiego | |||
54°40′24,6″N 11°02′08,4″E/54,673500 11,035667 |
Bitwa w cieśninie Fehmarn – bitwa morska podczas wojny duńsko-szwedzkiej 1643–1645 stoczona 13 października 1644 niedaleko wyspy Fehmarn, zakończona klęską eskadry duńskiej.
Wojna duńsko-szwedzka (1643–1645) była częścią ogólnoeuropejskich zmagań wojny trzydziestoletniej; w jej trakcie dochodziło do kilku starć na morzu. W lipcu, w bitwie w Zatoce Kilońskiej, flota szwedzka szczęśliwie uniknęła zagłady i schroniła się w portach. Duńczycy osiągnęli panowanie na morzu, ale po dwóch miesiącach, gdy nie napotkali przeciwnika, pozostawili do strzeżenia dostępu do wysp duńskich jedynie 17 okrętów pod dowództwem admirała Prosa Munda[1].
Przeciw nim wyruszyła dowodzona przez admirała (niedawnego generała majora) Wrangla flota szwedzko-holenderska licząca 42 jednostki, która 11 października rozpoczęła pozorowanie desantu na wyspie Lolland[1]. Adm. Mund pojawił się ze swoją eskadrą i ufając dobremu wyszkoleniu swych załóg, podjął akcję mimo przeważających sił przeciwnika. Planował uderzyć ogniem artyleryjskim na skrzydło wroga[2], nie wdając się w walkę abordażową[1]. Po sześciu godzinach zaciętej walki, tylko trzy duńskie galeony zdołały ujść. Dziewięć zostało zdobytych w walce wręcz, trzy – zatopione ogniem działowym, a dwa rozbiły się o brzeg Lollandu[1]. Admirał Mund zginął na pokładzie swego okrętu flagowego „Patienta”, a jego zastępca, dowodzący z pokładu „Stormana” wadm. Corfitz Ulfeldt[2], stracił nogę i zmarł trzy dni po bitwie. Duńczycy stracili ponadto około tysiąca jeńców[3].
Bitwa w cieśninie Fehmarn była jedną z najkrwawszych bitew na Bałtyku w XVII w.[1] Odznaczył się w niej dowodzący okrętem „Regina” późniejszy wielki admirał francuski Abraham Duquesne, który jak wielu francuskich hugenotów służył w marynarce szwedzkiej[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Bitwa w cieśninie Fehmarn. W: Edmund Kosiarz: Wojny na Bałtyku, X-XIX w.. Gdański: Wydawnictwo Morskie, 1978, s. 194-196.
- ↑ a b c Paweł Piotr Wieczorkiewicz: Historia wojen morskich, t.1. Londyn: Wydawnictwo Puls, 1995, s. 108. ISBN 1-85917-030-7.
- ↑ Roger Charles Anderson: Naval wars in the Baltic 1559–1850. London: C. Gilbert-Wood, 1910, s. 63-64.