Przejdź do zawartości

Bajsaphis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Bajsaphididae)
Bajsaphis
Shaposhnikov, 1985
Okres istnienia: kreda wczesna
145/100.5
145/100.5
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

piersiodziobe

Infrarząd

mszyce

Nadrodzina

mszyce właściwe

Rodzina

Bajsaphididae
Homan, Żyła et Węgierek, 2015

Rodzaj

Bajsaphis

Typ nomenklatoryczny

Bajsaphis kononovae Shaposhnikov, 1985

Bajsaphis – wymarły rodzaj owadów z rzędu pluskwiaków i infrarzędu mszyc. Jedyny z monotypowej rodziny Bajsaphididae.

Mszyce o przysadzistym ciele długości od 1,3 do 2,3 mm. Głowa zaopatrzona była w szwy boczne i długie, smukłe czułki przekraczające połowę długości ciała. Czułki te budowało siedem członów o powierzchni urzeźbionej poprzecznymi żeberkami. Człony trzeci i ostatni były wydłużonego kształtu (trzeci od 6,5 do 9,5 raza dłuższy niż szeroki). Człony czwarty, piąty i szósty były zwężone ku nasadom i rozszerzone ku szczytom. Narządy węchowe czułków zwane rynariami wtórnymi miały nieco elipsoidalny kształt i rozmieszczone były na spodzie czułków w licznych poprzecznych rządkach. Śródtułów miał lekko wypukłą przednią krawędź tarczki i prostą przednią krawędź śródpiersia. Skrzydła miały spiczastą pterostygmę o długości od 3 do 3,5 raza większej od szerokości. Przednie żyłki kubitalne CuA1 i CuA2 miały odrębne nasady, a ta pierwsza była 2,5 raza dłuższa od tej drugiej. Żyłka medialna odchodziła od wspólnego pnia u nasady pterostygmy i rozwidlała się za wysokością nasady sektora radialnego na gałęzie M1+2 i M3+4; ta pierwsza rozwidlała się dalej na gałęzie M1 i M2, wskutek czego żyłka medialna kończyła się trzema szeroko rozstawionymi gałęziami. Nasada sektora radialnego znajdowała się w połowie długości pterostygmy. Odnóża tylnej pary miały golenie dłuższe niż ⅓ długości ciała, ale krótsze niż czułki. Syfony były porowate. Płytka analna miała postać dwupłatową. Samicę charakteryzowało bardzo dobrze wykształcone pokładełko[1].

Rodzaj i gatunek typowy opisane zostały w 1985 roku przez Gieorgija Szaposznikowa[2]. W 2015 roku Agnieszka Homan, Dagmara Żyła i Piotr Węgierek opisali kolejne 4 gatunki oraz umieścili rodzaj w monotypowej rodzinie Bajsaphididae[1]. Wszystkie skamieniałości rodzaju odnaleziono w formacji Zaza, w miejscowości Bajsa na terenie rosyjskiej Buriacji[2][1]. Datowane są na wczesną kredę[1]. Nazwa rodzajowa pochodzi od nazwy miejscowości i łacińskiego -aphis, oznaczającego mszycę[2].

Do rodziny należą gatunki[1][3]:

  • Bajsaphis abbreviata Homan, Żyła & Węgierek, 2015
  • Bajsaphis cuspidata Homan, Żyła & Węgierek, 2015
  • Bajsaphis eredimata Homan, Żyła & Węgierek, 2015
  • Bajsaphis kononovae Shaposhnikov, 1985
  • Bajsaphis pulchra Homan, Żyła & Węgierek, 2015

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Agnieszka Homan, Dagmara Żyła, Piotr Węgierek. Bajsaphididae fam. nov., from the Lower Cretaceous of Baissa, Russia: A new family of aphids and its evolutionary significance. „Cretaceous Research”. 52, s. 357-367, 2014. DOI: 10.1016/j.cretres.2014.03.017. 
  2. a b c G.Ch. Shaposhnikov, The main features of the evolution of aphids, [w:] H. Szelęgiewicz (red.), Evolution and biosystematics of aphids, Polska Akademia Nauk, Instytut Zoologii, Proceedings of the International Aphidological Symposium at Jablonna, 5-11 April 1981, Wrocław: Ossolineum, 1985, s. 19-99.
  3. Colin Favret, David C. Eades: family †Bajsaphididae Homan, Zyla & Wegierek, 2015. [w:] Aphid Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2020-04-21].