Arthur Meulemans
Data i miejsce urodzenia |
19 maja 1884 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
29 czerwca 1966 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
Arthur Meulemans (ur. 19 maja 1884 w Aarschot, zm. 29 czerwca 1966 w Etterbeek)[1][2] – flamandzki kompozytor, dyrygent i pedagog; uważany za pierwszego reprezentanta flamandzkiego impresjonizmu[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W latach 1900–1906 studiował w Lemmensinstituut w Mechelen pod kierunkiem Oscara Depuydta (organy), Aloysa Desmeta (harmonia) i Edgara Tinela (kontrapunkt i fuga)[1][3]. Po ukończeniu studiów pozostał w Lemmensinstituut do 1912 jak wykładowca harmonii[2][3]. W latach 1916–1930 był dyrektorem założonej przez siebie szkoły śpiewu i gry na organach w Hasselt[1][3]. Następnie wyjechał do Brukseli, gdzie od 1930 był dyrygentem orkiestry symfonicznej brukselskiego radia. W 1942, wobec konfliktów z okupującymi Belgię nazistami, zrezygnował z tej funkcji i poświęcił się pracy kompozytorskiej[1][2][3].
Meulemans za swoją twórczość otrzymał wiele nagród, m.in. Karel Boury-prijs (za pieśni) przyznaną przez Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (1913), nagrodę (za symfonię) od Związku Kompozytorów Belgijskich (SABAM) (1947), Noordstar-Boerhave Prijs (1950) i Jef Denijn Prijs (1950) (za Serenata for carillon)[1][4] . W 1941 został członkiem, a w 1954 prezesem Académie Royale de Belgique w Brukseli[1]. W 1956 założona została w Antwerpii Fundacja Arthura Meulemansa, mająca na celu upowszechnianie jego utworów poprzez publikację partytur i wydawanie płyt[1][4] .
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Meulemans dość wcześnie odszedł od konserwatywnego niemieckiego romantyzmu preferowanego przez swojego mistrza Edgara Tinela i większość flamandzkich kompozytorów, zwracając się ku francuskiemu impresjonizmowi[3]. Równocześnie zachował twórczą indywidualność, zwłaszcza w opisowym charakterze niektórych symfonicznych utworów programowych, inspirowanych naturalizmem flamandzkich malarzy renesansu[4] . Ta programowość oparta na flamandzkiej tematyce oraz stosowana (pod wpływem Debussy’ego i Ravela) bogata i wielobarwna orkiestracja czynią z Meulemansa pierwszego flamandzkiego impresjonistę[1].
Skomponował ponad 100 utworów na orkiestrę, w tym 15 symfonii i około 20 koncertów. Pisał muzykę sceniczną (w tym 3 opery), muzykę religijną (11 mszy, 3 Te Deum, oratoria, kantaty, motety) oraz świeckie utwory chóralne, muzykę kameralną i utwory instrumentalne na fortepian, organy i carillon[3][1]. Popularność zyskał jego utwór religijny Sanguis Christi (1938), który co 5 lat jest wykonywany podczas Procesji Świętej Krwi w Brugii[1][4] .
Wybrane kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[1][4] )
Utwory sceniczne
[edytuj | edytuj kod]- Vikings, tragedia liryczna w 3 aktach, libretto E. Buskens, 1919, (wyst. Antwerpia, 1937)
- Adriaen Brouwer, opera w 3 aktach, libretto F. de Witt-Huberts, 1926, (wyst. Antwerpia, 1947)
- Egmont, dramat liryczny w 3 aktach, libretto J. van Rooy, 1944, (wyst. Antwerpia, 1960)
- Sanguis Christi, przedstawienie religijne, 1938, (wyst. Brugia, 1938)
Utwory orkiestrowe
[edytuj | edytuj kod]- 15 symfonii, m.in.:
- VI Zee-symphony z chórem, 1940
- X Psalmensymphony z chórem, 1943
- XII Rembrandtsymphony, 1950
- liczne szkice symfoniczne i suity, m.in.
- Meteorologisch Instituut, 1951
- Peter Bruegel Suite, 1952
- Hertog Jan van Brabant Suite, 1953
- około 20 koncertów, m.in.
- 2 koncerty wiolonczelowe, 1920, 1944
- 2 koncerty fortepianowe, 1941, 1956
- 3 koncerty skrzypcowe, 1942, 1946, 1950
- Koncert altówkowy, 1942
- Koncert harfowy, 1953
- Koncert na klawesyn lub fortepian, 1958
- Koncert organowy, 1958
Utwory kameralne
[edytuj | edytuj kod]- Kwintet fortepianowy
- 2 kwintety na instrumenty dęte blaszane
- 5 kwartetów smyczkowych
- 4 tria na instrumenty dęte
- 2 tria smyczkowe
- Trio fortepianowe
- sonaty na skrzypce, altówkę, wiolonczelę, fortepian
Utwory wokalne i wokalno-instrumentalne
[edytuj | edytuj kod]- De Kinkhooren der seizoenen na chór a cappella, 1952
- liczne pieśni solowe, w tym:
- kantaty
- motety
- msze
- oratoria, m.in.:
- Sacrum Mysterium, 1916
- Kinderen van deze tijd, 1957
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l Paja-Stach 2000 ↓, s. 220.
- ↑ a b c Corneel Mertens, Diana von Volborth-Danys: Meulemans, Arthur. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-29)]. via Oxford University Press. (ang.).
- ↑ a b c d e f Karolien Selhorst, Luc Leytens: Meulemans, Arthur. [w:] Studiecentrum Vlaamse Muziek [on-line]. [dostęp 2018-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-29)]. (niderl. • ang.).
- ↑ a b c d e Mertens 2004 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jadwiga Paja-Stach: Meulemans Arthur. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 6: M część biograficzna. Kraków: PWM, 2000. ISBN 83-224-0656-8. (pol.).
- Corneel Mertens: Meulemans, Arthur. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. M. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Arthur Meulemans w bazie AllMusic (ang.)
- Arthur Meulemans w bazie Discogs.com (ang.)
- Dyskografia Arthur Meulemans w bazie MusicBrainz (ang.)
- ISNI: 000000010884541X
- VIAF: 31989447
- LCCN: n86103480
- GND: 120905477
- BnF: 111204945
- SUDOC: 080218016
- SBN: DDSV205230
- NLA: 35999063
- NKC: jo20241227536
- DBNL: meul002
- NTA: 071737669
- CiNii: DA12923729
- Open Library: OL5389106A, OL1984206A
- PLWABN: 9810581570705606
- NUKAT: n2004045906
- J9U: 987007285101705171
- CONOR: 228889187
- LIH: LNB:C0nS;=Ba
- RISM: people/30072364