Andrzej Sarwa
Andrzej Juliusz Sarwa | |
Imię i nazwisko |
Andrzej Juliusz Sarwa |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Narodowość |
polska |
Język |
polski |
Dziedzina sztuki |
powieść historyczna, powieść gotycka, theological thriller, baśń, traktat eschatologiczny, leksykon |
Ważne dzieła | |
| |
Odznaczenia | |
| |
Strona internetowa |
Andrzej Juliusz Sarwa (ur. 12 kwietnia 1953 w Sandomierzu) – polski pisarz, poeta, tłumacz i dziennikarz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Debiutował 16 kwietnia 1975 trzema wierszami na antenie II programu Polskiego Radia w Warszawie[1][2]; debiut drukowany – wiersz Mój synek w almanachu „Pierwszy komunikat” (Sandomierz 1976). Jest laureatem I Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. ks. Jerzego Popiełuszki, Bydgoszcz 1992 – wyróżnienie w dziedzinie prozy.
W 1990 został członkiem Stowarzyszenia Autorów Polskich[3], w 1992 – Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, zaś od 1997 jest członkiem Związku Literatów Polskich.
Był członkiem kapituły Literackiej Nagrody Polskiej Literatury Grozy im. Stefana Grabińskiego.
Był mężem Elżbiety Sarwy, założycielki i wieloletniej dyrektor i redaktor naczelnej Wydawnictwa Armoryka
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Dorobek twórczy Andrzeja Sarwy to ponad 250 publikacji książkowych (wliczając w to publikacje w antologiach i wydawnictwach zbiorowych) i około 1000 publikacji prasowych obejmuje kilka grup tematycznych. Są to: literatura piękna (poezja i proza), religioznawstwo i teologia ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień eschatologicznych, zagadnień dotyczących schizm i herezji, gnozy i demonologii, autorskie przekłady z języków obcych, w tym także starożytnych i średniowiecznych tekstów źródłowych historii i religii (korzystając z przekładów na języki nowożytne), poradniki z zakresu zielarstwa i poradniki dotyczące uprawy i wykorzystania roślin krajowych i egzotycznych, teksty dotyczące Sandomierza, tzw. sandomiriana w tym przewodniki turystyczne, oraz literatura popularna. Utwory Andrzeja Sarwy drukowało 30 wydawnictw w 15 miastach i 5 krajach, a były one tłumaczone na: angielski, turecki, rosyjski, ukraiński, hiszpański, niemiecki, francuski, japoński, włoski i czeski[4][5][6]
Ważniejsze publikacje (wybór)
[edytuj | edytuj kod]Literatura piękna
- Wieszczba krwawej głowy, Sandomierz 2017, ISBN 978-83-8064-436-6.
- Cmentarz Świętego Medarda, Sandomierz 2018, ISBN 978-83-8064-518-9.
- Tuman krwawej mgły, Sandomierz 2019, ISBN 978-83-8064-770-1.
- Syn Cienistej Strony, Sandomierz 2019, ISBN 978-83-8064-610-0.
- Tajemnica rodu Semberków, Sandomierz 2017, ISBN 978-83-8064-437-3.
- Barry. Opowiadania o psach, Sandomierz 2018, ISBN 978-83-8064-514-1.
- Opowieść o Halinie, córce Piotra z Krępy, Katowice 1991, ISBN 83-7030-081-2.
- Pąsowy liść klonu, Sandomierz 2012, ISBN 978-83-257-0374-5.
- Legendy i opowieści sandomierskie, Sandomierz 2005, ISBN 83-7300-525-0.
- Tam Lin i Królowa Elfów, Sandomierz 2013, ISBN 978-83-62661-88-6.
Religioznawstwo
- Rzeczy ostateczne człowieka i świata. Eschatologia Kościoła Wschodniego, Łódź 2003, ISBN 83-7229-052-0.
- Rzeczy ostateczne człowieka i świata. Eschatologia Islamu, Łódź 2003, ISBN 83-7229-053-9.
- Rzeczy ostateczne człowieka i świata. Eschatologia Zaratusztrianizmu, Sandomierz 2005, ISBN 83-60276-02-1.
- Syn zatracenia. Zaświaty w wierzeniach Kościołów tradycji katolickiej, Sandomierz 2010, ISBN 978-83-62173-57-0.
- Porwanie Kościoła. Rzeczy ostateczne człowieka i świata w wierzeniach Kościołów tradycji protestanckiej, Sandomierz 2013, ISBN 978-83-7950-010-9.
- Herezjarchowie i schizmatycy, Poznań 1991, ISBN 83-85100-49-0.
- Czciciele Ognia, Czasu i Szatana. Religie Iranu: zaratusztrianizm, zurwanizm, anahityzm, mitraizm, manicheizm, mazdakizm, mazdaznanizm, jazydyzm, Sandomierz 2008, ISBN 978-83-60276-63-1.
- Nie wszyscy pomrzemy. Kościoły orientalne: tradycja – historia – eschatologia, Sandomierz 2012, ISBN 978-83-62661-44-2.
- Opowieści czyśćcowe, Sandomierz 2008, ISBN 978-83-7300-936-3.
- Tajemna Księga oraz inne katarskie teksty sakralne, Sandomierz 1991, ISBN 978-83-62173-15-0.
Leksykony i poradniki
- Wielki leksykon roślin leczniczych, Warszawa 2001, ISBN 83-05-13159-9.
- Encyklopedia działkowca, Warszawa 2005, ISBN 83-05-13392-3.
- Wielka Księga Nalewek, Warszawa 2005, ISBN 83-05-13398-2.
- Lecznicze napitki, Warszawa 2005, ISBN 83-05-13398-2.
- Lecznicze przyprawy, Warszawa 2001, ISBN 83-05-13398-2.
- Szlachetne i dzikie drzewa i krzewy owocowe, Warszawa 1999, ISBN 83-05-13014-2.
- Mała encyklopedia doniczkowych roślin ozdobnych, Tarnów 1994, ISBN 83-85601-39-2.
- Tajemnice czterystu ziół, Tarnów 1995, ISBN 83-85601-65-1.
- Dalekowschodnie rośliny lecznicze w ogródku i na działce, Katowice 1992, ISBN 83-900304-8-9.
- Sad inny niż wszystkie, Katowice 1992, ISBN 83-900304-6-2.
- Egzotyczne rośliny użytkowe w domu i w ogrodzie, Warszawa 1989, ISBN 83-202-0777-0.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- 2015 r. został przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Małgorzatę Omilianowską uhonorowany odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej.
- 2017 r. został przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych uhonorowany Medalem „Pro Patria”.
- 2018 r. został przez Prezydenta R.P. Andrzeja Dudę odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[7].
- 2019 r. został przez Wicepremiera i Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego R.P. Piotra Glińskiego odznaczony Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
- 2020 r. został przez Prezydenta R.P. Andrzeja Dudę odznaczony Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości[8].
- 2020 r. został przez Rosyjski Związek Pisarzy uhonorowany medalem «Афанасий Фет 200 лет» ustanowionym z okazji 200-lecia urodzin Afanasija Feta[9].
- 2020 r. został przez Rosyjski Związek Pisarzy uhonorowany medalem «Иван Бунин 150 лет» ustanowionym z okazji 150-lecia urodzin Iwana Bunina[10].
- 2020 r. za dorobek twórczy został przez Rosyjski Związek Pisarzy odznaczony gwiazdą «Наследие» II stopnia[11].
- 2021 r. został przez Rosyjski Związek Pisarzy uhonorowany medalem «Федор Достоевский 200 лет» ustanowionym z okazji 200-lecia urodzin Fiodora Dostojewskiego[12].
- 2021 r. został przez Rosyjski Związek Pisarzy uhonorowany medalem «Николай Некрасов 200 лет» ustanowionym z okazji 200-lecia urodzin Nikołaja Niekrasowa[13].
- 2021 r. za dorobek twórczy został przez Rosyjski Związek Pisarzy odznaczony gwiazdą «Наследие» II stopnia[14].
- 2021 r. został przez JKW Oheneba Nana Kwame Obeng II., Głowę Królestwa Sefwi Obeng-Mim, Ghana przyjęty do Royal Order of the Golden Fire Dog i uhonorowany Gwiazdą Kawalerską tegoż Orderu[15].
- 2022 r. został przez JKW Oheneba Nana Kwame Obeng II., Głowę Królestwa Sefwi Obeng-Mim, uhonorowany Gwiazdą Komandorską Royal Order of the Golden Fire Dog[16].
- 2022 r. został przez JKW Nana Okofrobòúr Ababio II, władcę tradycyjnego królestwa Aszanti Akyem Hwidiem, Ghana przyjęty do Royal Order of the Golden Leopard i uhonorowany Krzyżem Kawalerskim tegoż Orderu[17].
- 2022 r. – za dorobek twórczy został przez Rosyjski Związek Pisarzy odznaczony gwiazdą «Наследие» II stopnia[18].
- 2022 r. został przez JKW Nana Agyemang Duah Katakyie III, suwerennego wodza tradycyjnego królestwa New Sawereso-Seinuah, Ghana przyjęty do Royal Order of the Tiger And Hawk jako Knight Commander i uhonorowany Medalem Komandorskim tegoż Orderu[19].
- 2022 r. został przez Ministerstwo Edukacji i Nauki odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej[20].
- 2022 r. został przez Prezydenta R.P. Andrzeja Dudę odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[21][22].
- 2024 r. przez JKW Oheneba Nana Kwame Obeng II., Głowę Królestwa Sefwi Obeng-Mim, został podniesiony do rangi Wielkiego Oficera (Kofo, Grand Officer) i uhonorowany Gwiazdą Wielkiego Oficera Royal Order of the Golden Fire Dog[23].
- 2024 r. przez JKW Księcia Ghariosa El Chemor of Ghassan Al-Nu’Man VIII został uhonorowany medalem JKW Księcia Sheikh Nassifa El Chemora (1945-2017) [24].
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1992 r. został laureatem I Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. ks. J. Popiełuszki w Bydgoszczy, wyróżnienie w dziedzinie prozy.
- 2011, 2012 i 2014 r. nominowany do tytułu Sandomierzanina Roku.
- 2015 r. otrzymał tytuł Sandomierzanin Roku.
- 2015 r. otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
- 2019 r. z rąk marszałka województwa Andrzeja Bętkowskiego i przewodniczącego Sejmiku Andrzeja Prusia otrzymał Świętokrzyską Nagrodę Kultury II stopnia.
- 2020 r. został nominowany do nagrody literackiej «Наследие» („Nasledije”) ustanowionej przez Rosyjski Związek Pisarzy wraz z Rosyjskim Domem Cesarskim pod osobistym patronatem Jej Cesarskiej Wysokości Wielkiej Księżny Marii Władymirowny Romanowej[25][26].
- 2020 r. został nominowany do rosyjskiej nagrody literackiej «Писатель года 2020» („Pisarz Roku 2020”) ustanowionej przez Rosyjski Związek Pisarzy[27]
- 2021 r. został nominowany do nagrody literackiej «Наследие» („Nasledije”) ustanowionej przez Rosyjski Związek Pisarzy wraz z Rosyjskim Domem Cesarskim pod osobistym patronatem Jej Cesarskiej Wysokości Wielkiej Księżny Marii Władymirowny Romanowej[28].
- 2021 r. został nominowany do rosyjskiej nagrody literackiej «Писатель года 2021» („Pisarz Roku 2021”) ustanowionej przez Rosyjski Związek Pisarzy[28].
- 2022 r. od Andy Beshear'a Gubernatora Kentucky (USA) otrzymał patent pułkownika Kentucky (Kentucky Colonel)[29] co uczyniło go członkiem elitarnej społeczności Pułkowników Kentucky (Honorable Order of Kentucky Colonels)[30] i w związku z tym wolno mu nosić Przypinkę pułkownika Kentucky.
- 2024 r. został członkiem The Royal Ghassanid Academy of Arts and Sciences z siedzibą w Bonn w Niemczech, z oddziałami w Libanie, Jordanii, Brazylii, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. [31].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Komitet do Spraw Radia i Telewizji. Polskie Radio i Telewizja, Zespół II, Warszawa ul. J.P. Woronicza nr 17, pieniężny przekaz pocztowy za: Honor. za aud. z dn. 16.IV.75. Radiowe debiuty poetyckie
- ↑ Dr Małgorzata Ogorzałek, Andrzej Sarwa. Twórczość i dokonania w 60. rocznicę urodzin, Sandomierz 2013, ISBN 978-83-60084-19-9, s. 80.
- ↑ Dr Małgorzata Ogorzałek, Andrzej Sarwa – dorobek i osiągnięcia w 40. rocznicę pracy twórczej, Sandomierz 2015, ISBN 978-83-60084-19-9, s. 11.
- ↑ Dr Małgorzata Ogorzałek, Andrzej Sarwa. Andrzej Sarwa – dorobek i osiągnięcia w 40. rocznicę pracy twórczej, Sandomierz 2015, ISBN 978-83-60084-25-0, s. 69–91.
- ↑ Jadwiga Góźdź (red), Współcześni pisarze polscy Oddziału Związku Literatów Polskich Oddział w Radomiu, Radom 2008, ISBN 978-83-927593-7-9, s. 13–14,
- ↑ ÇEKMECEMDEN ÇEVİRİLER. LEH EDEBIYATI'NDAN. KISA METINLER. DERLEYEN VE LEHÇE ASLINDAN ÇEVIREN: O. FIRAT BAŞ, Livera Yayınevi Tanıtım Tic. Ltd. Şti., Izmir 2023, ISBN 978-605-72160-2-1, s. 184.
- ↑ M.P. z 2018 r. poz. 788.
- ↑ Rzeczpospolita Polska, Legitymacja Nr 14-2020-15 MS, Warszawa, dnia 24 lutego 2020: Pan Andrzej Juliusz Sarwa odznaczony został Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości.
- ↑ Российский союз писателей: Свидетельство о праве ношения медали серия 5221 №19.
- ↑ Российский союз писателей: Свидетельство о праве ношения медали серия 1220 №422.
- ↑ Российский союз писателей: Удостоверение серия 2420 №26.
- ↑ Российский союз писателей: Свидетельство о праве ношения медали серия 1221 №166.
- ↑ Российский союз писателей: Свидетельство о праве ношения медали серия 5222 №14.
- ↑ Российский союз писателей: Удостоверение серия 2221 №23.
- ↑ Certificate # KG28122021 Royal House of Sefwi Obeng Mim. Dynastic Royal Order of the Golden Fire Dog nadający członkostwo Andrzejowi Sarwie podpisany przez JKW Oheneba Nana Kwame Obeng II i Kanclerza dra Christiana D. Boyda.
- ↑ Certificate # KCG03062022 Royal House of Sefwi Obeng Mim. Dynastic Royal Order of the Golden Fire Dog podpisany przez JKW Oheneba Nana Kwame Obeng II i Kanclerza dra Christiana D. Boyda.
- ↑ Certificate # 0040 Royal Order Of Golden Leopard Royal House Of Saaman Hene Of Ashanti Akyem Hwidiem I, z dnia 17.11.2022, nadający członkostwo Andrzejowi Sarwie podpisany przez JKW Aboafuohene Nana Kofrobòur Ababio II i Kanclerza Davi Samuela Valukas Lopes’a.
- ↑ Российский союз писателей: Свидетельство к награде «Наследие» серия 2222 №1018, предоставляющее право её ношения – odznaczenie nie zostało odebrane.
- ↑ Certificate No: ROTH 41-20221117 Royal Order of the Tiger And Hawk, z dnia 17.11. 2022, nadający członkostwo Andrzejowi Sarwie podpisany przez JKW Nana Agyemang Duah Katakyie III i Kanclerza Nana Agyei Kodie Barimah-Kyidomhene.
- ↑ Ministerstwo Edukacji i Nauki, Legitymacja Nr 178262, Warszawa, dnia 21 stycznia 2022 r.: Nadaje Panu Andrzejowi Sarwie urodzonemu dnia 12 kwietnia 1953 r. za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania Medal Komisji Edukacji Narodowej.
- ↑ M.P. z 2022 r. poz. 935.
- ↑ Pismo powiadamiające z Kancelarii Prezydenta BON.410.304.2022, z dnia 15 lipca 2022 podpisane przez Sekretarza Stanu.
- ↑ Certificate # KGOFD 08062024 Royal House of Sefwi Obeng Mim. Dynastic Royal Order of the Golden Fire Dog podpisany przez JKW Oheneba Nana Kwame Obeng II i Kanclerza dra Christiana D. Boyda.
- ↑ Patent The Sovereign Imperial & Royal House of Ghassan opatrzony złotą pieczęcią królewską i podpisany przez JKW Księcia Ghariosa El Chemor of Ghassan Al-Nu'Man VIII oraz Wielkiego Kanclerza
- ↑ Andrzej Sarwa – nominacja do rosyjskiej nagrody literackiej. – https://andrzej-sarwa.blogspot.com/2020/05/andrzej-sarwa-nominacja-do-rosyjskiej.html.
- ↑ Dyplom potwierdzający nominację, podpisany przez A.N. Zakatowa Szefa Kancelarii Jej Cesarskiej Wysokości Marii Władymirowny oraz skany powiadomień o nominacji Andrzeja Sarwy do rosyjskiej nagrody literackiej „Nasledije” – https://andrzej-sarwa.blogspot.com/2020/05/skany-powiadomien-o-nominacji-andrzeja.html.
- ↑ Dyplom potwierdzający nominację, podpisany przez Prezydenta Rosyjskiego Związku Pisarzy D.W. Krawczuka oraz skan powiadomienia o nominacji Andrzeja Sarwy do rosyjskiej nagrody literackiej – «Писатель года 2020» – https://andrzej-sarwa.blogspot.com/2021/02/zagraniczne-nominacje-odznaczenia.html.
- ↑ a b Rosyjskie nominacje 2021 – https://andrzej-sarwa.blogspot.com/2021/08/rosyjskie-nominacje.html.
- ↑ Patent pułkownikowski podpisany przez Pana Gubernatora Andy Besheara i Sekretarza Stanu Michaela G. Adamsa.
- ↑ Certyfikat: 2022 Membership Card. Be it known by these presents that Honorable Andrzej Sarwa # 515083Membership holds the Commission of Colonel on the State of the Governor of Kentucky in the Honorable Order of Kentucky Colonels Podpisał: Commanding General, okrągła złota tłoczona pieczęć.
- ↑ Dyplom wystawiony przez The Sovereign Imperial & Royal House of Ghassan opatrzony złotą pieczęcią królewską i podpisany przez członków Zarządu Akademii w tym Przewodniczącego The Royal Ghassanid Academy of Arts and Sciences – Prof. Dr. Thomasa Schirrmachera, PhD, ThD, JKW Księcia Ghariosa El Chemor of Ghassan Al-Nu’Man VIII, JKW Księcia Sheikh Selima El Chemor of Ghassan i Wielkiego Kanclerza C. D. Boyd, Księcia Quatana
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rogala S., Współczesne środowisko literackie Kielecczyzny. Słownik pisarzy i badaczy literatury, Kielce 1999, ISBN 83-86285-58-3.
- Dr Małgorzata Ogorzałek, Andrzej Sarwa. Twórczość i dokonania w 60. rocznicę urodzin, Sandomierz 2013, ISBN 978-83-60084-19-9 Katalog Biblioteki Narodowej (dostęp: 24 lipca 2016)
- Andrzej Cebula – redaktor, Dr Alfred Palla – teolog i biblista, Piotr Pawłowski – archiwista, Dr hab. Piotr Sobolewski – lekarz, Dariusz Fugiel – społecznik, Bogusław Kędziora – bibliofil, biznesmen, Szczepan Siudak – artysta rzeźbiarz, Dr Piotr Sławiński – historyk: O Andrzeju Sarwie z okazji 60. rocznicy urodzin: [w:] Sandomierska Strefa, Sierpień-Wrzesień 2013, Nr 8-9/2013, ISSN 2084-3275, s. 2–14, [1] (dostęp: 10 lipca 2019)
- Dr Małgorzata Ogorzałek, Andrzej Sarwa – dorobek i osiągnięcia w 40. rocznicę pracy twórczej, Sandomierz 2015, ISBN 978-83-60084-19-9 Katalog Biblioteki Narodowej (dostęp: 24 lipca 2016)
- Justyna Nowosielecka, Twórczość niebanalna i eksperymentalna Andrzeja Sarwy, praca magisterska napisana pod kierunkiem dr hab. prof. UR Kazimierza Maciąga, Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Filologiczny. Instytut Filologii Polskiej, Rzeszów 2013
- Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Legitymacja nr 9338, Warszawa, dnia 28 Maja 2015: Pan Andrzej Juliusz Sarwa otrzymuje odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
- Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją Nr 992/SU/17 z dnia 17.01.2017 r.wyróżnił Andrzeja Sarwę Medalem „Pro Patria”, Legitymacja Nr 5988/17
- Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, dnia 14 sierpnia 2018 r., s. 4.
- Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Legitymacja nr 3198, Warszawa, dnia 12 czerwca 2019: Pan Andrzej Juliusz Sarwa otrzymuje Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
- Rzeczpospolita Polska, Legitymacja Nr 14-2020-15 MS, Warszawa, dnia 24 lutego 2020: Pan Andrzej Juliusz Sarwa odznaczony został Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości.
- Skany powiadomień o nominacji Andrzeja Sarwy do rosyjskiej nagrody literackiej „Nasledije” – https://andrzej-sarwa.blogspot.com/2020/05/skany-powiadomien-o-nominacji-andrzeja.html
- Pełna informacja dotycząca Royal Order of the Golden Fire Dog, zasad działania i warunków członkostwa (ang.) – https://www.royalhousemim.org/armsorders_goldenfiredog
- Patent pułkownikowski podpisany przez Pana Gubernatora Andy Besheara i Sekretarza Stanu Michaela G. Adamsa.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Autorzy przewodników turystycznych
- Członkowie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich
- Członkowie Związku Literatów Polskich (III Rzeczpospolita)
- Ludzie urodzeni w Sandomierzu
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pro Patria
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Laureaci „Świętokrzyskiej Nagrody Kultury”
- Pisarze związani z Sandomierzem
- Polscy autorzy fantastyki
- Polscy autorzy horrorów
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy poeci
- Polscy prozaicy
- Polscy tłumacze literatury angielskojęzycznej
- Polscy tłumacze literatury rosyjskojęzycznej
- Polscy twórcy literatury dziecięcej i młodzieżowej
- Urodzeni w 1953