1573
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1573
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 6 stycznia – zwołano sejm konwokacyjny, na którym ustalono formę wolnej elekcji w systemie viritim.
- 28 stycznia – podpisano konfederację warszawską, w której szlachta wszystkich wyznań zadeklarowała tolerancję religijną.
- 7 marca – Iwan Fedorow założył we Lwowie pierwszą drukarnię.
- 5 kwietnia – w Warszawie otwarto pierwszy stały most, zaprojektowany przez Erazma z Zakroczymia (do dziś istnieje ulica Mostowa).
- 9 maja – we wsi Kamionek pod Warszawą zakończyło się zbieranie głosów w pierwszej w historii Polski wolnej elekcji.
- 11 maja – pod Warszawą, we wsi Kamionek, zakończyła się pierwsza wolna elekcja w Polsce. W elekcji wziął udział hiszpański poseł Pedro Fajardo. Interrex – prymas Jakub Uchański – ogłosił wybór francuskiego królewicza Henryka Walezjusza na króla Polski.
- 16 maja – przedstawiciele elekta Henryka Walezjusza zaprzysięgli „artykuły henrykowskie” i „pacta conventa”, po czym marszałek wielki koronny Jan Firlej obwołał go królem.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 25 stycznia – Japonia: Shingen Takeda pokonał Ieyasu Tokugawę w bitwie pod Mikatagaharą.
- 27 stycznia – Lagos w Portugalii otrzymało prawa miejskie.
- 11 lutego – wojny religijne hugenockie: wojska katolickie rozpoczęły oblężenie La Rochelle.
- 7 marca – Republika Wenecka zawarła traktat pokojowy z Turcją, na mocy którego Cypr przeszedł pod panowanie tureckie.
- 17 kwietnia – wojna osiemdziesięcioletnia: nierozstrzygnięta holendersko-hiszpańska bitwa morska pod Vlissingen.
- 26 czerwca – wojny religijne hugenockie: zakończyło się nieudane oblężenie La Rochelle przez wojska katolickie.
- 6 lipca – hiszpański konkwistador Jerónimo Luis de Cabrera założył w Wicekrólestwie Peru Córdobę, obecnie drugie co do wielkości miasto Argentyny.
- 11 października – wojna osiemdziesięcioletnia: zwycięstwo floty niderlandzkiej nad hiszpańską w zatoce Zuider Zee.
- 15 listopada – hiszpański konkwistador Juan de Garay założył miasto Santa Fe w Argentynie.
- 22 grudnia – założono Uniwersytet w Ołomuńcu.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 10 stycznia – Simon Marius, był niemieckim astronomem (zm. 1624).
- 18 stycznia – Ambrosius Bosschaert, flamandzki malarz martwych natur (zm. 1621).
- 12 marca – Agnieszka Jadwiga Anhalcka, księżna elektorowa Saksonii i księżna Schleswig-Holstein-Sonderburg (zm. 1616)
- 12 kwietnia – Krystyna z Holstein-Gottorp, królowa Szwecji (zm. 1625).
- 17 kwietnia – Maksymilian I, elektor Bawarii (zm. 1651)
- 19 maja – Henryk de Montpensier, książę de Montpensier i Par Francji, książę de Dombes, delfin Owernii (zm. 1608).
- 24 czerwca – Anna Sybilla cieszyńska, księżniczka cieszyńska z dynastii Piastów (zm. ok. 1602).
- 20 lipca – Morazzone (malarz), włoski malarz okresu późnego manieryzmu (zm. 1626).
- 28 lipca – Filip II szczeciński, książę szczeciński, syn Bogusława XIII z dynastii Gryfitów (zm. ok. 1618).
- 16 sierpnia – Anna Habsburżanka, królowa polska i szwedzka, pierwsza żona Zygmunta III Wazy (zm. 1598)
- 6 października – Henry Wriothesley, 3. hrabia Southampton, hrabia Southampton (zm. 1624)
- 7 października – William Laud, anglikański arcybiskup Canterbury (zm. 1645)
- 23 grudnia – Giovanni Battista Crespi, włoski malarz, rzeźbiarz, rytownik (zm. 1632).
- data dzienna nieznana:
- François-Annibal d’Estrées, francuski dyplomata i wojskowy, marszałek Francji (zm. 1670).
- Jadwiga Firlej, córka Elżbiety Zamoyskiej i wojewody bełskiego Stanisława Włodka (zm. 1609).
- Łazarz II Młodszy Henckel von Donnersmarck, baron i hrabia cesarstwa, pan Bytomia, Tarnowskich Gór i Bogumina (zm. 1664).
- Daniel Naborowski, polski poeta barokowy, dyplomata i tłumacz, wyznawca kalwinizmu (zm. 1640).
- Jan Pfister, rzeźbiarz (zm. 1642).
- Stanisław Łubieński, biskup płocki, podkanclerzy koronny, sekretarz królewski; brat Macieja (zm. 1640).
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 7 lutego – Jadwiga Jagiellonka, elektorowa brandenburska (ur. 1513)
- 13 maja – Takeda Shingen, japoński strateg (ur. 1521)
- 19 czerwca – Tomasz Woodhouse, angielski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. ?)
- 7 lipca – Jacopo Barozzi da Vignola, architekt włoski (ur. 1507)
- 7 listopada – Salomon Luria, rabin aszkenazyjski, znawca i komentator halachy i Talmudu (ur. 1510)
