Żukowski (herb szlachecki)

Herb Żukowski i jego odmiany

Żukowski (Walka, Sas pruski odmienny) – kaszubski herb szlachecki.

Herb występował przynajmniej w trzech wariantach. Opisy z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego^[1]:

Żukowski I (Walka, Sas pruski odmienny): W polu czerwonym półksiężyc złoty, nad nim miecz srebrny; po obu stronach rękojeści po gwieździe złotej. Klejnot: nad hełmem w koronie godło na ogonie pawim. Labry czerwone, podbite srebrem.

Żukowski Ia (Sas pruski odmienny): Inny klejnot - miecz na opak nad półksiężycem złotym, na ogonie pawim.

Żukowski II (Zukowski, Zuchowski, Walka odmienny, Sas pruski odmienny): Półksiężyc z twarzą, klejnot to sam ogon pawi.

Wariant pierwszy wymieniany przez Dachnowskiego (Herbarz szlachty Prus Królewskich, jest to pierwsza wzmianka) iNowego Siebmachera. Wariant Ia wzmiankowany przez Dachnowskiego. Wariant II wymieniany przez Ledebura (Pommersches Wappenbuch) i Nowego Siebmachera.

Rodzina o nazwisku odmiejscowym od Żukowa koło Nowej Cerkwi lub Żukówka koło Parchowa. Pierwsze wzmianki o rodzinie z Żukówka pochodzą z 1599 (Paweł, heretyk), kolejna z 1608 (Paweł i Wojciech, oraz Marcin, Michał, Maciej, ci ostatni to odrębni Żukowscy, biorący nazwisko od Żukówka). Żukowscy z Żukowa wzmiankowani po raz pierwszy w 1570 (trzech Żukowskich). Byli drobną szlachtą, z samego krańca Kaszub. Posiadali działy we wsiach Chwarzno (powiat kościerski), Kęsowo i Wlewsk. W połowie XVII wieku wymieniani jeszcze jako właściciele części we wsiach Malachin, Osowo oraz na Warmii. W XVIII oprócz gniazda posiadali także Stawiska koło Kościerzyny oraz Drzonowo i Zegartowice. Rodzina wydała kilku urzędników ziemskich niskiego szczebla i posłów.

Żukowski (Suckowski, Szuckowski, Zuchowski, Zukowski).

• Przemysław Pragert: Herbarz rodzin kaszubskich. T. 1. BiT, 2001, s. 122-123, 195-196. ISBN 83-919852-6-1, ISBN 978-83-919852-6-7.

• Herb Żukowski z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla