Przejdź do zawartości

Dom mieszkalny profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego (plac Inwalidów)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast tego użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
Dom mieszkalny profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego
Zabytek: nr rej. Gminna ewidencja zabytków - Kraków[1].
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

plac Inwalidów 4

Typ budynku

kamienica

Styl architektoniczny

modernizm art déco

Architekt

Ludwik Wojtyczko
Stefan Żeleński, Piotr Jurkiewicz (współpraca)

Inwestor

Uniwersytet Jagielloński

Rozpoczęcie budowy

1924

Ukończenie budowy

1926

Właściciel

Uniwersytet Jagielloński

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dom mieszkalny profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dom mieszkalny profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dom mieszkalny profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego”
Ziemia50°04′11,45″N 19°55′27,10″E/50,069847 19,924194

Dom mieszkalny profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy V przy placu Inwalidów 4, na Nowej Wsi.

Historia

Modernistyczny budynek ukończony został w 1926 roku. Był jedną z kilku kamienic wybudowanych w latach 20. XX wieku dla kadry profesorskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zaprojektowany został w stylu art déco przez Ludwika Wojtyczkę, we współpracy ze Stefanem Żeleńskim i Piotrem Jurkiewiczem.

Jest to trzypiętrowy budynek na rzucie prostokąta. Główna klatka schodowa doświetlona jest od góry świetlikiem, od strony podwórka znajduje się druga, zewnętrzna, przeznaczona początkowo dla służby. Elewacja ozdobiona jest sgraffitową dekoracją o geometryczno-roślinnych motywach[2].

W listopadzie 1939 roku, po zajęciu Krakowa przez hitlerowców, mieszkańcy kamienicy otrzymali nakaz eksmisji –ieli czterdzieści osiem godzin na opuszczenie lokali, pozwolono im zachować dobytek, gdyż pomieszczenia w budynku przeznaczono na biura[3]. W filmie Andrzeja Wajdy Człowiek z marmuru główny bohater Mateusz Birkut w jednej ze scen rozbija szybę w bramie kamienicy, tę scenę zrealizowano właśnie w bramie kamienicy przy ówczesnym Placu Wolności[4].

W budynku zamieszkiwali między innymi Adam i Irena Vetulani, ich synowie Jerzy i Jan oraz ich synowa Maria Vetulani[5].

Galeria

Przypisy

  1. Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2021-03-20].
  2. Aneta Borowik: Dom Profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego. szlakmodernizmu.pl. [dostęp 2017-03-17].
  3. Marcin Rotkiewicz: Mózg i błazen. Rozmowa z Jerzym Vetulanim. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2015, s. 14–15. ISBN 978-83-8049-092-5.
  4. Pod Lupą: szlakiem krakowskiej moderny. Radio Kraków, 13 marca 2017. [dostęp 2017-03-17].
  5. Piotr Biliński: Adam Vetulani (1901–1976). Historyk prawa polskiego i kanoniczego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2023.

Bibliografia