BKS Stal Bielsko-Biała

BKS Stal (pełna nazwa: Bialski Klub Sportowy Stal Bielsko-Biała) – wielosekcyjny, klub sportowy, powstały w 1922 w Białej (obecnie część Bielska-Białej).

Klub powstał w odrodzonej po I wojnie światowej Polsce, z inicjatywy mieszkańców miasta, a także sympatyków sportu, na fali tworzenia klubów umożliwiających uprawianie wielu dyscyplin oraz rywalizację sportową. Dodatkowym czynnikiem motywującym była chęć stworzenia klubu o polskim rodowodzie - w sąsiednim Bielsku prężnie działały niemieckie kluby, które dominowały w regionie. BKS powstał na bazie Towarzystwa Sportowego „Szczerbiec”, w którym uprawiano turystykę, gimnastykę sportową na wzór wojskowy oraz tenis stołowy. W klubie od samego początku największy nacisk kładziono na sekcję piłki nożnej. Już w 1927, po 5 latach działalności, powstał w Białej stadion, na którym drużyna rozgrywa mecze do dnia dzisiejszego. Stadion został w całości sfinansowany ze środków klubowych. Pierwszym prezesem bialskiego klubu został Rudolf Kobiela.

W okresie międzywojennym piłkarska drużyna BKSu nie odnosiła żadnych znaczących sukcesów, natomiast w klubie prężnie rozwijały się sekcje lekkoatletyki, kolarstwa, tenisa stołowego, a przede wszystkim turystyki, która stanowiła początek polskiego ruchu turystycznego w Beskidach, tym samym przeciwstawiając się niemieckiej dominacji w tej dziedzinie, a także przyczyniająca się do rozwoju sekcji narciarstwa przy Polskim Towarzystwie Narciarskim w Białej. Klub stawiał sobie najwyższe cele i dążył do podwyższenia stopnia zawodowstwa, a także rozwoju nowych sekcji, plany te jednak zniweczyła II wojna światowa, kiedy to wielu działaczy oraz zawodników stanęło w obronie ojczyzny.

Po wojnie klub szybko się odrodził. Ponownie najprężniej działającą sekcją była piłka nożna. Przełom lat 40 i 50 to prawdziwy rozkwit bialskiego klubu. W najlepszym okresie działania istniały aż 22 sekcje sportowe, a klubem jak i poszczególnymi sekcjami w ramach sportu związkowego, zaczęły się opiekować bielskie zakłady przemysłu elektro-maszynowego. Głównym patronatem objęła klub Bielska Fabryka Maszyn Włókienniczych „Befama”, a prezesem klubu był jej dyrektor naczelny Eugeniusz Główka. Pomoc finansowa ze strony „Befamy” zaowocowała rozwojem bazy treningowej, a przede wszystkim przebudowaniem stadionu. Stworzenie nowoczesnego obiektu sportowego umożliwiło w 1961 rozegranie towarzyskiego meczu lekkoatletycznego pomiędzy juniorskimi reprezentacjami Polski i Włoch. Stworzenie sztucznego lodowiska na bocznym boisku treningowym pozwoliło na treningi hokeistom, którzy przez kilka lat walczyli o prymat na Śląsku (wicemistrzostwo Śląska juniorów w 1949 roku). W połowie lat 50 odnotowano pierwszy poważny sukces w historii klubu. Żeńska drużyna siatkarek, powstała zaledwie w 1951, awansowała do I ligi siatkówki kobiet. Natomiast już w 1955 drużyna odniosła pierwszy krajowy sukces w tej sekcji, zdobywając puchar CRZZ w największej masowej imprezie siatkarskiej w Polsce oraz puchar GKKF, odpowiednik późniejszego Pucharu Polski. Lata 60 nie przyniosły klubowi większych sukcesów w ani piłce nożnej, ani w siatkówce. Bliskimi awansu do II ligi byli tenisiści stołowi. Dobrze prezentowała się natomiast sekcja ciężarowców. Tytuły mistrzów Polski wywalczyli Włodzimierz Torbus, Antoni Pietruszek, który został w swojej wadze rekordzistą świata i kilku innych zawodników.

Lata 70 to nowy opiekun „Stali”, jeden z największych zakładów na terenie miasta - istniejącego od 1951 już jako Bielsko-Biała – Fabryka Samochodów Małolitrażowych (FSM), a przede wszystkim jej zakład nr 1. Prezesem klubu został dyrektor naczelny fabryki Ryszard Dziopak, a później dyrektor zakładu nr 1 FSM Karol Stekla. Nowy patronat opłacił się. Piłkarze dwukrotnie awansowali do II ligi - w 1973 (po 5 latach drużyna spadała) oraz 1981. Siatkarki, które opuściły ligę w 1958, powróciły do niej 1979 i grają nieprzerwanie do dnia dzisiejszego. Ten okres to również czas, kiedy bielski w bielskim klubie pracowało grono wybitnych trenerów: Antoni Piechniczek (piłka nożna), Jerzy Matlak (siatkówka kobiet), Włodzimierz Torbus (podnoszenie ciężarów), Leszek Gracz (tenis stołowy). W latach 80 po raz kolejny rozbudowano infrastrukturę sportową. Powstała hala sportowa, hotel, gabinety odnowy biologicznej. Coraz prężniej działa sekcja siatkówki kobiet, która w 1987 sięgnęła po wicemistrzostwo Polski, a od 1988 przez 4 sezony regularnie zdobywała mistrzostwo Polski oraz trzykrotnie Puchar.

Obecnie prężnie działają tylko sekcje siatkówki kobiet i piłki nożnej. Połowa lat 80 i 90 to ciężki okres dla sekcji piłkarskiej BKSu. Po spadku z II ligi w 1983 roku, klub już nigdy nie grał tak wysoko w rozgrywkach na szczeblu centralnym. Ze zmiennym szczęściem piłkarze radzili sobie w klasie okręgowej, IV i III lidze. W ostatnim sezonie zespół wywalczył utrzymanie w IV lidze, co dawało miejsce w zreorganizowanej nowej III lidze, grupie śląsko-opolskiej. Znacznie lepiej radzi sobie sekcja siatkówki kobiet. Od 1987 roku do 1998 (oprócz 1995) siatkarki z Bielska-Białej zawsze zajmowały miejsce w pierwszej trójce, oraz zdobyły tytułu mistrzowskie w sezonach 1989/1990, 1990/1991^[1]. Kolejne tytuły przyszły w sezonach 1995/96, 2002/2003, 2003/2004 i 2009/2010. W klubie występowało i występuje wiele reprezentantek Polski. Trzy ówczesne siatkarki BKSu: Katarzyna Skorupa, Katarzyna Gajgał, Anna Barańska oraz dwie byłe Anna Podolec i Milena Sadurek brały udział w Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie w 2008 roku^[2]. Z pozostałych sekcji obecnie pozostała sekcja tenisa ziemnego, zajmująca się głównie szkoleniem dzieci i młodzieży, oraz sekcja podnoszenia ciężarów i trójboju siłowego, której reprezentanci występują w turniejach indywidualnych.

• 2. miejsce w rozgrywkach II ligi w sezonach 1973/74 i 1981/1982.
• Wicemistrzostwo Polski Juniorów w sezonie 1979/1980.

• Mistrzostwa Polski:
  • 1.miejsce (8): 1988, 1989, 1990, 1991, 1996, 2003, 2004, 2010
  • 2.miejsce (5): 1987, 1992, 1994, 1995, 2009
  • 3.miejsce (5): 1993, 1997, 2000, 2007, 2011
• Puchar Polski
  • Zdobywca pucharu (8 - rekord): 1955, 1979, 1988, 1989, 1990, 2004, 2006, 2009
  • Finalista Pucharu Polski (10): 1977, 1987, 1991, 1994, 1995, 1997, 1998, 2001, 2002, 2007
• Superpuchar Polski
  • Zdobywca Superpucharu (2): 2006, 2010

 Osobny artykuł: Stadion Miejski w Bielsku-Białej.

• Nazwa: Stadion Miejski w Bielsku-Białej (dawniej Stadion BKS Stal)
• Adres: ul. Rychlińskiego 19
• Rok budowy: 1927 (przebudowany w latach 50. XX wieku)
• Pojemność: 3 000 widzów
• Boisko: 105 x 70 m
• Oświetlenie 1400 lx

Pierwotnie stadion należał do bialskiego klubu BKS Stal i prócz funkcji piłkarskiej pełnił funkcję stadionu lekkoatletycznego. W latach 70 stadion przejął FSM, był jego właścicielem do 2006 roku kiedy to stadion został przejęty przez miasto i od tego czasu jego właścicielem jest Bielsko-Bialski Ośrodek Sportu i Rekreacji (BBOSiR). 22 września 2008 roku rozpocznie się modernizacja stadionu - zostanie zamontowane oświetlenie oraz podgrzewana murawa. W lutym 2008 roku zostały zaprezentowane projekty, a także wizualizacje nowego, całkowicie zmodernizowanego Stadionu Miejskiego.

W 2007 roku hala została rozbudowana. Dobudowano nową trybunę.

• Wymiary: 42 x 24 [metr|m]
• Pojemność: 1000 miejsce (550 balkon, 450 piętro)

• Pokoje:
  • Jednoosobowe (2)
  • Dwuosobowe (19)
  • Trzyosobowe (3)
• Atrakcje:
  • Sauna
  • Siłownia
  • Restauracja
  • Salakonferencyjna
  • Świetlica
• Parking strzeżony

 Osobny artykuł: BKS Stal Bielsko-Biała (piłka nożna).

Największymi sukcesami klubu było dwukrotne zajęcie 2. miejsca (w jednej z dwóch grup) w II lidze w sezonach 1973/74 i 1981/1982

• do 1955 - klasa A
• 1955 - pierwszy awans do III ligi
• 1955 - 1972 - na przemian A klasa, ligi okręgowe, III liga i liga międzywojewódzka
• 1973 - 1978 - II liga
• 1978 - 1981 - liga międzywojewódzka
• 1981 - 1983 - II liga
• 1983 - ligi od okręgowej, przez IV ligę do III ligi
• do 2018 - nowa III liga
• od 2018 - klasa okręgowa
• od 2024 - V liga

 Osobny artykuł: BKS Stal Bielsko-Biała (piłka siatkowa).

• 1955-1958 - I liga
• 1958-1974 - II liga
• 1974 - awans do II ligi
• 1976 - awans do I ligi

• Józef Gomoluch – reprezentant Polski
• Józef Kopicera – reprezentant Polski
• Józef Młynarczyk – 3. miejsce na Mistrzostwach Świata w Hiszpanii 1982, uczestnik Mistrzostwach Świata w 1986 w Meksyku
• Henryk Spodzieja – reprezentant Polski
• Tadeusz Małnowicz – reprezentant Polski
• Grzegorz Więzik

• Anna Werblińska – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Karolina Ciaszkiewicz – reprezentantka Polski
• Eleonora Dziękiewicz – reprezentantka Polski
• Katarzyna Gajgał – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Paulina Maj – reprezentantka Polski
• Agata Mróz – reprezentantka Polski, dwukrotna Mistrzyni Europy
• Milena Sadurek – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Agata Sawicka – reprezentantka Polski
• Katarzyna Skorupa – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Joanna Staniucha-Szczurek – reprezentantka Polski
• Magdalena Śliwa – reprezentantka Polski, dwukrotna Mistrzyni Europy
• Dorota Świeniewicz – reprezentantka Polski, dwukrotna Mistrzyni Europy
• Anna Podolec – reprezentantka Polski, udział w IO w Pekinie 2008
• Aleksandra Przybysz – reprezentantka Polski, dwukrotna Mistrzyni Europy

• Wiktor Olszowski – reprezentant Polski

• Antoni Pietruszek – rekordzista świata

• Antoni Piechniczek – selekcjoner reprezentacji Polski
• Henryk Spodzieja – reprezentant kraju
• Bronisław Waligóra – trener m.in. Widzewa Łódź

• Wiktor Krebok – trener reprezentacji mężczyzn w latach 1994-1996, wywalczył awans na IO w Atlancie 1996
• Jerzy Matlak – jeden z najlepszych trenerów w Polsce

• Oficjalna strona BKSu Aluprof Bielsko-Biała
• Zdjęcia satelitarne: Stadion Miejski w Bielsku-Białej oraz Hala Sportowa BKS