szerzyć

wymowa:

IPA: [ˈʃɛʒɨt͡ɕ], AS: [šežyć] ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

(1.1) popularyzować coś; sprawiać, że coś staje się coraz bardziej znane, powszechne

czasownik zwrotny szerzyć się

(2.1) stawać się coraz bardziej powszechnym

odmiana:

(1.1) koniugacja VIb

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		szerzyć
czas teraźniejszy		szerzę	szerzysz	szerzy	szerzymy	szerzycie	szerzą
czas przeszły	m	szerzyłem	szerzyłeś	szerzył	szerzyliśmy	szerzyliście	szerzyli
	ż	szerzyłam	szerzyłaś	szerzyła	szerzyłyśmy	szerzyłyście	szerzyły
	n	szerzyłom	szerzyłoś	szerzyło
tryb rozkazujący		niech szerzę	szerz	niech szerzy	szerzmy	szerzcie	niech szerzą
pozostałe formy czas przyszły m będę szerzył, będę szerzyć będziesz szerzył, będziesz szerzyć będzie szerzył, będzie szerzyć będziemy szerzyli, będziemy szerzyć będziecie szerzyli, będziecie szerzyć będą szerzyli, będą szerzyć ż będę szerzyła, będę szerzyć będziesz szerzyła, będziesz szerzyć będzie szerzyła, będzie szerzyć będziemy szerzyły, będziemy szerzyć będziecie szerzyły, będziecie szerzyć będą szerzyły, będą szerzyć n będę szerzyło, będę szerzyć będziesz szerzyło, będziesz szerzyć będzie szerzyło, będzie szerzyć czas zaprzeszły m szerzyłem był szerzyłeś był szerzył był szerzyliśmy byli szerzyliście byli szerzyli byli ż szerzyłam była szerzyłaś była szerzyła była szerzyłyśmy były szerzyłyście były szerzyły były n szerzyłom było szerzyłoś było szerzyło było forma bezosobowa czasu przeszłego szerzono tryb przypuszczający m szerzyłbym, byłbym szerzył szerzyłbyś, byłbyś szerzył szerzyłby, byłby szerzył szerzylibyśmy, bylibyśmy szerzyli szerzylibyście, bylibyście szerzyli szerzyliby, byliby szerzyli ż szerzyłabym, byłabym szerzyła szerzyłabyś, byłabyś szerzyła szerzyłaby, byłaby szerzyła szerzyłybyśmy, byłybyśmy szerzyły szerzyłybyście, byłybyście szerzyły szerzyłyby, byłyby szerzyły n szerzyłobym, byłobym szerzyło szerzyłobyś, byłobyś szerzyło szerzyłoby, byłoby szerzyło imiesłów przymiotnikowy czynny m szerzący, nieszerzący ż szerząca, nieszerząca szerzące, nieszerzące n szerzące, nieszerzące imiesłów przymiotnikowy bierny m szerzony, nieszerzony szerzeni, nieszerzeni ż szerzona, nieszerzona szerzone, nieszerzone n szerzone, nieszerzone imiesłów przysłówkowy współczesny szerząc, nie szerząc rzeczownik odczasownikowy szerzenie, nieszerzenie

(2.1) koniugacja VIb

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		szerzyć się
czas teraźniejszy		szerzę się	szerzysz się	szerzy się	szerzymy się	szerzycie się	szerzą się
czas przeszły	m	szerzyłem się	szerzyłeś się	szerzył się	szerzyliśmy się	szerzyliście się	szerzyli się
	ż	szerzyłam się	szerzyłaś się	szerzyła się	szerzyłyśmy się	szerzyłyście się	szerzyły się
	n	szerzyłom się	szerzyłoś się	szerzyło się
tryb rozkazujący		niech się szerzę	szerz się	niech się szerzy	szerzmy się	szerzcie się	niech się szerzą
pozostałe formy czas przyszły m będę się szerzył, będę się szerzyć będziesz się szerzył, będziesz się szerzyć będzie się szerzył, będzie się szerzyć będziemy się szerzyli, będziemy się szerzyć będziecie się szerzyli, będziecie się szerzyć będą się szerzyli, będą się szerzyć ż będę się szerzyła, będę się szerzyć będziesz się szerzyła, będziesz się szerzyć będzie się szerzyła, będzie się szerzyć będziemy się szerzyły, będziemy się szerzyć będziecie się szerzyły, będziecie się szerzyć będą się szerzyły, będą się szerzyć n będę się szerzyło, będę się szerzyć będziesz się szerzyło, będziesz się szerzyć będzie się szerzyło, będzie się szerzyć czas zaprzeszły m szerzyłem się był szerzyłeś się był szerzył się był szerzyliśmy się byli szerzyliście się byli szerzyli się byli ż szerzyłam się była szerzyłaś się była szerzyła się była szerzyłyśmy się były szerzyłyście się były szerzyły się były n szerzyłom się było szerzyłoś się było szerzyło się było forma bezosobowa czasu przeszłego szerzono się tryb przypuszczający m szerzyłbym się, byłbym się szerzył szerzyłbyś się, byłbyś się szerzył szerzyłby się, byłby się szerzył szerzylibyśmy się, bylibyśmy się szerzyli szerzylibyście się, bylibyście się szerzyli szerzyliby się, byliby się szerzyli ż szerzyłabym się, byłabym się szerzyła szerzyłabyś się, byłabyś się szerzyła szerzyłaby się, byłaby się szerzyła szerzyłybyśmy się, byłybyśmy się szerzyły szerzyłybyście się, byłybyście się szerzyły szerzyłyby się, byłyby się szerzyły n szerzyłobym się, byłobym się szerzyło szerzyłobyś się, byłobyś się szerzyło szerzyłoby się, byłoby się szerzyło imiesłów przymiotnikowy czynny m szerzący się, nieszerzący się ż szerząca się, nieszerząca się szerzące się, nieszerzące się n szerzące się, nieszerzące się imiesłów przysłówkowy współczesny szerząc się, nie szerząc się rzeczownik odczasownikowy szerzenie się, nieszerzenie się

przykłady:

(1.1) Janosik szerzył postrach wśród austriackiego żołdactwa.

(2.1) Wśród Palestyńczyków szerzyły się nastroje antybrytyjskie.

składnia:

(1.1) szerzyć + B.

kolokacje:

(1.1) szerzyć ideały / bunty / postrach

(2.1) szerzą się zarazki

synonimy:

(1.1) głosić, popularyzować, propagować, rozgłaszać, rozpowiadać, rozpowszechniać, rozprzestrzeniać, upowszechniać

(2.1) roznosić

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. szerzenie n, szerokość ż, szerzyciel mos, szerzycielka ż

czas. poszerzyć dk., poszerzać ndk., rozszerzyć dk., rozszerzać ndk.

przym. szeroki

przysł. szeroko

związki frazeologiczne:

etymologia:

prasł. *šeriti

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) spread
• arabski: (1.1) شاع, بسط
• czeski: (1.1) šířit
• duński: (1.1) udbrede, udsprede
• japoński: (1.1) 普及する (ふきゅうする, fukyū suru)
• rosyjski: (1.1) распространять
• suahili: (1.1) eneza
• ukraiński: (1.1) поширювати
• włoski: (1.1) diffondere

źródła: