papież

wymowa:

IPA: [ˈpapʲjɛʃ], AS: [papʹi ̯eš], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.• i → j  ^ⓘ

^ⓘ

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) rel. biskup i patriarcha Rzymu, głowa Kościoła katolickiego oraz państwa Watykan; zob. też papież w Wikipedii

(1.2) rel. koptyjski patriarcha Aleksandrii, głowa Kościoła koptyjskiego

(1.3) rel. prawosławny patriarcha Aleksandrii

(1.4) jedna z kart tarota; zob. też papież (tarot) w Wikipedii

odmiana:

(1.1-4)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	papież	papieże[1]
dopełniacz	papieża	papieży / papieżów[1]
celownik	papieżowi	papieżom
biernik	papieża	papieży / papieżów
narzędnik	papieżem	papieżami
miejscownik	papieżu	papieżach
wołacz	papieżu	papieże

przykłady:

(1.1) Niedzielnym rankiem papież pobłogosławił z okna pielgrzymów na placu św. Piotra.

składnia:

kolokacje:

(1.1) papież Niemiec / Polak / Włoch / Francuz • być / zostać papieżem • pełnić urząd papieża • ofic. Jego Świątobliwość Papież + imię

synonimy:

(1.1) biskup rzymski, ojciec święty, skr. PP

(1.4) arcykapłan

antonimy:

(1.1) antypapież

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. papiestwo n, Papieże nmos, papieżnik m

forma żeńska papieżyca ż

przym. papieski

czas. papieżować

związki frazeologiczne:

pojechać do Rzymu i nie zobaczyć papieża • bardziej papieski od papieża • świętszy od papieża • czarny papież

etymologia:

(1.1) czes. papež < swn. bâbes < franc. papes < śr.łac. pāpa^[2] < gr. πάππας (papas) lub gr. πάππα (papa) → ojciec^[3]

uwagi:

zob. też papież (ujednoznacznienie) w Wikipedii

(1.1) por. papabile

tłumaczenia:

• afrykanerski: (1.1) pous
• albański: (1.1) papë m
• amharski: (1.1) ፓፓ (papa)
• angielski: (1.1) pope
• arabski: (1.1) بابا m (bābā), البابا m (albābā)
• asturyjski: (1.1) papa m
• baskijski: (1.1) aita santu, aita saindu
• bengalski: (1.1) ধর্মযাজক (dharmayājaka), পাদ্রি (pādri)
• białoruski: (1.1) папа рымскі m, папа m
• bretoński: (1.1) pab m
• bułgarski: (1.1) папа m
• chiński standardowy: (1.1) uproszcz. i trad. 教皇 (jiàohuáng), uproszcz. i trad. 教宗 (jiàozōng)
• chorwacki: (1.1) papa m
• czeski: (1.1) papež m
• dolnołużycki: (1.1) bamž m
• duński: (1.1) pave w
• esperanto: (1.1) papo
• estoński: (1.1) paavst
• farerski: (1.1) pávi m
• fiński: (1.1) paavi
• francuski: (1.1) pape m
• fryzyjski: (1.1) paus
• galicyjski: (1.1) papa m
• górnołużycki: (1.1) bamž m
• gruziński: (1.1) პაპი (papi)
• guarani: (1.1) avarepavê
• gudźarati: (1.1) પોપ (pōpa)
• haitański: (1.1) pap
• hebrajski: (1.1) אפיפיור m (apifyor)
• hindi: (1.1) पोप m (pōp)
• hiszpański: (1.1) papa m, pontífice m, santo padre m
• ido: (1.1) papo
• indonezyjski: (1.1) paus
• interlingua: (1.1) papa
• irlandzki: (1.1) pápa m
• islandzki: (1.1) páfi m
• japoński: (1.1) 教皇 (きょうこう, kyōkō)
• jidysz: (1.1) פּויפּס m (pojps)
• kannada: (1.1) ಪೋಪ್ (pōp)
• kantoński: (1.1) 教皇 (gaau3 wong4), 教宗 (gaau3 zung1)
• kaszubski: (1.1) papiéż m, Òjc Swiãti m
• kataloński: (1.1) papa m
• kazachski: (1.1) Рим Папасы, Папа
• kirgiski: (1.1) поп (pop)
• koreański: (1.1) 로마 교황 (loma gyohwang)
• korsykański: (1.1) papa m
• kurmandżi: (1.1) papa m
• limburski: (1.1) paus
• litewski: (1.1) popiežius m
• luksemburski: (1.1) Poopst m
• łaciński: (1.1) papa m, pater m
• łotewski: (1.1) pāvests m
• macedoński: (1.1) папа m
• malajalam: (1.1) മാര്പ്പാപ്പാ (mārppāppā)
• malajski: (1.1) paus
• maltański: (1.1) papa m
• manx: (1.1) paab m
• maoryski: (1.1) popa
• marathi: (1.1) पोप (pōpa)
• minnan: (1.1) 教皇 (kàu-hông), 教宗 (kàu-chong)
• mongolski: (1.1) пап (pap), ромын пап (romyn pap)
• nauruański: (1.1) dopope
• nepalski: (1.1) पोपको (pōpakō)
• niderlandzki: (1.1) paus m
• niemiecki: (1.1) Papst m
• normandzki: (1.1) pape m
• norweski (bokmål): (1.1) pave m
• norweski (nynorsk): (1.1) pave m
• nowogrecki: (1.1) πάπας m (papas), ποντίφικας m
• ormiański: (1.1) պապ (pap)
• paszto: (1.1) پاپ m (pâp)
• pendżabski: (1.1) ਪੋਪ (pōpa)
• perski: (1.1) پاپ (pâp)
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)  ,    
• portugalski: (1.1) papa m
• rosyjski: (1.1) папа римский m (pápa rímskij), папеж m; (1.2) папа m; (1.3) папа m; (1.4) папа m
• rumuński: (1.1) papă m
• samoański: (1.1) ositāulaga
• serbski: (1.1) папа m (papa)
• shona: (1.1) papa
• sindhi: (1.1) پوپ
• słowacki: (1.1) pápež m
• słoweński: (1.1) papež m
• somalijski: (1.1) baadari
• staroangielski: (1.1) pāpa m
• staroirlandzki: (1.1) pápa m
• staronordyjski: (1.1) páfi m
• suahili: (1.1) papa
• sundajski: (1.1) paus
• syngaleski: (1.1) පාප්තුමා (pāptumā)
• szkocki gaelicki: (1.1) pàpa m
• szwedzki: (1.1) påve w
• tadżycki: (1.1) папаи Рим
• tagalski: (1.1) papa
• tajski: (1.1) สันตะปาปา (s̄ạntapāpā)
• tamilski: (1.1) போப் (pōp)
• telugu: (1.1) పోప్ (pōp)
• turecki: (1.1) papa
• ukraiński: (1.1) папа римський m, папа m
• urdu: (1.1) پوپ نے m, پاپائے اعظم m
• uzbecki: (1.1) Rim papasi
• volapük: (1.1) papal, pap, hipapal
• walijski: (1.1) pab m
• węgierski: (1.1) pápa
• wietnamski: (1.1) Giáo hoàng, Đức Giáo hoàng
• wilamowski: (1.1) popst m, paopst m, haliky paoter m
• włoski: (1.1) papa m, pontefice m, romano pontefice m, sommo pontefice m, Santo Padre m, vescovo di Roma m
• xhosa: (1.1) uphapha
• zulu: (1.1) upapa, uphapha

źródła: