miód

To jest najnowsza wersja przejrzana, która została oznaczona 14 lut 2024. Od tego czasu wykonano 1 zmianę, która oczekuje na przejrzenie.
 
miód (1.1)
wymowa:
IPA[mʲjut], AS[mʹi ̯ut], zjawiska fonetyczne: zmięk.wygł.i → j  ?/i
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) spoż. gęsty, słodki produkt spożywczy, w kolorze żółtym lub brązowym, wytwarzany przez pszczoły; zob. też miód w Wikipedii
(1.2) spoż. napój alkoholowy powstały w wyniku fermentacji brzeczki miodu (1.1) i innych składników; zob. też miód pitny w Wikipedii
(1.3) spoż. wywar z niektórych roślin z dodatkiem cukru i innych przypraw o konsystencji miodu (1.1)
(1.4) pot. woskowina
odmiana:
(1.1-4)
przykłady:
(1.1) Gdy jestem chory, piję herbatę z miodem i cytryną.
(1.2) I ja tam z gośćmi byłem, miód i wino piłem.[1]
(1.3) Miód podbiałowy z płatków podbiału jest pomocny przeciw kaszlowi.
składnia:
kolokacje:
(1.1) miód pszczeli • miód lipowy / wrzosowy / malinowy / wielokwiatowy / spadziowy / rzepakowy • miód w plastrachmiód sztucznygarnek / słoik / łyżka / łyżeczka miodu • plaster miodu • chleb / bułka / herbata z miodem • jeść / jadać / zjeść / zjadać miód • dodać / dodawać miodu • smarować / posmarować / słodzić / posłodzić coś miodem • miód scukrza się
(1.2) pić / pijać / wypić / wypijać miód • beczka / antałek / butelka / kufel / kubek / szklanka / filiżanka miodu • miód grzanymiód pitny
(1.3) miód podbiałowy / stokrotkowy
synonimy:
(1.1) miód pszczeli
(1.2) miód pitny
(1.3) syrop
antonimy:
hiperonimy:
(1.2) napój, alkohol
hiponimy:
(1.2) półtorak, dwójniak, trójniak, czwórniak
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. miodalek m, miodczyk m, miodoń m, miodownik m, miodnik m, miodówka ż, miodowiec mrz, miodownicowate nmos, mioducha ż, miodniczka ż, miodność ż, miodowanie n, miodula ż, miodunka ż, miodonka ż, miodarka ż, miodziarek m, miodziarka ż, miodzik m
zdrobn. miodek m, miodzio n
czas. miodować ndk.
przym. miodowy, miodkowy, miodny, miodownicowaty, miodarkowy, miododajny
przysł. miodowo
tem. słow. miodo-
związki frazeologiczne:
cud-miódbez zachodu nie ma miodu / bez zachodu nie będzie mioduciągnąć jak mucha do miodu / lgnąć jak mucha do mioducud miód ultramarynacud mióddobrać się do miodukraina mlekiem i miodem płynąca / ziemia mlekiem i miodem płynąca / kraj mlekiem i miodem płynącylać miód do duszy / lać miód do serca / lać miód na sercełyżka dziegciu w beczce miodu / kropla dziegciu w beczce miodumieć miód w ustachmiód w gębiesłodki jak miódsam miódkto ma pszczoły, ten ma miód, kto ma dzieci, ten ma smródna języku miód, a w sercu lódnie dla psa kiełbasa, nie dla prosiąt miódświęty Alojzy miód w plastrach dojrzyłyżka dziegciu beczkę miodu zepsujegdzie jest miód, tam będą i pszczoły, gdzie piękna dziewczyna, tam będą i chłopcynie darmo na miód krzyż wieszająKazimierz Wielki pijał miód u Esterkii ja tam byłem, miód i wino piłemkto miód pije, długo żyjemiód lipcowy to lek zdrowyu złego bartnika i miód gorzki
etymologia:
prasł. *medъ < praindoeur. *médʰu
źródłosłów dla pol. niedźwiedź
uwagi:
zob. też miód w Wikicytatach
(1.1) por. ul • barć • pasieka • pszczoła • pszczelarz • bartnik • pszczelarstwo • łaźbić
(1.2) por. półtorak • dwójniak • trójniak • czwórniak • krupnik • miodosytnik • miodosytnictwo
tłumaczenia:
(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: miód pitny
źródła:
  1. Adam Mickiewicz Pan Tadeusz, księga XII