Wyciąg szybowy
urządzenie stosowane w górnictwie
Górniczy wyciąg szybowy – dźwignica stosowana w górnictwie głębinowym do transportu urobku, osób i materiałów w szybie górniczym, najczęściej pionowym.
Budowa
edytuj- wieża szybowa
- basztowa (wolnostojąca)
- trzonowa pełna
- trzonowa dzielona
- trzonowa słupowa
- słupowa
- zastrzałowa
- jednozastrzałowa
- dwuzastrzałowa (kozłowa)
- basztowa (wolnostojąca)
- nadszybie
- maszyna wyciągowa
- rodzaje napędów:
- wolnobieżny (bezpośredni), realizowany przy pomocy silnika synchronicznego lub asynchronicznego
- przekładniowy
- rodzaje maszyn wyciągowych:
- bębnowe (liny nawijane na jeden lub dwa bębny nawojowe) – droższe od wyciągów z kołem pędnym, stosowane przy bardzo dużych głębokościach, szybach pochyłych, przy głębieniu szybów, oraz przy bardzo trudnych warunkach ze względu na korozję
- bobinowe (od „bobina” – cewa) – wąski lecz wysoki bęben
- cierne (z kołem pędnym – liny przewijane przez bęben cierny) – stosowane przy głębokościach do 2000 m
- rodzaje napędów:
- naczynia wyciągowe
- klatka (szola) – najstarszy typ naczynia o wszechstronnym zastosowaniu: transport ludzi, kopaliny w wozach kopalnianych, maszyn; klatki mogą mieć do 6 poziomów
- kubły – stosowane w fazie drążenia szybu
- skipy – transport kopaliny luzem, o dużej wydajności, praca w pełni zautomatyzowana
- skipoklatki – do transportu ludzi i urobku
- liny
- nośne
- wyrównawcze
- prowadnicze
- odbojowe – zabezpieczające naczynia, przeciwciężary przed wychyleniem lub obrotem
- podszybie
- urządzenia załadowcze i wyładowcze
- urządzenia hamujące
Podział wyciągów szybowych
edytujZe względu na funkcję:
- wydobywcze
- zjazdowo-materiałowe
- wielofunkcyjne
- do głębienia szybów
- wentylacyjne
Ze względu na liczbę urządzeń wyciągowych w jednym szybie:
- jednoprzedziałowe
- dwuprzedziałowe
- wieloprzedziałowe
Ze względu na liczbę lin, na których zawieszone jest naczynie:
- jednolinowe
- dwulinowe
- wielolinowe
Maszyny wyciągowe jak na urządzenia dźwigowe osiągają wysokie parametry techniczne: moce przekraczające 20 MW, udźwigi do 50 Mg, prędkości przekraczające 20 m/s.