Wrócisław Smoleński
Wrócisław Smoleński także Wrocisław Zagłoba-Smoleński (ur. 14 stycznia 1896 w Krakowie, zm. 11 listopada 1918 w Przemyślu) – podchorąży Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
 podchorąży
| |
| Data i miejsce urodzenia |
14 stycznia 1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
11 listopada 1918 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUrodził się 14 stycznia 1896 w Krakowie, w rodzinie Bronisława (1861–1928)[1][2][3], urzędnika pocztowego[4] i Felicji (1870–1921)[5][2]. Był starszym bratem Olgierda Zygmunta Mariana (1899–1969), kapitana artylerii Wojska Polskiego[1][2], odznaczonego Medalem Niepodległości[5][6][7][8].
W 1914 ukończył klasę VII w c. k. IV Gimnazjum Realnym w Krakowie[9][4], a następnie wstąpił do Legionów Polskich. Służył w sztabie 1 pułku piechoty. Wiosną 1915 zachorował[10]. 4 marca 1915 przebywał w szpitalu w czeskich Cieplicach[10].
Po kryzysie przysięgowym (lipiec 1917) został internowany, a następnie wcielony do cesarskiej i królewskiej Armii i przydzielony do c. i k. Pułku Piechoty Nr 80[3]. Urlopowany z wojska, wrócił do Krakowa i rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego[4][3].
10 listopada 1918 wyjechał z Krakowa do Przemyśla z pierwszym oddziałem odtwarzanego 5 pułku piechoty Legionów pod dowództwem majora Juliana Stachiewicza. Poległ następnego dnia w walkach o Przemyśl[11][12][4][13] (pocisk wypełniony ekrazytem rozerwał mu szczękę)[14]. Został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[2].
11 czerwca 1921 ówczesny dowódca 5 pułku piechoty Legionów podpułkownik Stanisław Skwarczyński napisał we „wniosku na odznaczenie orderem «Virtuti Militari»”: „w dniu 11 listopada 1918 r. w walce ulicznej o utrzymanie zajętej pozycji na ul. Rejtana w Przemyślu odznaczył się wybitnie ś.p. podch. Wrócisław Zagłoba-Smoleński, który swym nieustraszonym męstwem i poświęceniem zdołał utrzymać powierzony sobie oddział na najbardziej wysuniętym i zagrożonym odcinku, odpierając kilkakrotnie ataki przeważających sił ukraińskich. W jednym z ostatnich ataków ugodzony kulą nieprz[yjacielską]. ginie na czele swego oddziału, oddając swą krew i życie w obronie ukochanej Ojczyzny. Swą bohaterską śmiercią i szeregiem dokonanych czynów w swej służbie żołnierza polskiego w zupełności zasłużył na odznaczenie «Virtuti Militari»”[11].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3165 – pośmiertnie[15][16]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 9 listopada 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[17][1][18]
- Krzyż Walecznych[19][20]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-15]..
- ↑ a b c d WRÓCISŁAW SMOLEŃSKI ((01.01.1896 - 11.11.1918)). Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 2022-11-15]..
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c d Żołnierze Niepodległości : Smoleński Wrócisław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-10-15].
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-15]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-15]..
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 173, 462.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 6, poz. 12.
- ↑ Sprawozdanie 1914 ↓, s. 93.
- ↑ a b I Lista strat 1915 ↓, s. 55.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1–2.
- ↑ Bąbiński 1929 ↓, s. 20.
- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 802, tu błędnie podano, że poległ 18 listopada 1918.
- ↑ Lepszy 1918 ↓, s. 22.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-15]..
- ↑ Bąbiński 1929 ↓, s. 67, został umieszczony na „liście poległych i zmarłych z ran”, ale pominięty na „liście odznaczonych Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego «Virtuti Militari» V klasy”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-15]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-15]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-15]..
Bibliografia
edytuj- Zagłoba-Smoleński Wrócisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.20-1474 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-15].
- Sprawozdanie XIII. c. k. Dyrekcyi Gimnazyum Realnego (IV.) w Krakowie za rok szkolny 1913/1914. Kraków: Nakładem Funduszu Naukowego, 1914.
- Lista Chorych, Rannych, Zabitych i Zaginionych Legionistów do Kwietnia 1915 roku. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjno-Werbunkowy Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego, 1915-08-01.
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Kazimierz Bąbiński: Zarys historji wojennej 5-go pułku piechoty Legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Leonard Lepszy: Zdobycie Przemyśla : opowiadanie oficera. Kraków: Nakładem Księgarni Jana Czerneckiego, 1918.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.